Các di tích ở Ninh Bình thu hơn 110 tỷ đồng tiền công đức, tài trợ

Theo nội dung báo cáo, trên địa bàn tỉnh Ninh Bình hiện có 1.821 di tích, trong đó có 3 di tích quốc gia đặc biệt, 99 di tích xếp hạng quốc gia, 335 di tích xếp hạng cấp tỉnh và 1.384 di tích đưa vào danh mục kiểm kê của địa phương.

Tiến hành kiểm tra tại 1.821 di tích, có 1.138 di tích có phát sinh số thu, chi tiền công đức; 757 di tích không phát sinh số thu, chi tiền công đức.

Trong năm 2023, tổng số thu tiền công đức, tài trợ của 1.138 di tích là hơn 110 tỷ đồng, không bao gồm các khoản công đức, tài trợ bằng hiện vật, công trình xây dựng và tiền công đức, tài trợ cho hoạt động tôn giáo của tổ chức tôn giáo.

Tổng số chi của các di tích trên là hơn 105 tỷ đồng, trong đó, chi hoạt động quản lý là hơn 13,8 tỷ đồng; chi hoạt động lễ hội hơn 12,3 tỷ đồng; chi tu bổ, tôn tạo di tích hơn 62,2 tỷ đồng; chi hoạt động từ thiện, nhân đạo hơn 3,8 tỷ đồng; các khoản chi khác hơn 13,6 tỷ đồng.

Việc tiếp nhận tiền công đức được thực hiện qua các hình thức như ghi phiếu, ghi sổ, hòm công đức. Các cơ sở đã tiến hành ghi chép, tổ chức kiểm kê, giám sát trong quá trình kiểm kê, mở sổ sách để ghi chép số tiền công đức thu được.

Về giám sát tiếp nhận, kiểm đếm và quản lý tiền công đức, tài trợ đối với các di tích có phát sinh tiền công đức, cơ bản đã bố trí hòm công đức và bàn ghi tiền công đức, hòm công đức được đặt ở vị trí phù hợp.

Đối với các di tích giao cho đơn vị sự nghiệp công lập, di tích giao cho ban quản lý di tích kiêm nhiệm quản lý, các di tích được xếp hạng công tác theo dõi, quản lý, giám sát và điều hành đã được quan tâm và sát sao hơn, định kỳ đã tổ chức kiểm đếm, công tác giám sát tiếp nhận, kiểm đếm tiền trong hòm công đức, quá trình kiểm đếm có sự chứng kiến của các bên có liên quan.

Kiểm tra việc mở tài khoản tại Kho bạc Nhà nước hoặc ngân hàng cho thấy, hầu hết các di tích chưa thực hiện mở tài khoản tại Kho bạc Nhà nước hoặc ngân hàng để tiếp nhận, theo dõi riêng những khoản tiền thu - chi từ nguồn thu công đức. Chỉ một số di tích đã thực hiện mở tài khoản để theo dõi, tiếp nhận như: Trung tâm Bảo tồn di tích Lịch sử - Văn hóa Cổ đô Hoa Lư; Phủ Vân - thành phố Ninh Bình.

Từ kết quả kiểm tra, UBND tỉnh Ninh Bình đánh giá việc sử dụng tiền công đức, tài trợ tại di tích góp phần quan trọng trong việc bảo vệ, phát huy giá trị di tích và hoạt động lễ hội. Việc tiếp nhận, quản lý và sử dụng tiền công đức, tài trợ cho di tích và hoạt động lễ hội đang từng bước thực hiện theo quy định; việc ghi chép sổ sách và tiếp nhận công đức đang dần được giám sát đầy đủ thường xuyên; kiểm đến, thu - chi tiền công đức góp phần đảm bảo chặt chẽ, công khai, minh bạch và đúng quy định, góp phần cho các hoạt động cộng động và sự phát triển kinh tế - xã hội của địa phương…

Tuy nhiên, tại một số di tích đồng thời là cơ sở tôn giáo, tín ngưỡng và di tích thuộc nhà thờ của các dòng họ, việc quản lý tiền công đức do người quản lý, sư trụ trì tiếp quản, do vậy số liệu báo cáo tiền công đức chưa đầy đủ, chưa có sự giám sát chặt chẽ của cơ quan quản lý và người dân.

Còn nhiều di tích chưa có báo cáo đầy đủ số thu - chỉ hằng năm, chưa mở được tài khoản tại Kho bạc Nhà nước hoặc ngân hàng để theo dõi, quản lý,…

Bên cạnh đó, nguồn nhân lực quản lý di tích các cấp còn thiếu, chưa có chuyên môn, chuyên ngành, do đó thiếu kinh nghiệm, chưa tương xứng với yêu cầu thực tiễn.

Trước thực trạng trên, UBND tỉnh Ninh Bình đã giao UBND cấp huyện định kỳ tổ chức kiểm tra việc quản lý, sử dụng tiền công đức tại các cơ sở di tích lịch sử, văn hóa, nhất là những di tích chưa thực hiện việc báo cáo theo quy định.

UBND tỉnh Ninh Bình cũng đề nghị Bộ Tài chính có hướng dẫn cụ thể, chi tiết về vấn đề quản lý tiền công đức, tiền tài trợ đối với di tích đồng thời là cơ sở tôn giáo; xem xét có chế tài xử lý các trường hợp không thực hiện đúng quy định.