Chuyên gia bàn về vấn đề phát triển bền vững tại các quốc gia ASEAN

Hội thảo do Trường Đại học Luật TP. HCM phối hợp với Quỹ Phát triển Khoa học và Công nghệ Quốc gia (NAFOSTED), Khoa Luật - Đại học Chiang Mai (Thái Lan), Tạp chí Khoa học Pháp lý Việt Nam và Tạp chí Luật Quốc tế Indonesia tổ chức.

Phát biểu khai mạc Hội thảo, GS.TS. Đỗ Văn Đại, Phó Hiệu trưởng Trường Đại học Luật TP.HCM cho biết: Nằm trong một trong những khu vực dễ bị tổn thương nhất về mặt sinh thái trên thế giới, ASEAN sở hữu một bức tranh địa chính trị đa dạng, các nền kinh tế tăng trưởng nhanh và dân số đang bùng nổ. Phát triển bền vững đã trở thành một trong những mục tiêu quan trọng và thách thức cấp bách nhất của thời đại.

Theo GS.TS. Đỗ Văn Đại, con đường tiến về phía trước đòi hỏi các quốc gia thành viên phải nỗ lực tăng cường hợp tác khu vực, thúc đẩy quan hệ quốc tế, hài hòa hóa hệ thống pháp luật quốc gia với các chuẩn mực quốc tế, tận dụng công nghệ tiên tiến để đạt được các mục tiêu phát triển bền vững, và cân bằng hợp tác toàn cầu giữa các quốc gia ASEAN.

Hội thảo là một diễn đàn học thuật quốc tế để các học giả luật, nhà hoạch định chính sách, chuyên gia thực tiễn và các nhà nghiên cứu trẻ trao đổi, thảo luận các vấn đề có liên quan đến sự phát triển bền vững của ASEAN như tăng cường quan hệ quốc tế, hài hòa hóa khung pháp lý quốc gia với các tiêu chuẩn quốc tế, tận dụng công nghệ tiên tiến và thúc đẩy hợp tác khu vực trong bối cảnh toàn cầu hóa…

Thông qua các phiên thảo luận chuyên sâu về 5 nhóm chủ đề như: (1) Phát triển bền vững trong ASEAN: Hành lang pháp lý và thể chế; (2) ASEAN hướng tới phát triển bền vững: Khung pháp lý khu vực và các thách thức thực thi; (3) Chủ nghĩa khu vực và giải quyết tranh chấp: ASEAN dưới góc độ so sánh; (4) Chuyển đổi số và phát triển bền vững ở ASEAN: Khung pháp lý, đổi mới và hợp tác khu vực; (5) Thế hệ trẻ ASEAN: Kiến tạo tương lai bền vững…

Ở mỗi nhóm chủ đề, các học giả đã đặt ra nhiều vấn đề cấp bách, cùng với các phân tích chính sách, so sánh pháp luật quốc tế và đề xuất mô hình khung pháp lý điều chỉnh hiệu quả các vấn đề phát sinh nhằm, đảm bảo ba trụ cột quan trọng của phát triển bền vững bao gồm kinh tế - xã hội - môi trường đều được quan tâm thích đáng ở cấp độ quốc gia và trong khu vực ASEAN.

Nhiều nội dung thu hút sự quan tâm thảo luận của các đại biểu như cơ chế pháp lý điều chỉnh thị trường tín chỉ carbon và nông nghiệp xanh trong ASEAN; các tiêu chuẩn pháp lý cho đầu tư xanh trong CPTPP, RCEP và FTA Việt Nam – EU; khung pháp lý ASEAN về dữ liệu xuyên biên giới, chủ quyền số và trí tuệ nhân tạo; các mô hình giải quyết tranh chấp đầu tư; cơ chế đảm bảo quyền tiếp cận công lý môi trường cho cộng đồng bản địa; vai trò của thế hệ trẻ ASEAN trong đổi mới sáng tạo và thiết kế chính sách phát triển bền vững.

Đặc biệt, Hội thảo cũng ghi nhận nhiều đề xuất có tính gợi mở về chính sách và lập pháp đối với Việt Nam trong tiến trình hội nhập pháp lý ASEAN, như: đề xuất xây dựng cơ chế “trọng tài môi trường ASEAN”; hoàn thiện khung pháp lý về trái phiếu xanh và tài chính khí hậu; hay kiến nghị bổ sung điều khoản “mục tiêu phát triển bền vững” trong các cam kết đầu tư song phương và đa phương của Việt Nam.

Hội thảo không chỉ tạo điều kiện kết nối các chuyên gia, các nhà nghiên cứu trong và ngoài nước, mà còn là cầu nối giữa lý luận và thực tiễn lập pháp - hành pháp - tư pháp khu vực. Đây là một bước tiến mới trong tiến trình quốc tế hóa hoạt động nghiên cứu khoa học của Trường Đại học Luật TP.HCM, đồng thời góp phần khẳng định vai trò của các nhà nghiên cứu Việt Nam trong việc định hình một ASEAN xanh, phát triển bền vững hơn trong tương lai.