Bộ Tư pháp vừa công bố hồ sơ thẩm định dự thảo nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều Nghị định 105/2012/NĐ-CP của Chính phủ về tổ chức lễ tang cán bộ, công chức, viên chức.
Trong Dự thảo nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều Nghị định 105/2012/NĐ-CP do Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch xây dựng có nêu bốn hình thức tổ chức lễ tang gồm: quốc tang; lễ tang cấp Nhà nước; lễ tang cấp cao; lễ tang cán bộ, công chức, viên chức.
Đề xuất không tổ chức quốc tang với cán bộ cấp cao có vi phạm
Theo dự thảo, cán bộ đang giữ hoặc thôi giữ một trong các chức vụ Tổng Bí thư, Chủ tịch nước, Thủ tướng, Chủ tịch Quốc hội khi từ trần sẽ được tổ chức quốc tang.
Điểm mới của dự thảo là bổ sung quy định trường hợp người từ trần giữ một trong bốn chức vụ nêu trên, đã được cấp có thẩm quyền cho thôi chức vụ, nghỉ công tác, nghỉ hưu trước tuổi, nghỉ hưu do có vi phạm, khuyết điểm thì lễ tang được tổ chức theo hình thức cấp cao, thay vì quốc tang.
Việc tổ chức lễ quốc tang với cán bộ cấp cao có quá trình đóng góp và công lao to lớn với sự nghiệp cách mạng của Đảng, Nhà nước và nhân dân, có uy tín trong nước và quốc tế, sẽ thực hiện theo quyết định của Bộ Chính trị.
Cán bộ đang giữ hoặc thôi giữ một trong các chức vụ sau, khi từ trần sẽ được tổ chức lễ tang cấp Nhà nước: Ủy viên Bộ Chính trị, Ban Bí thư; Phó chủ tịch nước; Phó thủ tướng; Phó chủ tịch Quốc hội; Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam; Chánh án TAND Tối cao; Viện trưởng VKSND Tối cao; đại tướng lực lượng vũ trang; thượng tướng lực lượng vũ trang là cán bộ hoạt động cách mạng trước ngày khởi nghĩa tháng 8/1945.
Cơ quan soạn thảo cũng đề xuất bổ sung quy định, với người từ trần giữ một trong các chức vụ nêu trên, đã được cấp có thẩm quyền cho thôi chức vụ, nghỉ công tác, nghỉ hưu trước tuổi, nghỉ hưu do có vi phạm, khuyết điểm, thì lễ tang được tổ chức theo hình thức cấp cao. Với cán bộ bị cách chức, lễ tang được tổ chức theo hình thức dành cho cán bộ, công chức, viên chức thông thường.
Cán bộ, công chức đương chức, thôi chức diện Bộ Chính trị, Ban Bí thư quản lý (trừ chức danh được tổ chức quốc tang và lễ tang cấp Nhà nước); cán bộ hoạt động cách mạng trước 1/1/1945 (lão thành cách mạng) hoặc cán bộ hoạt động ở miền Nam suốt thời kỳ chống Mỹ (1954-1975), được tặng thưởng Huân chương Độc lập hạng nhất trở lên; nhà hoạt động xã hội, văn hóa, khoa học tiêu biểu (được tặng giải thưởng Hồ Chí Minh - giải cá nhân) và được tặng Huân chương Độc lập hạng nhất trở lên; nhà hoạt động xã hội, văn hóa, khoa học tiêu biểu là Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân, Anh hùng lao động đang công tác hoặc nghỉ hưu, khi từ trần sẽ được tổ chức lễ tang theo hình thức cấp cao. Nếu những người này bị giáng chức hoặc cách chức, lễ tang sẽ tổ chức theo hình thức dành cho cán bộ, công chức, viên chức thông thường.
Dự thảo mới bổ sung quy định trường hợp người từ trần là Ủy viên Trung ương Đảng (trừ chức danh được tổ chức quốc tang và lễ tang cấp Nhà nước), được cấp có thẩm quyền cho thôi chức vụ, nghỉ công tác, nghỉ hưu trước tuổi, nghỉ hưu do có vi phạm, khuyết điểm, thì lễ tang được tổ chức theo hình thức dành cho cán bộ, công chức, viên chức thông thường.
Theo quy định hiện hành, thời gian tổ chức lễ quốc tang là hai ngày. Trong thời gian này các cơ quan, công sở cả nước và cơ quan đại diện của Việt Nam ở nước ngoài treo cờ rủ, có dải băng tang, không tổ chức hoạt động vui chơi, giải trí công cộng.
Ngoài ra, dự thảo nghị định bổ sung một số nội dung khác như khuyến khích hạn chế việc sử dụng ô cửa lắp kính trên nắp quan tài, tiến tới sử dụng quan tài không có ô kính, khuyến khích các tổ chức, cá nhân sử dụng vòng hoa luân chuyển trong lễ viếng…
Dự thảo cũng bổ sung quy định hạn chế rắc, rải vàng mã. Theo dự thảo tờ trình, việc rải vàng mã dọc đường đưa tang là một thủ tục không thể thiếu trong quá trình tổ chức tang lễ. Tuy nhiên hiện nay việc làm này không chỉ hao phí tiền của mà còn gây ô nhiễm môi trường, mất mỹ quan đô thị.
Do vậy đề nghị quy định hạn chế rắc, rải vàng mã trong lễ tang để phù hợp với thực tế trong việc tổ chức lễ tang. Đồng thời để người dân thay đổi dần nhận thức, hướng tới việc nghiêm túc thực hiện các nghi lễ ma chay phù hợp với phong tục, tập quán của dân tộc, văn minh, tiết kiệm, trang trọng.
Tại dự thảo tờ trình, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch cho biết nhiều kết quả đạt được sau khi dự thảo nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều Nghị định 105/2012/NĐ-CP được ban hành, thực hiện. Tuy nhiên đến nay một số quy định tại nghị định chưa theo kịp tình hình hiện tại, còn nhận được ý kiến phản ánh không đồng thuận về tính khả thi, tính hợp lý.
Do đó việc đề xuất sửa đổi, bổ sung nghị định để khắc phục hạn chế của một số quy định tạo sự đồng thuận về nhận thức và thống nhất trong triển khai thực hiện, bảo đảm tính khả thi, tính hợp lý, phù hợp với phong tục, tập quán của dân tộc và văn minh, tiết kiệm, trang trọng.