Đề xuất Thủ tướng được áp dụng biện pháp chưa có trong luật để ứng phó tình trạng khẩn cấp

Giao Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Chủ tịch nước công bố tình trạng khẩn cấp

Trình bày trình dự án Luật Tình trạng khẩn cấp, Đại tướng Phan Văn Giang- Bộ trưởng Bộ Quốc phòng cho biết dự thảo luật có 6 chương, với 42 điều. Luật quy định nguyên tắc, trình tự, thủ tục, thẩm quyền ban bố, công bố, bãi bỏ tình trạng khẩn cấp; các biện pháp được áp dụng trong tình trạng khẩn cấp; tổ chức thi hành nghị quyết ban bố, lệnh công bố tình trạng khẩn cấp; trách nhiệm của cơ quan, tổ chức, cá nhân trong tình trạng khẩn cấp.

Luật áp dụng đối với cơ quan, tổ chức, công dân nước Việt Nam; tổ chức nước ngoài, tổ chức quốc tế cư trú, hoạt động trên lãnh thổ nước Việt Nam.

Về bố cục, dự thảo luật có chương quy định về phạm vi điều chỉnh; nguyên tắc hoạt động trong tình trạng khẩn cấp; áp dụng Luật Tình trạng khẩn cấp và các luật có liên quan; các hành vi bị nghiêm cấm; hợp tác quốc tế về tình trạng khẩn cấp.

Chương 2 của dự luật quy định về thẩm quyền, trình tự, thủ tục ban bố, công bố, gia hạn, bãi bỏ tình trạng khẩn cấp; nội dung của nghị quyết ban bố, lệnh công bố trình trạng khẩn cấp; chấm dứt hiệu lực của các văn bản pháp luật về tổ chức thi hành nghị quyết ban bố, lệnh công bố trình trạng khẩn cấp.

Cụ thể, luật quy định căn cứ diễn biến thảm họa, dịch bệnh, tình hình quốc phòng, an ninh quốc gia, trật tự, an toàn xã hội và trên cơ sở đề nghị của các bộ hoặc chủ tịch UBND cấp tỉnh, Thủ tướng đề nghị Ủy ban Thường vụ Quốc hội ban bố tình trạng khẩn cấp. Trường hợp Ủy ban Thường vụ không thể họp ngay, Thủ tướng đề nghị Chủ tịch nước công bố tình trạng khẩn cấp trong cả nước hoặc ở từng địa phương.

Thủ tướng được áp dụng các biện pháp mà luật hiện hành chưa quy định

Đáng chú ý, Dự thảo dành một chương quy định về các biện pháp được áp dụng trong tình trạng khẩn cấp khi có thảm họa lớn về thiên tai, ô nhiễm môi trường, sự cố bức xạ và hạt nhân, dịch bệnh, trong tình trạng khẩn cấp về an ninh quốc gia và trật tự, an toàn xã hội, về quốc phòng.

Chương này cũng quy định các biện pháp khắc phục hậu quả, huy động nguồn lực, cứu trợ, hỗ trợ; chế độ, chính sách đối với tổ chức, cá nhân tham gia ứng phó, khắc phục tình trạng khẩn cấp.

Nhằm phân cấp, phần quyền và bảo đảm linh hoạt để ứng phó kịp thời với các tình huống trong tình trạng khẩn cấp, luật quy định trường hợp cần thiết, Thủ tướng được áp dụng các biện pháp mà luật hiện hành chưa quy định và báo cáo cơ quan có thẩm quyền của Đảng, Quốc hội trong thời gian gần nhất để phù hợp với quy định tại Luật Tổ chức Chính phủ năm 2025.

Chủ tịch UBND cấp tỉnh được quyết định áp dụng các biện pháp mà pháp luật hiện hành chưa quy định và báo cáo cơ quan có thẩm quyền của Đảng và Thủ tướng trong thời gian sớm nhất để phù hợp với quy định tại Luật Tổ chức chính quyền địa phương năm 2025.

Luật cũng dành một chương quy định về tổ chức thi hành nghị quyết ban bố, lệnh công bố trình trạng khẩn cấp; trách nhiệm thi hành các biện pháp trong tình trạng khẩn cấp; điều động lực lượng vũ trang đến địa bàn ban bố tình trạng khẩn cấp; trang bị và sử dụng vũ khí, công cụ hỗ trợ; biện pháp xử lý người bị tạm giữ; lực lượng thi hành trong tình trạng khẩn cấp; áp dụng pháp luật về điều kiện bất khả kháng. Trường hợp cần thiết, Thủ tướng đề nghị Chủ tịch nước điều động lực lượng vũ trang đến địa bàn ban bố tình trạng khẩn cấp về quốc phòng, an ninh quốc gia, trật tự an toàn xã hội.

Bộ trưởng Bộ Quốc phòng, Bộ trưởng Bộ Công an điều động lực lượng thuộc quyền đến địa bàn ban bố tình trạng khẩn cấp về thảm họa lớn, dịch bệnh để hỗ trợ các lực lượng tại chỗ cứu hộ, khắc phục hậu quả của thảm họa, dịch bệnh và để ổn định duy trì an ninh và trật tự, an toàn xã hội.

Thẩm tra dự luật, Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng, An ninh và Đối ngoại của Quốc hội Lê Tấn Tới đề nghị nghiên cứu để quy định các biện pháp áp dụng cho phù hợp với phân loại về tình trạng khẩn cấp, bảo đảm tính thống nhất, chặt chẽ, khả thi.