Câu chuyện một người phụ nữ (52 tuổi, ở Quảng Nam) sở hữu tờ vé số trúng giải đặc biệt của Công ty Xổ số Kiến thiết Thừa Thiên Huế nhưng bị từ chối trả thưởng chỉ vì vé bị rách một góc nhỏ do dính nước mưa đã gây chú ý dư luận trong những ngày qua.
Tình huống “dở khóc dở cười”
Theo thông tin ban đầu, vào ngày 14/10/20, bà N.T. Ng. mua hai vé số truyền thống do Công ty XSKT Thừa Thiên - Huế phát hành, với các số dự thưởng 386552 (F) và 486552 (F). Trong kỳ quay cùng ngày, tờ vé số 386552 (F) trúng giải đặc biệt 2 tỷ đồng, còn tờ vé 486552 (F) trúng giải phụ đặc biệt 50 triệu đồng.
Tuy nhiên, điều trớ trêu là do gặp mưa, hai tờ vé bị ướt và dính vào nhau. Sau khi sấy khô, vé trúng giải phụ dù nhăn nheo, rách nhẹ vẫn được chấp nhận, còn tờ vé trúng giải độc đắc thì bị công ty từ chối với lý do không đảm bảo "nguyên hình, nguyên khổ" như quy định tại Thông tư 75/2013/TT-BTC của Bộ Tài chính.
Được biết, người phụ nữ này đã chi trả 12 triệu đồng để nhờ cơ quan Công an trinh Thừa Thiên - Huế giám định tờ vé số, kết quả xác nhận tờ vé số là thật, không bị tẩy xóa hay sửa chữa nhưng Công ty TNHH Một thành viên Xổ số kiến thiết tỉnh Thừa Thiên Huế từ chối trả thưởng với lý do tờ vé bị biến dạng, mất một phần dãy số chính.
Ngày 27/11, trả lời báo chí về quyết định không trả thưởng, ông Trần Viết Nguyên, Chủ tịch Công ty TNHH Một thành viên Xổ số kiến thiết tỉnh Thừa Thiên Huế cho biết nguyên nhân được đưa ra là tờ vé có dấu hiệu rách tại vị trí “nhạy cảm”, dễ gây nghi vấn về tính minh bạch nếu trả thưởng.
Theo ông Nguyên, tờ vé số mang mã dự thưởng 386552 (F) thuộc kỳ quay ngày 14/10, mặc dù được giám định là vé thật, không tẩy xóa, nhưng bị rách góc tại vị trí trùng với khu vực thường bị chặt góc khi tiêu hủy vé lỗi hoặc tồn kho. Điều này có thể làm dấy lên nghi vấn và có thể gây khó khăn cho công ty nếu bị cáo buộc gian lận.
Vì vậy căn cứ vào Thông tư 75/2013/TT-BTC của Bộ Tài chính, công ty xác định rằng kết quả giám định chỉ mang tính tham khảo. Sau khi thành lập hội đồng xem xét, công ty quyết định từ chối trả thưởng.
Cần được nhìn nhận một cách thấu đáo và linh hoạt
Trao đổi với phóng viên, Luật sư Mai Thảo, Phó Giám đốc TAT Law Firm (Đoàn luật sư TP Hà Nội) cho biết theo Điều 31 Thông tư 75/2013/TT-BTC, trường hợp vé số bị rách rời do nguyên nhân khách quan nhưng vẫn xác định được hình dạng ban đầu, tính xác thực và không ảnh hưởng đến yếu tố trúng thưởng, công ty xổ số có trách nhiệm thẩm tra và xem xét trả thưởng. Điều này cho thấy, pháp luật đã để ngỏ một cơ chế linh hoạt nhằm bảo vệ quyền lợi người chơi trong các tình huống đặc biệt.
Phân tích dưới góc độ pháp lý, Luật sư Thảo cho rằng, vụ việc của bà N.T.Ng cần phải cần được nhìn nhận một cách thấu đáo và linh hoạt, các yếu tố cần phải được đánh giá công bằng như: Vé là thật, được cơ quan chức năng giám định và xác nhận tính xác thực. Số trúng thưởng nguyên vẹn, các thông tin quan trọng như số seri, dãy số trúng thưởng và ngày phát hành đều còn đầy đủ. Không có dấu hiệu gian lận, phần rách do dính nước mưa, không phải cố ý sửa đổi hay làm giả vé.
"Điều kiện vé số lĩnh thưởng yêu cầu phải còn nguyên hình, nguyên khổ nhằm tránh gian lận, sử dụng vé giả hoặc thiếu căn cứ để xác định người trúng thưởng. Với trường hợp của bà N.T.Ng cơ quan chức năng đã giám định vé số là thật, số trúng thưởng còn nguyên vẹn và không có dấu hiệu gian lận, việc trả thưởng không chỉ là hành động đúng luật mà còn là thông điệp khẳng định uy tín của công ty xổ số. Sự linh hoạt trong những tình huống đặc biệt sẽ góp phần xây dựng niềm tin lâu dài từ người dân, tránh những tranh cãi không cần thiết làm tổn hại đến hình ảnh của công ty", luật sư Thảo nhấn mạnh.
Đồng quan điểm, Luật sư Trương Quốc Hòe, Trưởng Văn phòng luật sư Interla cho biết, theo quy định, tờ vé số bị rách rời sẽ không đủ điều kiện để nhận thưởng xổ số. Tuy nhiên, trong một số trường hợp đặc biệt, vé số bị rách vẫn có thể được xem xét để nhận thưởng do nguyên nhân khách quan; các thông tin quan trọng trên vé như dãy số, mã vạch vẫn rõ ràng và có thể xác minh, không có dấu hiệu gian lận.
Một số chuyên gia pháp lý có cùng quan điểm cho rằng, quyết định cuối cùng thuộc về lãnh đạo Công ty Xổ số Kiến thiết Thừa Thiên - Huế, nhưng cần cân nhắc thận trọng bởi tác động của nó không chỉ dừng lại ở một cá nhân. Bởi nếu người chơi xổ số thấy mình không được bảo vệ ngay cả khi họ trúng giải, điều này sẽ làm giảm uy tín, thậm chí ảnh hưởng đến toàn bộ ngành xổ số.
Mặt khác, để tránh những tranh cãi không đáng có các công ty xổ số cần công khai tiêu chí và quy trình thẩm tra vé số bị rách hoặc hư hỏng do nguyên nhân khách quan; tăng cường minh bạch, các kết luận giám định cần được công bố công khai, đảm bảo người chơi hiểu rõ lý do quyết định. Đảm bảo linh hoạt, khi các yếu tố quan trọng như tính xác thực và thông tin trúng thưởng đã được chứng minh, việc linh hoạt trả thưởng là cần thiết để bảo vệ quyền lợi chính đáng của người dân.