Đơn vị tiên phong trong công tác xét xử trực tuyến

Nhận thức, đánh giá được ý nghĩa, hiệu quả mang lại của việc tổ chức phiên tòa trực tuyến, trong thời gian qua, TAND huyện Đầm Dơi đã tổ chức quán triệt, triển khai thực hiện nghiêm túc, có hiệu quả Nghị quyết số 33 của Quốc hội về tổ chức phiên tòa trực tuyến; Thông tư liên tịch số 05/2021 của TANDTC, VKSNDTC, Bộ Công an, Bộ Quốc phòng và Bộ Tư pháp, quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành tổ chức phiên tòa trực tuyến và các văn bản chỉ đạo của lãnh đạo TANDTC, TAND tỉnh Cà Mau về tổ chức phiên tòa trực tuyến.

TAND huyện Đầm Dơi đã tổ chức triển khai thực hiện tốt việc tổ chức phiên tòa trực tuyến, đảm bảo đúng quy định, yêu cầu theo Nghị quyết của Quốc hội, Thông tư liên tịch về tổ chức phiên tòa trực tuyến và văn bản chỉ đạo TANDTC.

Trong năm 2023, TAND huyện Đầm Dơi thụ lý 1.674 vụ việc, giải quyết 1.635 vụ việc, còn lại 39 vụ, việc, đạt tỷ lệ 97,67% (so với cùng kỳ thụ lý tăng 265 vụ, việc, giải quyết tăng 295 vụ, việc); bình quân mỗi Thẩm phán giải quyết 13,6 vụ việc/tháng, nhiều hơn năm 2022 là 2.2 vụ, việc/tháng, tỷ lệ cao nhất so với bình quân TAND cấp huyện của tỉnh Cà Mau.

Trong đó, án hình sự thụ lý 40 vụ/56 bị cáo, đã giải quyết 40 vụ/56 bị cáo, đạt 100%; án dân sự thụ lý 1.620 vụ, giải quyết 1.581 vụ còn lại 37 vụ, đạt 95,52%. Tổ chức 38 phiên tòa trực tuyến, tăng 33 phiên tòa so với cùng kỳ (hình sự 6 phiên tòa, dân sự 32 phiên tòa).

Để đạt được kết quả trên, TAND huyện Đầm Dơi đã bám sát Thông tư liên tịch số số 05/2021 của TANDTC, VKSNDTC, Bộ Công an, Bộ Quốc phòng và Bộ Tư pháp, quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành tổ chức phiên tòa trực tuyến.

Ngoài ra, TAND huyện còn nhận được sự quan tâm lãnh đạo của Huyện ủy, HĐND, UBND huyện Đầm Dơi đồng tình, ủng hộ và đồng chí Bí thư Huyện ủy đến dự phiên tòa trực tuyến đầu tiên của đơn vị đã cổ vũ, động viên cho đơn vị tổ chức nhiều phiên tòa tiếp theo trong năm thành công tốt đẹp.

Bên cạnh đó, TAND tỉnh Cà Mau có văn bản chỉ đạo, khuyến khích, tạo điều kiện thuận lợi để TAND các huyện, thành phố tổ chức các phiên tòa trực tuyến. Chánh án TAND tỉnh trực tiếp đến đơn vị chỉ đạo từ việc thiết lập hệ thống đường truyền, phối hợp với Trung tâm Trợ giúp pháp lý Nhà nước tỉnh Cà Mau làm điểm cầu thành phần và tham dự phiên xét xử trực tuyến đầu tiên của đơn vị, cũng như của TAND hai cấp tỉnh Cà Mau.

Tập thể lãnh đạo, toàn thể công chức TAND huyện Đầm Dơi đều quyết tâm, nỗ lực, kỳ quyết tổ chức các phiên tòa trực tuyến, xem đây là nhiệm vụ chính trị quan trọng, là điểm nhấn trong công tác xét xử trong năm 2023, làm tiền đề cho những năm tiếp theo.

Bên cạnh những kết quả đạt được trong quá trình tổ chức thực hiện nhiệm vụ thụ lý, xét xử các loại án, đặc biệt là xét xử trực tuyến, TAND huyện Đầm Dơi còn gặp một số khó khăn nhất định, đó là: thiếu thiết bị và cơ sở vật chất phục vụ cho việc xét xử trực tuyến; khả năng về công nghệ thông tin của công chức, người lao động có hạn, trong khi để xét xử trực tuyến đòi hỏi cần có chuyên môn sâu hơn về công nghệ, nên quá trình tổ chức phiên tòa trực tuyến gặp khó, nhất là khi hệ thống trực tuyến gặp sự cố, bị lỗi.

Chưa tổ chức được phiên tòa trực tuyến tại nơi giam giữ bị cáo vì Bộ Công an chưa có văn bản chỉ đạo về vấn đề này nên Công an huyện không đồng ý phối hợp với Tòa án để xét xử trực tuyến. Trong khi nếu xét xử trực tuyến tại nơi giam, giữ mang lại nhiều giá trị, ý nghĩa thiết thực.

Ông Liêu Chí Khanh, Chánh án TAND huyện Đầm Dơi cho biết, xét xử phiên tòa trực tuyến đã góp phần thực hiện đúng, kịp thời quan điểm, đường lối lãnh đạo của Đảng, chính sách và pháp luật của Nhà nước về cải cách tư pháp; đã giúp cho đương sự tăng khả năng tiếp cận công lý, phổ biến, giáo dục pháp luật; tạo điều kiện thuận lợi, tiết kiệm chi phí cho các bên liên quan tham gia xét xử đầy đủ trong vụ án; bảo đảm thời hạn giải quyết vụ án nhanh hơn.

Đặc biệt, trường hợp vì lý do bất khả kháng mà không thể tổ chức xét xử trực tiếp được, như đại dịch Covid -19 vừa qua, việc xét xử trực tuyến nhất là án hình sự là vô cùng cần thiết, mang lại nhiều giá trị thiết thực, ý nghĩa.

“Để phiên tòa xét xử trực tuyến trong thời gian tới đạt hiệu quả và chất lượng cao hơn, TANDTC cần trang bị cho TAND các cấp hệ thống các trang thiết bị cần thiết, hiện đại để tổ chức phiên tòa trực tuyến một cách quy củ. Hiện nay, mỗi đơn vị phải tự trang bị, mua sắm trong khi kinh phí khó khăn, lại không chất lượng, đồng bộ; các phiên tòa thường xuyên bị ngừng để xử lý sự cố.

Đồng thời, mở các lớp tập huấn cho công chức, người lao động TAND các huyện, thành phố và tỉnh trong cả nước để vận hành hệ thống xét xử trực tuyến, làm chủ được công nghệ để công tác xét xử trực tuyến được thuận lợi, góp phần thực hiện có hiệu quả công tác cải cách tư pháp cũng như xây dựng Tòa án điện tử”, Chánh án TAND huyện Đầm Dơi đề xuất.

Vượt qua những khó khăn ban đầu, TAND huyện Đầm Dơi đã hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ, là đơn vị đi đầu trong xét xử các loại án, đặc biệt là xét xử theo hình thức trực tuyến. Với những thành tích đạt được, năm 2023 TAND huyện Đầm Dơi đã vinh dự được Cụm thi đua số X TAND bỏ phiếu suy tôn Cờ thi đua Chính phủ.