Festival Huế - Bốn mùa lễ hội

Thừa Thiên Huế hiện có 8 di sản được UNESCO công nhận là di sản thế giới và di sản khu vực, trong đó có 6 di sản của riêng Huế. Toàn tỉnh hiện có gần 1.000 di tích, trong đó có 3 di tích cấp quốc gia đặc biệt, 88 di tích cấp quốc gia và 90 di tích cấp tỉnh.

Chính vì vậy, di sản, văn hóa và lễ hội của Cố đô Huế được xác định là thế mạnh, động lực để xây dựng phát triển thành thành phố trực thuộc Trung ương. Trong đó, dấu ấn nổi bật của Huế trong việc phát huy lợi thế các di sản, văn hóa để phát triển kinh tế, du lịch, nâng cao đời sống người dân, quảng bá hình ảnh địa phương chính là xây dựng và tổ chức thành công Festival Huế.

Từ lần tổ chức đầu tiên vào năm 2000 đến nay, Festival Huế đã tạo được dấu ấn rất lớn với những hoạt động văn hóa và nghệ thuật đặc sắc mang tầm quốc tế; mỗi lần tổ chức đều để lại một ấn tượng, một sức hấp dẫn riêng, xứng đáng là thành phố Festival của Việt Nam.

Festival Huế - lễ hội đương đại đầu tiên ở Việt Nam được phát triển trên khái niệm mới về lễ hội, học tập mô hình Festival của các thành phố nổi tiếng trên thế giới. Đặc biệt, từ năm 2022, Festival Huế được tổ chức theo định hướng lễ hội bốn mùa; lựa chọn những lễ hội tiêu biểu, vừa thể hiện nét văn hóa riêng, vừa có tính đại chúng, cộng đồng, trải dài quanh năm, góp phần đa dạng hóa sản phẩm du lịch, thu hút đông đảo du khách, mang đến đến hiệu quả kinh tế - xã hội.

Dù định hướng lễ hội 4 mùa, nhưng kế thừa và phát huy thành công của các kỳ Festival trước đây, Festival Huế vẫn còn đó Tuần lễ Festival, là bữa tiệc đầy sắc màu văn hóa trong kỳ Festival Huế và mới đây nhất diễn ra vào tháng 6/20.

Festival Huế 20 diễn ra với chuỗi lễ hội trải dài trong năm: Lễ hội mùa Xuân - “Xuân Cố đô” (tháng 1 - tháng 3) nổi bật là các hoạt động Tết cung đình, không gian văn hóa Tết truyền thống và các lễ hội dân gian, mở đầu bằng Lễ Ban Sóc (ban lịch) đầu năm mới.

Lễ hội mùa Hạ - “Kinh thành tỏa sáng” (tháng 4 - tháng 6) với điểm nhấn là Tuần lễ Festival nghệ thuật quốc tế Huế 20, lần đầu tiên đêm khai mạc tổ chức trong Hoàng thành Huế tại không gian Điện Kiến Trung vừa được bảo tồn phục dựng rực rỡ.

Lễ hội mùa Thu - “Huế vào Thu” (tháng 7 - tháng 9) trọng tâm là chương trình Tết Trung thu với Hội đèn lồng Huế 20, kết hợp hoạt động quảng diễn Lân - Sư - Rồng đường phố, trưng bày, sắp đặt, rước đèn, trải nghiệm Tết Trung thu truyền thống cùng với “Lễ hội áo dài Linh Phụng” và đêm nhạc “Mùa Thu cho em”…

Lễ hội mùa Đông - “Mùa Đông xứ Huế” (tháng 10 - tháng 12) sẽ tổ chức một số hoạt động lễ hội mới kết hợp các hình thức nghệ thuật trình diễn trong nhà tạo cho không khí mùa Đông xứ Huế sôi động, ấm áp hơn; có điểm nhấn là Tuần lễ âm nhạc Huế 20 và kết thúc bằng chương trình Countdown tạm biệt Festival Huế 20 - chào đón năm mới 2025.

Những thay đổi ngày càng rõ nét qua các kỳ Festival, người dân, du khách có thể thỏa sức thưởng thức những tiết mục nghệ thuật hoành tráng ngay tại các sân khấu mở nằm dọc hai bờ sông Hương, trung tâm TP. Huế... Hình thức biểu diễn, sân khấu thay đổi thiết kế nhằm tăng tính tương tác, để Festival Huế tiếp tục là “cầu nối” giữa văn hóa và nghệ thuật. Người dân và du khách thỏa sức thưởng thức nghệ thuật tại lễ hội đường phố Festival Huế.

Ông Nguyễn Thanh Bình, Phó Chủ tịch thường trực UBND tỉnh Thừa Thiên Huế, Trưởng Ban tổ chức Festival Huế 20 cho rằng, Festival Huế hiện đã có nhiều thay đổi, điều chỉnh để có những nét tươi mới khi gắn với lễ hội 4 mùa. Các lễ hội đã diễn ra quanh năm thời gian qua, nay được hệ thống, xâu chuỗi lại, hướng đến thành sản phẩm để phát triển du lịch. Festival bốn mùa được tổ chức là để làm tăng, tô đậm thêm cho thương hiệu Festival Huế, dựa trên cơ sở tiếp cận sao cho phù hợp, đáp ứng thị hiếu và nhu cầu mới của công chúng, du khách gần xa. Việc trải dài cả 4 mùa trong năm sẽ tăng cường xã hội hóa, người dân làm chủ, góp phần tăng tính hấp dẫn của điểm đến đối với du khách trong nước và quốc tế.

Thừa Thiên Huế cũng nỗ lực khai thác du lịch văn hóa - di sản là chủ đạo, chú trọng phát triển du lịch chuyên đề với thương hiệu di sản Cố đô Huế, định vị phân khúc cao cấp với tính chất cung đình, mang đặc trưng riêng, độc đáo. Phát triển du lịch thông minh dựa trên nền tảng chuyển đổi số, du lịch xanh, bền vững. Phát triển công nghiệp văn hóa gắn với thành phố Festival, Kinh đô ẩm thực, Kinh đô áo dài…

Theo Chủ tịch UBND tỉnh Thừa Thiên Huế Nguyễn Văn Phương, qua các kỳ tổ chức, Festival Huế không những là hoạt động văn hóa đặc sắc, mà còn góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội một cách mạnh mẽ.

“Các số liệu cho thấy, năm 2019 là đỉnh cao, chúng tôi có khoảng 2 triệu khách quốc tế và 2 triệu khách nội địa. Đó cũng là hiệu ứng từ các kỳ Festival và chúng tôi xoay chuyển bằng cách tổ chức Festival 4 mùa, thay vì chỉ duy trì Festival một tuần như thông lệ”, ông Phương nói.

Có thể khẳng định, Festival Huế đã vượt qua khoảng cách không gian, thời gian, vị trí địa lý, là dịp để giao lưu văn hóa ngôn ngữ, gắn kết tình yêu thương, đoàn kết con người của các quốc gia, dân tộc trên thế giới, tạo sự hòa nhập quốc tế, đoàn kết gắn bó gìn giữ hòa bình, hợp tác phát triển. Con đường xây dựng, phát triển Huế - thành phố Festival, trung tâm lễ hội của khu vực và thế giới dựa trên thế mạnh di sản, văn hóa Huế là hướng đi bền vững để Huế có thể hội nhập nhưng không hòa tan trong xu thế toàn cầu hóa như hiện nay.