Kiên quyết phòng ngừa, đấu tranh ngăn chặn tình trạng vỡ hụi

Theo lãnh đạo Công an tỉnh Bình Thuận, phương thức, thủ đoạn lừa đảo chiếm đoạt tài sản của đối tượng trên chủ yếu là lợi dụng sự hám lợi, cả tin của người chơi hụi để lập các dây hụi nhằm huy động tiền với số lượng lớn của người bị hại.

Thời gian đầu, đối tượng phạm tội thực hiện rất tốt nghĩa vụ của chủ hụi, như: Thực hiện đúng và đầy đủ việc thu tiền đóng hụi, giao tiền hốt hụi cho bị hại, khi đã tạo được lòng tin đáng kể, đối tượng bắt đầu lập các dây hụi khống hoặc tự lấy tên của hụi viên tham gia chơi hụi để hốt hụi và chiếm đoạt số tiền đóng hụi.

Bằng thủ đoạn này, các đối tượng thực hiện hành vi chiếm đoạt tài sản của nhiều người trong thời gian dài, nhưng do cả tin và không kiểm tra nên người bị hại không hề biết mình bị lừa đảo chiếm đoạt tài sản; Sau đó, đối tượng phạm tội tuyên bố vỡ hụi hoặc bỏ trốn để chiếm đoạt tài sản. Ngoài ra, còn một số trường hợp hụi viên sau khi hốt được nhiều phần hụi thì bỏ trốn hoặc trì hoãn, kéo dài nghĩa vụ đóng hụi “chết” để chiếm đoạt tiền hốt hụi.

Tại báo cáo về tình hình kinh tế - xã hội năm 2023, Công an tỉnh Bình Thuận thống kê địa bàn toàn tỉnh đã xảy ra 11 vụ liên quan đến vỡ hụi; Trong đó, TP. Phan Thiết có 6 vụ, với số tiền liên quan khoảng 200 tỷ đồng; Huyện Hàm Thuận Bắc 3 vụ số tiền liên quan khoảng 7 tỷ đồng; Thị xã LaGi 1 vụ, số tiền khoảng 40 tỷ đồng; Huyện Tánh Linh 1 vụ, số tiền khoảng 200 triệu đồng.

Công an các địa phương đã khởi tố 1 vụ/1 bị can về hành vi lừa đảo chiếm đoạt tài sản, đưa 3 vụ vào giải quyết theo trình tự tin báo tội phạm; Kết luận 1 vụ không có dấu hiệu tội phạm, chuyển xử lý dân sự. Hiện đang xác minh 5 vụ, còn 1 vụ các bên đã tự thương lượng, thỏa thuận.

Qua thực tiễn xử lý, quá trình phòng ngừa, đấu tranh, ngăn chặn tội phạm, vi phạm pháp luật liên quan đến huê, hụi trên địa bàn vẫn đang gặp một số vấn đề khó khăn bởi nhiều nguyên nhân chủ quan lẫn khách quan. Nhưng Công an tỉnh Bình Thuận cho biết sẽ nỗ lực không để tình trạng vỡ hụi xảy ra trong thời gian tới.

Hoạt động chơi hụi được quy định tại Nghị định 19/2019/NĐ-CP ngày 19/02/2019 của Chính phủ, chủ yếu thực hiện qua giao dịch dân sự dựa trên niềm tin, lợi ích của thành viên và quy định của pháp luật; Những người tham gia chơi hụi tự nguyện và thỏa thuận với nhau nên rất khó trong công tác phòng ngừa; Chỉ khi có hậu quả xảy ra, nhiều người mất tiền, không liên lạc được với chủ hụi để giải quyết mới đến cơ quan công an tố cáo.

Việc tham gia chơi hụi giữa chủ hụi và các hụi viên chỉ dựa trên cơ sở niềm tin lẫn nhau và lợi ích, quá trình giao dịch này không có tài sản gì đảm bảo nên dễ nảy sinh các hành vi phạm tội như Lừa đảo chiếm đoạt tài sản, Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản (kể cả chủ hụi và các hụi viên); Nhiều đối tượng thông qua mạng xã hội zalo, facebook để lập hội, nhóm, kêu gọi nhiều người tham gia chơi hụi không chỉ ở một địa bàn nhất định mà rộng khắp, có nhiều hụi viên chỉ quen biết qua giới thiệu nhưng vẫn tham gia chơi do đối tượng đưa ra lợi nhuận cao, hứa hẹn về lợi ích để đánh vào mục đích của hụi viên nên tiềm ẩn nhiều khả năng đối tượng lợi dụng để thực hiện các hành vi lừa đảo, lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản.

Các vụ việc vỡ hụi sau khi xảy ra thì các hụi viên mới đến cơ quan công an tố cáo, do đó quá trình hoạt động diễn ra đã lâu, thỏa thuận nhiều lần với nhiều dây hụi khác nhau nên gây khó khăn cho công tác xác minh, thu thập chứng cứ, chứng minh hành vi phạm tội; Mặt khác, một số đối tượng có sự chuẩn bị từ trước nên đưa ra các hình thức đối phó với cơ quan công an (bỏ trốn, tiêu hủy tài liệu, chuyển nhượng tài sản cho người khác…), gây khó khăn trong công tác điều tra, xử lý.

Để phòng ngừa, đấu tranh ngăn chặn, không để xảy ra tình trạng vỡ hụi, gây mất an ninh trật tự, Công an tỉnh Bình Thuận đã xây dựng kế hoạch, hành động cụ thể, bằng việc thường xuyên chỉ đạo công an các đơn vị, địa phương đẩy mạnh công tác tham mưu cho cấp ủy, chính quyền chỉ đạo thực hiện có hiệu quả nhiều giải pháp.

Cụ thể, đơn vị sẽ tiếp tục tăng cường quán triệt, triển khai các văn bản, quy định của pháp luật có liên quan đến hụi nhằm nâng cao ý thức tuân thủ pháp luật khi tham gia góp hụi của người dân. Quán triệt đến cán bộ, đảng viên, đoàn viên, hội viên gương mẫu chấp hành và vận động người thân chấp hành đúng quy định pháp luật trong hoạt động góp hụi. Nghiêm túc kiểm điểm, xử lý cán bộ, đảng viên vi phạm quy định pháp luật trong hoạt động hụi hoặc để người thân lợi dụng góp hụi nhằm thực hiện hành vi vi phạm pháp luật.

Lực lượng công an cấp xã có nhiệm vụ phối hợp chặt chẽ với các ban, ngành, mặt trận, đoàn thể địa phương tổ chức rà soát, nắm chắc tình hình hoạt động của tất cả các dây hụi trên địa bàn, có giải pháp đề phòng tình trạng vỡ hụi tại địa phương; Kết hợp chặt chẽ các giải pháp quản lý, phòng ngừa, đấu tranh và xử lý nghiêm các hành vi lợi dụng việc tổ chức và tham gia góp hụi để cho vay lãi nặng, lừa đảo chiếm đoạt tài sản và các hành vi vi phạm pháp luật khác.

Mặc khác, các ngành chức năng chú trọng đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến rộng rãi đến quần chúng nhân dân về những rủi ro, tiềm ẩn có thể xảy ra trong hoạt động huê hụi, cũng như thủ đoạn của các đối tượng để người dân nâng cao cảnh giác, lựa chọn các hình thức đầu tư phù hợp, đúng quy định pháp luật, không để bị lợi dụng chiếm đoạt tài sản;

Giao các đơn vị chuyên môn tăng cường công tác nắm tình hình hội, nhóm trên không gian mạng, chủ động phát hiện các cá nhân có hoạt động huy động vốn, tổ chức chơi hụi với quy mô lớn để có biện pháp quản lý hoạt động, kịp thời phát hiện các biểu hiện bất minh của chủ hụi để áp dụng các biện pháp phòng ngừa, không để hoạt động kéo dài, lợi dụng chiếm đoạt tài sản hoặc thực hiện hành vi vi phạm pháp luật.

Song song đó, các sở, ngành, đoàn thể, tổ chức chính trị - xã hội cần thường xuyên tổ chức, triển khai tốt các mô hình, câu lạc bộ liên quan đến chính sách hỗ trợ nguồn vay vốn, góp vốn xoay vòng giữa các thành viên, hội viên để các cá nhân, hộ sản xuất, kinh doanh được tiếp cận các nguồn vốn hỗ trợ, tạo điều kiện thuận lợi trong sản xuất, kinh doanh nhằm góp phần hạn chế huy động vốn thông qua hình thức chơi hụi.

Để ngăn chặn, phòng ngừa tình trạng vỡ hụi có hiệu quả, các cơ quan tư pháp cần tích cực phối hợp điều tra, truy tố, xét xử và thi hành án liên quan đến các hành vi vi phạm pháp luật về hụi, cần thống nhất trong việc áp dụng pháp luật, quan điểm xử lý; Đẩy nhanh tiến độ để sớm đưa ra xét xử, áp dụng hình phạt nghiêm khắc nhằm răn đe và phòng ngừa chung cho xã hội.