Nan giải xử lý bãi rác quá tải ở Sầm Sơn

Nhiều năm qua, bãi rác tại phường Trung Sơn, TP Sầm Sơn cũ (nay là phường Sầm Sơn) đã trở thành nỗi ám ảnh của hàng trăm hộ dân và là "điểm đen" ảnh hưởng nghiêm trọng đến hình ảnh du lịch của địa phương này.

Dù dự án di dời đã được phê duyệt gần 4 năm với kinh phí hàng trăm tỷ đồng, tình trạng quá tải và ô nhiễm vẫn chưa có lối thoát.

Bãi chứa và xử lý rác thải sinh hoạt tại phường Sầm Sơn được xây dựng từ năm 1992, với công suất ban đầu 50 tấn/ngày đêm trên diện tích 2,7ha. Tuy nhiên, cùng với sự phát triển nhanh chóng của Sầm Sơn – đặc biệt là sau năm 20 khi lượng khách du lịch tăng vọt (trên 4 triệu lượt/năm).

Thời điểm sáp nhập thêm 6 xã từ huyện Quảng Xương – lượng rác đổ về bãi rác đã tăng đột biến, trung bình mỗi ngày thêm 135-0 tấn, vượt xa công suất thiết kế.

Đến năm 2019, bãi rác chính thức "thất thủ", không còn chỗ chứa. Hậu quả là khói bụi, mùi hôi thối nồng nặc và nước rỉ rác liên tục phát tán, gây ô nhiễm nghiêm trọng đất, nước, không khí, "bức tử" các khu dân cư lân cận.

Ông Nguyễn Hữu Hào (84 tuổi, trú khu phố Lập Công, phường Sầm Sơn), một trong những người dân bám trụ lại gần bãi rác, không giấu nổi sự mệt mỏi.

"Gia đình tôi 7 nhân khẩu, ngày nào cũng phải chịu đựng mùi hôi thối và nước thải từ bãi rác 'tra tấn'. Dù đeo khẩu trang, đóng kín cửa nhưng vẫn vô cùng khó chịu. Trước đây, hơn 10 hộ dân sống ở đây, nhưng quá nửa đã bỏ đi vì không chịu nổi. Chúng tôi cũng chẳng biết sẽ cố gắng được bao lâu nữa."

Tương tự, ông Nguyễn Ngọc Ký (68 tuổi, cùng trú khu Lập Công) chia sẻ, gia đình ông đã phải chuyển đi nơi khác nhiều năm trước vì không thể sống chung với ô nhiễm. Hiện tại, ông vẫn thường xuyên về trông nom nhà cũ nhưng cũng không dám ở lại vì mùi hôi quá nồng nặc.

Trước thực trạng cấp bách này, ngày 1/12/2020, UBND tỉnh Thanh Hóa đã trình HĐND tỉnh quyết định chủ trương đầu tư dự án xử lý triệt để môi trường tại bãi rác Sầm Sơn. Ngay sau đó, dự án đã được HĐND tỉnh phê duyệt với tổng mức đầu tư 280 tỷ đồng, diện tích 6,9 ha tại xã Quảng Minh, TP Sầm Sơn cũ (nay là phường Nam Sầm Sơn), mục tiêu xử lý 300 tấn rác/ngày, dự kiến thực hiện từ năm 2021-20.

Theo tìm hiểu được biết, TP Sầm Sơn cũ đã hoàn thành công tác đền bù, giải phóng mặt bằng 6,9ha đất dự án tại xã Quảng Minh và đã nhiều lần mời thầu, đăng tải kế hoạch lựa chọn nhà thầu từ năm 2022 nhưng đến nay vẫn không có bất kỳ một nhà thầu nào đấu thầu.

Tiêu chí lựa chọn nhà thầu của dự án này rất khắt khe, đòi hỏi công nghệ xử lý rác hiện đại, ít gây ảnh hưởng đến môi trường. Gần như không có doanh nghiệp nào trong nước đủ tiêu chuẩn để dự gói.

Việc bãi rác phường Sầm Sơn tiếp tục "hành dân" và gây ô nhiễm nghiêm trọng không chỉ ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của người dân mà còn làm suy giảm nghiêm trọng hình ảnh của một bãi biển du lịch biển đang nỗ lực phát triển.

Bài toán về công nghệ xử lý rác hiện đại và việc tìm kiếm nhà thầu đủ năng lực đang là thách thức lớn, đòi hỏi sự vào cuộc quyết liệt và những giải pháp đột phá từ phía các cấp chính quyền.