Triển khai sử dụng vắc xin dịch tả lợn châu Phi rộng rãi trên toàn quốc
Để chủ động phòng, chống bệnh dịch tả lợn châu Phi và sử dụng vaccine dịch tả lợn châu Phi (DTLCP) an toàn, hiệu quả, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn vừa đề nghị Chủ tịch UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương chỉ đạo các cơ quan chuyên môn phối hợp chặt chẽ với các cấp chính quyền địa phương, Công ty Cổ phần thuốc thú y Trung ương NAVETCO và Công ty Cổ phần AVAC Việt Nam trong việc triển khai sử dụng vắc xin phòng bệnh DTLCP theo đúng hướng dẫn của nhà sản xuất.
Ngày /7, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT) đã có công văn số 4870/BNN-TY gửi UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương về việc sử dụng vắc xin phòng bệnh DTLCP.
Theo Bộ NN&PTNT, từ tháng 11/2019 đến nay, với sự hỗ trợ, hợp tác kỹ thuật, chuyển giao khoa học, công nghệ, đặc biệt chuyển giao chủng giống vi rút sản xuất vắc xin DTLCP của các nhà khoa học thuộc Bộ Nông nghiệp Hoa Kỳ, các doanh nghiệp, các cơ quan chuyên môn thú y của Việt Nam đã tổ chức nghiên cứu, sản xuất thành công, đánh giá thận trọng, kỹ lưỡng vắc xin DTLCP tại Việt Nam.
Từ tháng 5/2022 đến nay đã có 02 loại vắc xin DTLCP (NAVET-ASFVAC do Công ty Cổ phần thuốc thú y Trung ương NAVETCO nghiên cứu, sản xuất và AVAC ASF LIVE do Công ty Cổ phần AVAC Việt Nam nghiên cứu, sản xuất) được đăng ký và cấp Giấy chứng nhận lưu hành theo đúng quy định của Luật Thú y, các văn bản hướng dẫn thi hành Luật và các tiêu chuẩn kỹ thuật của quốc tế đối với vắc xin thú y.
Đây là những vắc xin phòng bệnh DTLCP thương mại đầu tiên được cấp phép lưu hành, đặc biệt trong bối cảnh sau hơn 100 năm qua chưa có vắc xin thương mại trong phòng bệnh DTLCP được cấp phép trên thế giới, do đó Bộ NN&PTNT đã chỉ đạo Cục Thú y và các cơ quan quản lý chuyên ngành thú y các tỉnh, thành phố và các doanh nghiệp tổ chức giám sát chất lượng, giám sát sử dụng 600.000 liều vắc xin trong điều kiện chăn nuôi thực tiễn tại Việt Nam.
Kết quả đến tháng 7/2023, tổng cộng đã có hơn 650.000 liều vắc xin DTLCP được kiểm soát chất lượng đạt 100%; sử dụng an toàn theo hướng dẫn của nhà sản xuất tại hơn 40 tỉnh, thành phố trên phạm vi cả nước. Lợn tiêm phòng đều khỏe mạnh và sinh trưởng bình thường, tỷ lệ lợn được tiêm vắc xin DTLCP có đáp ứng miễn dịch sinh kháng thể cao, đạt trung bình trên 95%. Đồng thời, theo đề nghị của một số quốc gia, Việt Nam đã hỗ trợ, cử chuyên gia và phối hợp tổ chức tiêm phòng các vắc xin DTLCP nêu trên, cụ thể: Vắc xin NAVET-ASFVAC của Công ty Cổ phần thuốc thú y Trung ương NAVETCO đã được sử dụng tại Cộng hòa Đô-mi-ni-ca-na cho kết quả tốt.
Bên cạnh đó, vắc xin AVAC ASF LIVE của Công ty Cổ phần AVAC Việt Nam đã được sử dụng để tiêm cho các đàn lợn và đánh giá thận trọng tại Phi-líp-pin. Cơ quan có thẩm quyền của Phi-líp-pin đã công bố kết quả đánh giá vắc xin đạt an toàn, 100% lợn được tiêm vắc xin DTLCP AVAC ASF LIVE có đáp ứng miễn dịch sinh kháng thể. Hiện nay, các cơ quan thẩm quyền của Phi-líp-pin đang thúc đẩy để các doanh nghiệp của Phi-líp-pin khẩn trương hoàn tất các thủ tục đăng ký nhập khẩu vắc xin DTLCP của Việt Nam.
Để chủ động phòng, chống bệnh DTLCP và sử dụng vắc xin DTLCP an toàn, hiệu quả, Bộ NN&PTNT đề nghị Chủ tịch UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương chỉ đạo các Sở, ngành, chính quyền các cấp của địa phương tiếp tục triển khai quyết liệt, đồng bộ các biện pháp phòng, chống bệnh DTLCP theo đúng tinh thần chỉ đạo tại các văn bản của Đảng, Nhà nước, quy định của Luật Thú y, các văn bản hướng dẫn thi hành Luật Thú y và xem xét, quyết định việc sử dụng vắc xin DTLCP.
Cụ thể, Chủ tịch UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương căn cứ tình hình dịch bệnh, chỉ đạo cơ quan chuyên môn tham mưu việc sử dụng vắc xin DTLCP để phòng, chống dịch bệnh tại địa phương; tổ chức lấy mẫu giám sát, đánh giá sau tiêm phòng vắc xin DTLCP. Lưu ý trong quá trình triển khai tiêm phòng vắc xin DTLCP, có thể các đàn lợn của địa phương đã nhiễm vi rút DTLCP thực địa và các mầm bệnh khác, nhưng chưa có biểu hiện triệu chứng lâm sàng, nên khi đàn lợn được tiêm vắc xin DTLCP, rất có thể có phản ứng, phát bệnh, bị chết và buộc phải xử lý ổ dịch, tiêu hủy lợn bệnh theo quy định.
Chỉ đạo các cơ quan chuyên môn phối hợp chặt chẽ với các cấp chính quyền địa phương, Công ty Cổ phần thuốc thú y Trung ương NAVETCO và Công ty Cổ phần AVAC Việt Nam trong việc triển khai sử dụng vắc xin phòng bệnh DTLCP theo đúng hướng dẫn của nhà sản xuất. Báo cáo kết quả sử dụng vắc xin DTLCP (nếu có), cũng như kịp thời có văn bản phản ánh đầy đủ, chính xác những khó khăn, vướng mắc đến Bộ NN&PTNT (qua Cục Thú y) để phối hợp, xử lý.
Bộ NN&PTNT đề nghị Công ty Cổ phần thuốc thú y Trung ương NAVETCO và Công ty Cổ phần AVAC Việt Nam xây dựng kế hoạch sản xuất, cung ứng vắc xin DTLCP theo nhu cầu sử dụng trong nước và xuất khẩu, bảo đảm chất lượng, an toàn và hiệu lực theo đúng quy định. Đồng thời, chịu trách nhiệm kiểm nghiệm chất lượng toàn bộ các lô vắc xin DTLCP sản xuất trước khi đưa vào kinh doanh, sử dụng.
Cùng với đó, tiếp tục phối hợp gửi mẫu vắc xin tới Trung tâm Kiểm nghiệm thuốc thú y Trung ương I thuộc Cục Thú y để kiểm tra chất lượng đủ ít nhất 10 lô vắc xin sản xuất liên tiếp. Hướng dẫn các địa phương về tiêu chí kỹ thuật, lựa chọn lợn đáp ứng điều kiện để tiêm phòng vắc xin DTLCP.
Chủ động, tiếp tục thực hiện giám sát chất lượng vắc xin và chịu trách nhiệm về chất lượng vắc xin khi cung ứng trên thị trường; có kế hoạch ứng phó, sẵn sàng khắc phục trong các trường hợp rủi ro không mong muốn xảy ra khi sử dụng vắc xin DTLCP. Tiếp tục phối hợp chặt chẽ với các đối tác quốc tế và các đơn vị liên quan để tổ chức nghiên cứu, đánh giá chất lượng, hiệu quả của vắc xin DTLCP trên các đối tượng lợn khác nhau và độ tuổi khác nhau, độ ổn định và kéo dài thời hạn sử dụng vắc xin.
Đối với Cục Thú y, chỉ đạo, hướng dẫn, hỗ trợ kỹ thuật đối vối các địa phương, các doanh nghiệp trong việc kiểm soát chất lượng, sử dụng vắc xin DTLCP. Phối hợp với các chuyên gia quốc tế, nhất là chuyên gia Hoa Kỳ để tiếp tục hỗ trợ các doanh nghiệp tổ chức nghiên cứu, sản xuất vắc xin DTLCP cho các đối tượng lợn khác (lợn nái, lợn đực giống) ở các lứa tuổi khác nhau; tổ chức nghiên cứu, đánh giá sử dụng vắc xin DTLCP tại thực địa.
Theo đánh giá độc lập của đoàn chuyên gia của Bộ Nông nghiệp Hoa Kỳ vào tháng 4-5/2023 dựa trên các kết quả nghiên cứu, sản xuất, kiểm nghiệm, khảo nghiệm, cấp phép lưu hành và giám sát sử dụng vaccine tại Việt Nam, đã khẳng định kết quả nghiên cứu, sản xuất vaccine dịch tả lợn châu Phi của Việt Nam tương đồng với kết quả nghiên cứu của phía Hoa Kỳ.
Việc tổ chức đánh giá, kiểm soát chất lượng vaccine dịch tả lợn châu Phi (vô trùng, an toàn và hiệu lực) của Việt Nam phù hợp với các tiêu chuẩn của quốc tế; trong đó có tiêu chuẩn đánh giá chất lượng vaccine do các nhà khoa học xây dựng và đã được trình lên Tổ chức Thú y thế giới (OIE/WOAH) để xem xét, thông qua.