Xét xử nhóm bị cáo vi phạm đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng
Sau nhiều ngày xét xử, chiều ngày 30/9, TAND tỉnh Hà Tĩnh đã tuyên án đối với bị cáo Nguyễn Thị Thanh Tâm (SN 1982, trú phường Lê Lợi, thành phố Vinh, Nghệ An) và các bị cáo khác về tội "Vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng".
Cùng bị đưa ra xét xử còn có các bị cáo: Lê Viết Cường (SN 1978, trú phường Nam Hà, TP Hà Tĩnh); Nguyễn Xuân Thiện (SN 1988, trú xã Kim Chung, huyện Hoài Đức, Hà Nội); Đinh Quốc Tấn (SN 1987, trú TP Hà Tĩnh, tỉnh Hà Tĩnh); Nguyễn Thành Trung (SN 1977, trú Quận Thanh Xuân, TP Hà Nội); Phạm Viết Anh Vũ (SN 1983, trú xã Tân Lâm Hương, huyện Thạch Hà, tỉnh Hà Tĩnh); Nguyễn Hồng Hải (SN 1976, trú 118 Nguyễn Trãi, Thanh Xuân, Thành phố Hà Nội); Nguyễn Thị Bích Ngọc (SN 1984, trú xã Thạch Xuân, huyện Thạch Hà, tỉnh Hà Tĩnh); Trần Thị Châu Giang (SN 1982, trú Quận Long Biên, Thành phố Hà Nội); Nguyễn Thanh Tùng (SN 1982, trú Quận Hoàng Mai, thành phố Hà Nội); Nguyễn Mạnh Hiếu (SN 1986, trú phường Hà Huy Tập, thành phố Vinh, tỉnh Nghệ An).
Theo cáo trạng, từ năm 2017-2019, thực hiện Đề án đảm bảo cơ sở vật chất cho chương trình Giáo dục mầm non và giáo dục phổ thông giai đoạn 2017-2020, UBND tỉnh Hà Tĩnh đã ban hành các Quyết định về việc phê duyệt kế hoạch mua sắm tài sản Nhà nước theo phương thức tập trung trên cơ sở đề nghị của Trung tâm tài chính công, thuộc Sở tài chính tỉnh Hà Tĩnh. Căn cứ báo cáo thẩm định của Sở Kế hoạch & Đầu tư tỉnh Hà Tĩnh, UBND tỉnh Hà Tĩnh phê duyệt kế hoạch lựa chọn nhà thầu mua sắm tài sản Nhà nước theo phương thức tập trung của Trung tâm tài chính công tỉnh Hà Tĩnh.
Sau khi Trung tâm tài chính công tỉnh Hà Tĩnh thông báo và phát hành hồ sơ mời thầu, Công ty cổ phần thương mại Hồng Hà (Công ty Hồng Hà), Công ty cổ phần Vạn Xuân (Công ty Vạn Xuân), Công ty TNHH Thiết bị giáo dục và Đồ chơi Phương Anh (Công ty Phương Anh) tham gia dự thầu 8 gói thầu gồm: TB 07.2017, TB 08.2017, TB 04.2017, TB 04.2018, TB 05.2018, TB 09.2019, TB 16.2019, TB 17.2019.
Nhằm mục đích trúng thầu, các bị can Nguyễn Thị Thanh Tâm, Phạm Viết Anh Vũ thuộc Công ty cổ phần thương mại Hồng Hà; Nguyễn Xuân Thiện thuộc Công ty cổ phần đầu tư P&T; Lê Viết Cường, Đinh Quốc Tấn thuộc Trung tâm tư vấn và dịch vụ tài chính công tỉnh Hà Tĩnh; Nguyễn Thành Trung, Nguyễn Hồng Hải thuộc Công ty TNHH Thiết bị giáo dục và Đồ chơi Phương Anh; Nguyễn Thị Bích Ngọc thuộc Công ty cổ phần Vạn Xuân; Nguyễn Mạnh Hiếu thuộc Công ty tư vấn xây dựng Hoàng Đức; Trần Thị Châu Giang, Nguyễn Thanh Tùng thuộc Công ty cổ phần đầu tư và định giá An Dương đã thực hiện hành vi “Vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng” trong quá trình triển khai đấu thầu tại gói thầu TB 08.2017, TB 04.2018, TB 09.2019 do Công ty Hồng Hà trúng thầu, trong đó gói thầu TB 08.2017 với giá 8.860.000.000 đồng, gói thầu TB 04.2018 với giá 23.623.220.000 đồng, gói thầu TB 09.2019 với giá 23.887.750.000 đồng; gói thầu TB 16.2019 do Công ty Vạn Xuân trúng thầu với giá 8.174.430.000 đồng.
Công ty Hồng Hà, Công ty Vạn Xuân đã mua hàng hóa là các loại máy chiếu, màn chiếu, phụ kiện kèm theo và bàn giao, lắp đặt tại các trường học thuộc Sở Giáo dục & Đào tạo tỉnh Hà Tĩnh.
Sở Giáo dục & Đào tạo tỉnh Hà Tĩnh đã sử dụng ngân sách Nhà nước do UBND tỉnh Hà Tĩnh cấp để ký hợp đồng mua sắm hàng hóa tập trung theo đợt, nghiệm thu, thanh toán cho Công ty Hồng Hà đối với 3 gói thầu TB 08.2017, TB 04.2018, TB 09.2019 với tổng số tiền là 56.370.970.000 đồng; Công ty Vạn Xuân đối với gói thầu TB 16.2019 với số tiền 8.091.340.000 đồng, gây thiệt hại cho Ngân sách Nhà nước tổng số tiền 5.8.031.450 đồng (trong đó gói thầu TB 08.2017: 457.448.826 đồng; gói thầu TB 04.2018: 2.674.017.494 đồng; gói thầu TB 09.2019: 1.975.403.117 đồng; gói thầu TB 16.2019: 717.162.013 đồng).
Ngoài hành vi “Vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng”, trong quá trình thực hiện hợp đồng cung cấp hàng hóa, nghiệm thu, thanh toán với Sở Giáo dục & Đào tạo tỉnh Hà Tĩnh, Nguyễn Thành Trung còn thực hiện hành vi Trốn thuế trong quá trình kê khai và thực hiện nghĩa vụ thuế tại các gói thầu TB 04.2017, TB 05.2018 và TB 09.2019 của Công ty Phương Anh với tổng số tiền 2.370.559.762 đồng.
Trong vụ án này, Nguyễn Thị Thanh Tâm là người giữ vai trò chủ mưu, cầm đầu thực hiện hành vi phạm tội; các bị cáo Phạm Viết Anh Vũ, Nguyễn Xuân Thiện, Nguyễn Thành Trung, Nguyễn Hồng Hải, Nguyễn Mạnh Hiếu, Đinh Quốc Tấn giữ vai trò đồng phạm; bị cáo Lê Viết Cường, Nguyễn Thị Bích Ngọc trực tiếp thực hiện hành vi phạm tội; bị cáo Trần Thị Châu Giang, Nguyễn Thanh Tùng đồng phạm với Lê Viết Cường, Đinh Quốc Tấn tại gói thầu 16.2019, cụ thể như sau:
Hành vi phạm tội của bị cáo Nguyễn Thị Thanh Tâm - Giám đốc kinh doanh Công ty Hồng Hà
Nguyễn Thị Thanh Tâm - Giám đốc kinh doanh Công ty Hồng Hà, người được uỷ quyền thực hiện các dự án của Công ty Hồng Hà đã sử dụng pháp nhân của các công ty khác nhau không đáp ứng yêu cầu của hồ sơ mời thầu tham gia dự thầu làm “quân xanh” cùng Công ty Hồng Hà tham gia dự thầu nhằm mục đích cho Công ty Hồng Hà hoặc Liên danh có Công ty Hồng Hà trúng thầu.
Các hành vi của Nguyễn Thị Thanh Tâm gây thiệt hại cho Ngân sách nhà nước tổng số tiền 5.106.869.437 đồng, trong đó gói thầu TB 08.2017: 457.448.826 đồng; gói thầu TB 04.2018: 2.674.017.494 đồng; gói thầu TB 09.2019: 1.975.403.117 đồng.
Hành vi phạm tội của bị cáo Lê Viết Cường - Giám đốc Trung tâm tài chính công tỉnh Hà Tĩnh
Lê Viết Cường - Giám đốc Trung tâm tài chính công, thuộc Sở tài chính tỉnh Hà Tĩnh là chuyên gia đấu thầu, thẩm định viên được cấp phép hành nghề về giá nên biết rõ các quy trình, quy định về đấu thầu, thẩm định giá. Với vai trò Giám đốc Trung tâm tài chính công tỉnh Hà Tĩnh, Lê Viết Cường phải thực hiện đúng quy định của pháp luật về đấu thầu và các văn bản quy phạm pháp luật có liên quan để tiến hành đấu thầu mua sắm tài sản nhà nước theo phương thức tập trung; quá trình tổ chức đấu thầu phải đảm bảo công bằng, minh bạch, cạnh tranh giữa các nhà thầu tham gia dự thầu.
Tuy nhiên, để nhằm mục đích cho Công ty Hồng Hà, Công ty Phương Anh và Công ty Vạn Xuân trúng thầu, Lê Viết Cường đã chỉ đạo Đinh Quốc Tấn thực hiện các hành vi vi phạm quy định về đấu thầu.
Các hành vi của Lê Viết Cường gây thiệt hại cho Ngân sách nhà nước với tổng số tiền 2.692.565.130 đồng, trong đó gói thầu TB 09.2019 là 1.975.403.117 đồng; gói thầu TB 16.2019 là 717.162.013 đồng.
Hành vi phạm tội của bị cáo Nguyễn Xuân Thiện - Giám đốc kinh doanh Công ty P&T; Giám đốc Công ty cổ phần PTC Việt Nam
Nguyễn Xuân Thiện - Giám đốc kinh doanh, được Công ty P&T giao phụ trách thị trường các tỉnh Nghệ An và Hà Tĩnh nên Nguyễn Xuân Thiện có mối quan hệ kinh doanh với các cá nhân thuộc Công ty Hồng Hà, Công ty Vạn Xuân.
Trong các năm 2018, 2019, để nhằm mục đích xuất bán hàng hoá của Công ty P&T cho Công ty Hồng Hà nên sau khi được Nguyễn Thị Thanh Tâm trao đổi, đặt vấn đề về việc xây dựng hồ sơ không đáp ứng yêu cầu của hồ sơ dự thầu, Nguyễn Xuân Thiện đã mượn hồ sơ năng lực của Công ty AGC, Công ty ETS Việt Nam, yêu cầu Nguyễn Thị Mơ xây dựng hồ sơ dự thầu của các Công ty này không đảm bảo yêu cầu của hồ sơ mời thầu làm “quân xanh” để cùng Công ty Hồng Hà tham dự các gói thầu.
Ngoài ra, ở gói thầu khác, Nguyễn Xuân Thiện cùng Nguyễn Thị Thanh Tâm, Phạm Viết Anh Vũ (Công ty Hồng Hà), Nguyễn Thành Trung, Nguyễn Hồng Hải (Công ty Phương Anh) đã chỉnh sửa thông số kỹ thuật các sản phẩm trong hồ sơ mời thầu nhằm mục đích Liên danh Hồng Hà - P&T - Phương Anh trúng thầu.
Các hành vi của Nguyễn Xuân Thiện gây thiệt hại cho ngân sách nhà nước với tổng số tiền 4.649.420.611 đồng, trong đó gói thầu TB 04.2018: 2.674.017.494 đồng; gói thầu TB 09.2019: 1.975.403.117 đồng.
Hành vi phạm tội của bị cáo Đinh Quốc Tấn - nhân viên Trung tâm tài chính công tỉnh Hà Tĩnh
Đinh Quốc Tấn là Tổ trưởng tổ đấu thầu, được Trung tâm tài chính công tỉnh Hà Tĩnh giao nhiệm vụ tham mưu cho Lãnh đạo Trung tâm thực hiện đấu thầu các gói thầu mua sắm tài sản Nhà nước theo phương thức tập trung. Quá trình triển khai đấu thầu mua sắm tập trung đợt 2 và đợt 5/ 2019, Đinh Quốc Tấn đã không thực hiện đúng các quy định của Luật đấu thầu và các văn bản pháp luật liên quan để đảm bảo công bằng, minh bạch trong đấu thầu.
Theo sự chỉ đạo của Lê Viết Cường - Giám đốc Trung tâm tài chính công tỉnh Hà Tĩnh, Đinh Quốc Tấn đã thực hiện các hành vi vi phạm quy định về đấu thầu, nhằm mục đích cho Công ty Hồng Hà, Công ty Vạn Xuân trúng thầu...
Hành vi của Đinh Quốc Tấn là nguyên nhân gây thiệt hại cho Ngân sách nhà nước với tổng số tiền 2.692.565.130 đồng, trong đó gói thầu TB 09.2019 là 1.975.403.117 đồng; gói thầu TB 16.2019 là 717.162.013 đồng.
Hành vi phạm tội của bị can Nguyễn Thành Trung - Giám đốc Công ty Phương Anh
Nguyễn Thành Trung trực tiếp xây dựng hồ sơ dự thầu của Công ty Phương Anh đối với gói thầu TB 04.2017, TB 05.2018 và chỉ đạo cấp dưới việc xây dựng hồ sơ dự thầu đối với gói thầu TB 09.2019 với vai trò thành viên liên danh với Công ty Hồng Hà. Hành vi của Nguyễn Thành Trung là một trong những nguyên nhân gây thiệt hại cho Ngân sách nhà nước số tiền 1.975.403.117 đồng tại gói thầu TB 09.2019.
Ngoài ra Nguyễn Thành Trung còn phạm vào tội trốn thuế, sau khi trúng thầu các gói thầu TB 04.2017, TB 05.2018 và TB 09.2019 như đã nêu trên, Công ty Phương Anh đã cung cấp các hàng hoá đồ chơi trẻ em cho Sở Giáo dục & Đào tạo tỉnh Hà Tĩnh và được thanh toán đầy đủ. Tuy nhiên, Nguyễn Thành Trung đã có hành vi “Ghi giá trị trên hóa đơn bán hàng thấp hơn giá trị thanh toán thực tế của hàng hóa” để Công ty Phương Anh trốn thuế tổng số tiền 2.370.559.762 đồng, phạm tội “Trốn thuế” quy định tại khoản 3 Điều 200 Bộ luật Hình sự.
Hành vi phạm tội của Phạm Viết Anh Vũ - Giám đốc Công ty Hồng Hà, Chi nhánh tỉnh Hà Tĩnh
Sau khi được Nguyễn Thị Thanh Tâm trao đổi về việc chủ động liên hệ với Trung tâm tài chính công tỉnh Hà Tĩnh để Công ty Hồng Hà tham dự thầu gói thầu TB 09.2019, Phạm Viết Anh Vũ đã đến phòng làm việc của Lê Viết Cường tại Trung tâm tài chính công tỉnh Hà Tĩnh trao đổi với Cường về việc xin bản mềm hồ sơ mời thầu khi Trung tâm tài chính công tỉnh Hà Tĩnh chưa triển khai phát hành hồ sơ mời thầu gói thầu TB 09.2019 và được Lê Viết Cường đồng ý. Phạm Viết Anh Vũ trực tiếp nhận file mềm hồ sơ mời thầu gói thầu TB 09.2019 từ USB do Đinh Quốc Tấn cung cấp.
Sau đó, Phạm Viết Anh Vũ sử dụng gmail cá nhân chuyển cho Nguyễn Thị Thanh Tâm để Tâm rà soát, chỉnh sửa nhằm mục đích cho Công ty Hồng Hà và các thành viên liên danh khác trúng thầu.
Hành vi của Phạm Viết Anh Vũ gây thiệt hại cho Ngân sách nhà nước số tiền 1.975.403.117 đồng tại gói thầu TB 09.2019.
Hành vi phạm tội của Nguyễn Hồng Hải - Phó giám đốc Công ty Phương Anh
Phạm Hồng Hải là Phó giám đốc Công ty Phương Anh, thực hiện chỉ đạo của Nguyễn Thành Trung về việc liên hệ với Công ty Hồng Hà để xây dựng liên danh Công ty Hồng Hà - Phương Anh - P&T và xây dựng hồ sơ dự thầu của các nhà thầu làm “quân xanh” cùng tham dự thầu tại gói thầu TB 09.2019 khi Trung tâm tài chính công tỉnh Hà Tĩnh chưa triển khai phát hành hồ sơ mời thầu gói thầu TB 09.2019, Nguyễn Hồng Hải đã liên hệ, trao đổi với Nguyễn Thị Thanh Tâm, sau đó liên hệ, thống nhất với Nguyễn Xuân Thiện - Công ty P&T, cung cấp cho Thiện các hồ sơ liên quan để Thiện rà soát, chỉnh sửa hồ sơ mời thầu, làm căn cứ xây dựng hồ sơ dự thầu của Liên danh Hồng Hà - Phương Anh - P&T.
Hành vi của Nguyễn Hồng Hải gây thiệt hại cho Ngân sách nhà nước số tiền 1.975.403.117 đồng tại gói thầu TB 09.2019.
Hành vi phạm tội của Nguyễn Thị Bích Ngọc - Giám đốc tài chính Công ty Vạn Xuân
Tại thời điểm xây dựng hồ sơ dự thầu gói thầu TB 16.2019, Nguyễn Thị Bích Ngọc là người đại diện trước pháp luật của Công ty Vạn Xuân, đồng thời đại diện trước pháp luật của Liên danh Vạn Xuân - P&T tham dự gói thầu này. Nguyễn Thị Bích Ngọc là người ký toàn bộ hồ sơ liên quan Công ty Vạn Xuân và Liên danh Vạn Xuân - P&T.
Ngày 4/12/2019, Nguyễn Thị Bích Ngọc đã ký Hợp đồng kinh tế 04122019/HĐKT/VX-P&T với Công ty P&T để mua sắm toàn bộ hàng hoá liên quan, trị giá 4.483.0.000 đồng với mục đích Công ty Vạn Xuân sẽ thực hiện toàn bộ khối lượng công việc của gói thầu TB 16.2019.
Do Công ty Vạn Xuân không đủ năng lực đáp ứng các yêu cầu của hồ sơ mời thầu nên Ngọc đã xác lập Liên danh khống Vạn Xuân - P&T để tham gia dự thầu gói thầu này, sử dụng năng lực của Công ty P&T để đáp ứng phần lớn năng lực thực hiện theo yêu cầu của hồ sơ mời thầu.
Hành vi của Nguyễn Thị Bích Ngọc là nguyên nhân gây thiệt hại cho Ngân sách nhà nước số tiền 717.162.013 đồng tại gói thầu TB 16.2019.
Hành vi phạm tội của Trần Thị Châu Giang - Tổng giám đốc, thẩm định viên Công ty thẩm định giá An Dương.
Trần Thị Châu Giang - Tổng giám đốc, thẩm định viên về giá của Công ty thẩm định giá An Dương tiếp nhận thông tin về hàng hóa và giá cần thẩm định theo yêu cầu của khách hàng là Trung tâm tài chính công tỉnh Hà Tĩnh.
Quá trình thực hiện, Trần Thị Châu Giang đã không làm theo qui định, vi phạm Điều 29 (nguyên tắc hoạt động thẩm định giá), Điều 30 ( Quy trình thẩm định giá) Luật giá năm 2012 và Tiêu chuẩn thẩm định giá Việt Nam số 05 (Quy trình thẩm định giá), Tiêu chuẩn thẩm định giá Việt Nam số 06 (Chứng thư thẩm định giá, báo cáo thẩm định giá và hồ sơ thẩm định giá) ban hành kèm theo Thông tư số 28/20/TT-BTC ngày 06/03/20 của Bộ Tài chính ban hành tiêu chuẩn thẩm định giá Việt Nam số 05, 06 và 07.
Hành vi của Trần Thị Châu Giang là một trong những nguyên nhân gây thiệt hại cho Ngân sách nhà nước với số tiền 717.162.013 đồng tại gói thầu TB 16.2019.
Hành vi phạm tội của Nguyễn Thanh Tùng - thẩm định viên Công ty thẩm định giá An Dương
Nguyễn Thanh Tùng - thẩm định viên Công ty An Dương tiếp nhận thông tin về hàng hóa và giá cần thẩm định theo yêu cầu của khách hàng là Trung tâm tài chính công tỉnh Hà Tĩnh qua Trần Thị Châu Giang, biết mục đích của việc thẩm định giá là để Trung tâm Tài chính công Hà Tĩnh làm căn cứ xác lập giá gói thầu trong kế hoạch lựa chọn nhà thầu nhưng Nguyễn Thanh Tùng đã bỏ qua nhiều bước, trái quy định, ban hành khống với tư cách thẩm định viên thứ hai đã giúp sức cho Lê Viết Cường, Đinh Quốc Tấn - Trung tâm tài chính công tỉnh Hà Tĩnh hợp thức hóa thủ tục, làm căn cứ xác lập giá gói thầu để tổ chức đấu thầu.
Hành vi của Nguyễn Thanh Tùng là một trong những nguyên nhân gây thiệt hại cho Ngân sách nhà nước với số tiền 717.162.013 đồng tại gói thầu TB 16.2019.
Hành vi phạm tội của Nguyễn Mạnh Hiếu - chuyên gia đấu thầu, Phó giám đốc Công ty tư vấn xây dựng Hoàng Đức.
Nguyễn Mạnh Hiếu - Phó giám đốc Công ty Hoàng Đức, chuyên gia tư vấn đấu thầu, mặc dù biết rõ việc tham gia đấu thầu phải thực hiện theo đúng quy định nhưng khi Nguyễn Thị Thanh Tâm trao đổi, đặt vấn đề mượn hồ năng lực, xây dựng hồ sơ không đáp ứng yêu cầu, Nguyễn Mạnh Hiếu đồng ý.
Hành vi của Nguyễn Mạnh Hiếu là một trong những nguyên nhân gây thiệt hại cho Ngân sách nhà nước với số tiền 457.448.826 đồng tại gói thầu TB 08.2017.
Sau khi đánh giá toàn diện vụ án, mức độ, vai trò của từng bị cáo, cân nhắc các tình tiết, HĐXX tuyên phạt bị cáo Nguyễn Thị Thanh Tâm 5 năm tù; Lê Viết Cường 4 năm tù; Nguyễn Xuân Thiện 3 năm 6 tháng tù (tổng hợp hình phạt 30 tháng tù với bản án của Tòa Cấp cao tại Hà Nội) thành 6 năm tù; Đinh Quốc Tấn 3 năm tù; Nguyễn Thành Trung 3 năm tù về tội vi phạm quy định về đấu thầu, 1 năm 3 tháng tù về tội trốn thuế, tổng hợp hình phạt là 4 năm 3 tháng tù; các bị cáo Phạm Viết Anh Vũ, Nguyễn Hồng Hải, Nguyễn Thị Bích Ngọc 36 tháng tù cho hưởng án treo, thời gian thử thách 60 tháng; Trần Thị Châu Giang tháng tù cho hưởng án treo, thời gian thử thách 48 tháng; các bị cáo Nguyễn Thanh Tùng, Nguyễn Mạnh Hiếu 18 tháng tù cho hưởng án treo, thời gian thử thách 36 tháng.