Giao đất trái phép, cựu Chủ tịch phường bị đề nghị xử phạt 10-11 năm tù

Thu hơn 2,5 tỷ đồng để ngoài ngân sách Nhà nước

Trong các ngày 30-31/10, TAND TP Thái Bình đã mở phiên tòa xét xử bị cáo Nguyễn Mạnh Thảo về tội “Lạm quyền trong khi thi hành công vụ” theo khoản 3, Điều 357 BLHS và bị cáo Đỗ Văn Vĩnh cùng tội danh theo khoản 2, Điều 357 BLHS.

Đây là phiên tòa được nhiều người dân địa phương quan tâm, không chỉ bởi bị cáo Nguyễn Mạnh Thảo đã từng là Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch UBND phường Trần Lãm nhiều năm liền, mà vụ án còn liên quan quyền lợi của hơn 60 hộ gia đình đang sử dụng những thửa đất mà các bị cáo giao trái thẩm quyền hơn 10 năm trước, nay vẫn chưa được hợp thức hóa.

Theo cáo trạng của VKSND tỉnh Thái Bình, từ năm 2003 đến năm 2010, bị cáo Nguyễn Mạnh Thảo lần lượt giữ các chức vụ Phó Chủ tịch UBND, rồi Chủ tịch UBND phường Trần Lãm.

Trong thời gian này, dù không có thẩm quyền giao đất nhưng bị cáo Nguyễn Mạnh Thảo đã làm trái chức vụ, quyền hạn được giao để chỉ đạo và tham gia giao 64 lô đất tại 5 khu, với tổng diện tích hơn 4.100 m² (gồm đất màu, đất ao, đất xây dựng, đất thủy lợi) cho các hộ gia đình, cá nhân. Việc bị cáo giao đất trái phép và cho chuyển mục đích sang xây nhà ở như trên đã gây thiệt hại cho Nhà nước gần 645 triệu (thời điểm định giá năm 2010).

Để thực hiện việc thu tiền, giao đất trái phép cho người dân, Nguyễn Mạnh Thảo đã chỉ đạo Đỗ Văn Vĩnh đến các hiệu sách để mua phiếu thu, về viết 50 phiếu thu tiền của 43 hộ gia đình, cá nhân (tương ứng 44 lô đất). Ngoài ra, Nguyễn Mạnh Thảo còn đồng ý cho cán bộ Tổ dân phố thu, sử dụng 146 triệu của hai hộ gia đình khi được giao đất. Hiện nay, đối với một số lô đất, CQĐT vẫn chưa xác định được số tiền các bị cáo thu là bao nhiêu.

Qua tài liệu, cơ quan điều tra xác định tổng số tiền các bị cáo thu được là hơn 2,5 tỷ đồng nhưng không nộp vào ngân sách Nhà nước Sau đó, bị cáo Thảo chỉ đạo Vĩnh chi hết vào đầu tư xây dựng cở sở hạ tầng, sửa chữa trụ sở UBND phường, hỗ trợ tổ dân phố và các nhà trường, trạm y tế…mua sắm thiết bị và xây dựng.

Trong vụ án này, có một số cá nhân nguyên là lãnh đạo, cán bộ phường Trần Lãm cũng tham gia giao đất trái phép nhưng VKSND TP Thái Bình xác định hành vi đã xảy ra quá năm, hoặc chưa đủ cấu thành tội phạm nên cơ quan điều tra (CQĐT) sẽ tiếp tục xác minh làm rõ, nếu đủ căn cứ sẽ xử lý theo quy định.

Hàng chục lô đất giao trái thẩm quyền sẽ được xử lý ra sao?

Tại phiên tòa, bị cáo Đỗ Văn Vĩnh thừa nhận cáo buộc về việc "đi mua phiếu thu ở hiệu sách", rồi viết phiếu thu tiền của người dân...nhưng cho rằng, những việc này đều làm theo sự chỉ đạo của bị cáo Thảo, vì bản thân không có nghiệp vụ tài chính kế toán. Sau khi thu tiền, bị cáo Thảo bảo chi gì, chi bao nhiêu tiền thì bị cáo chi cái đó. Thỉnh thoảng bị cáo Thảo hỏi “còn tiền không”, bị cáo bảo “còn” thì lại chỉ đạo chi tiếp…

Phủ nhận lời khai này, bị cáo Thảo lại cho rằng, Vĩnh tự ý đi mua phiếu thu và “Vĩnh đi mua ở đâu bị cáo không biết”.

Thừa nhận việc giao đất trái thẩm quyền cho các hộ dân nhưng bị cáo Thảo lại cho rằng, số lượng giao chỉ là 34 lô đất chứ không phải 64 lô đất như nêu tại cáo trạng. Việc giao 30 lô đất còn lại diễn ra từ giai đoạn trước khi bị cáo giữ chức Chủ tịch UBND phường, đến giai đoạn sau chỉ thực hiện thu tiền.

Biện minh cho việc làm của mình, bị cáo Nguyễn Mạnh Thảo cho rằng việc mình chỉ đạo giao đất, thu tiền của dân là để đầu tư xây dựng công trình phúc lợi của địa phương theo chủ trương của Thành phố và Đảng ủy phường…

Trước lời khai này, Kiểm sát viên đề nghị bị cáo đưa ra các chứng cứ chứng minh về chủ trương, chỉ đạo của cấp trên, của Đảng ủy... về việc giao đất, thu tiền của dân như trên. Tuy nhiên, bị cáo Thảo lại cho rằng, “đã tiếp thu chủ trương từ các cuộc họp”.

Kiểm sát viên cho biết, trước khi vụ án được khởi tố thì Thành ủy Thái Bình đã có Kết luận kiểm tra khi có dấu hiệu sai phạm đối với Đảng ủy phường Trần Lãm và một số đảng viên, trong đó khẳng định rõ không có chủ trương, quy định về việc giao cho cấp phường giao đất ở và thu tiền trái thẩm quyền để xây dựng cơ sở hạ tầng. Đồng thời, các sổ ghi biên bản họp Đảng ủy phường, Ban thường vụ... đều không có nội dung nào thể hiện chủ trương giao đất, thu tiền của dân để làm công trình phúc lợi trên địa bàn.

Khẳng định nội dung cáo trạng truy tố là đúng người, đúng tội, Kiểm sát viên đề nghị HĐXX tuyên phạt bị cáo Nguyễn Mạnh Thảo từ 10 đến 11 năm tù; Bị cáo Đỗ Văn Vĩnh từ 5 đến 6 năm tù, cùng về tội “lạm quyền trong khi thi hành công vụ”.

Bào chữa cho bị cáo Nguyễn Mạnh Thảo, Luật sư Tạ Anh Tuấn (Công ty Luật TNHH Emme Law, Đoàn LS TP Hà Nội) đề nghị trả hồ sơ điều tra bổ sung để xác định lại tội danh truy tố bị cáo (sang tội “vi phạm các quy định về quản lý đất đai”); đồng thời tiến hành định giá lại thiệt hại với 64 lô đất giao trái phép, cũng như xem xét trách nhiệm của một số cán bộ thời kỳ trước đây.

Được nêu ý kiến, các hộ dân đang quản lý sử dụng đất (tham gia tố tụng với tư cách người có quyền lợi nghĩa vụ liên quan) cho biết, hiện nay, các lô đất đều đã được mua đi bán lại qua nhiều chủ, hầu hết đều đã xây nhà ở kiên cố. Vì vậy, đề nghị cơ quan chức năng sớm giải quyết hậu quả vụ án, để cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho các hộ.

Sau hai ngày xét xử, HĐXX TAND TP Thái Bình quyết định nghị án kéo dài, dự kiến tuyên án vào sáng 5/11 tới đây.

Khoa Nguyên-Thái Ngọc