Mô hình 'ấp thông minh': Hướng đi mới cho nông thôn hiện đại
Xã Nhơn Ái (huyện Phong Điền, TP Cần Thơ) đã có bước tiến mạnh mẽ trong quá trình chuyển đổi số và xây dựng nông thôn mới kiểu mẫu. Điểm nhấn đặc biệt trong phong trào này là mô hình 'ấp thông minh', mở ra hướng đi mới nhằm nâng cao chất lượng sống của người dân và đưa công nghệ số vào mọi mặt của đời sống.
Trước đây, đời sống của người dân xã Nhơn Ái chủ yếu dựa vào nông nghiệp và buôn bán nhỏ, hạ tầng giao thông chưa hoàn thiện, các dịch vụ y tế, giáo dục còn hạn chế.
Tuy nhiên, từ khi thực hiện chương trình mục tiêu quốc gia về xây dựng nông thôn mới, Nhơn Ái đã có sự thay đổi rõ rệt. Hệ thống điện, đường, trường, trạm được đầu tư đồng bộ. Đời sống người dân ngày càng cải thiện, thu hẹp khoảng cách giữa nông thôn và thành thị.
Không dừng lại ở đó, xã tiếp tục đẩy mạnh chuyển đổi số, áp dụng công nghệ vào quản lý hành chính, sản xuất, kinh doanh và đời sống. Đây chính là tiền đề để hình thành mô hình 'ấp thông minh'.
.jpeg)
Anh Phan Thành Phúc (ngụ ấp Nhơn Thọ 2, xã Nhơn Ái) cho biết, hiện nay gia đình anh đang canh tác khoảng 90 gốc sầu riêng.
Những năm qua, anh đã đầu tư hệ thống tưới phun tự động cho các mảnh vườn sầu riêng của mình. Công việc tưới tiêu cho vườn cây đã trở nên nhàn hạ đi nhiều. Lúc trước mất hơn 1 giờ để tưới 3 công sầu riêng, thì bây giờ, chỉ cần “cú chạm” trên thiết bị điều khiển và ngồi chờ khoảng phút để tắt hệ thống.
“Từ khi ứng dụng tự động hóa cho việc tưới vườn sầu riêng, tôi thấy rất có lợi, không tốn nhân công, không tốn nhiên liệu, nước thấm sâu vào đất, có thể kết hợp với hệ thống bón phân tự động giúp cung cấp dinh dưỡng một cách hiệu quả, đảm bảo cây luôn đủ nước trong các giai đoạn sinh trưởng quan trọng như ra hoa, đậu trái và phát triển quả”, anh Phúc cho biết.
Mô hình 'ấp thông minh' được triển khai đầu tiên tại ấp Nhơn Thọ 2 với những tiêu chí quan trọng như: có nhóm, tổ công nghệ số cộng đồng; hạ tầng internet cáp quang và 4G/5G phủ rộng; áp dụng công nghệ thông tin vào các lĩnh vực đời sống; hệ thống truyền thanh thông minh ứng dụng công nghệ viễn thông.
Một trong những tiện ích đáng chú ý là việc lắp đặt mạng wifi miễn phí tại các khu vực công cộng, giúp người dân dễ dàng tiếp cận thông tin. Đồng thời, hệ thống loa truyền thanh không dây được bổ sung, phục vụ công tác tuyên truyền.
Tỷ lệ người dân sử dụng điện thoại thông minh tại ấp đạt hơn 85%, trong đó đa số đã tiếp cận các ứng dụng công nghệ phục vụ sản xuất, kinh doanh và giao tiếp với chính quyền.
Việc số hóa thủ tục hành chính cũng được đẩy mạnh với mô hình “nộp hồ sơ trực tuyến tại nhà văn hóa ấp”, hỗ trợ người dân đăng ký dịch vụ công trực tuyến, thanh toán không dùng tiền mặt. Nhờ đó, tỷ lệ hồ sơ trực tuyến của xã đạt trên 99%, tạo thuận lợi lớn trong việc giải quyết thủ tục hành chính.
Bà Nguyễn Thị Mỹ Ái, Chủ tịch UBND xã Nhơn Ái cho biết: Việc đẩy mạnh chuyển đổi số ở địa phương đã tạo ra những chuyển biến rõ nét. Từ khi triển khai mô hình cuộc sống của người dân càng ngày tiện nghi và hiện đại. Xã đầu tư lắp đặt mạng wifi miễn phí tốc độ 80 Mbps tại các điểm công cộng (Khu vực trung tâm ấp, nơi sinh hoạt cộng đồng,…);
Ấp có hệ thống loa truyền thanh ứng dụng công nghệ thông tin, viễn thông, đang sử dụng 04 loa không dây/ loa toàn ấp, đã lắp đặt thêm 02 bộ loa internet. Sau khi thống kê, rà soát thì có 2.298 người dân sử dụng điện thoại thông minh/2.700 người dân toàn ấp Nhơn Thọ 2, đạt 85,1%, so với quy định (85%)...
Mô hình “ấp thông minh” đã giúp người dân Nhơn Ái tiếp cận công nghệ một cách dễ dàng, nâng cao nhận thức số, tiết kiệm thời gian trong các giao dịch hành chính, đồng thời tạo điều kiện thuận lợi cho sản xuất, kinh doanh.
Tuy nhiên, trong quá trình triển khai, xã cũng gặp không ít khó khăn. Hiện tại, chưa có mô hình chuẩn để áp dụng, địa phương phải tự tìm hướng đi phù hợp với thực tiễn. Hạ tầng số chưa đồng bộ, cần sự phối hợp chặt chẽ giữa chính quyền và người dân để vận hành hiệu quả.
Nhơn Ái đang lên kế hoạch nhân rộng mô hình ấp thông minh trên toàn xã, đồng thời tiếp tục đầu tư hạ tầng số, đào tạo kỹ năng số cho người dân và hỗ trợ doanh nghiệp địa phương tham gia chuyển đổi số.
Mô hình 'ấp thông minh' không chỉ giúp nâng cao chất lượng sống mà còn góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội ở khu vực nông thôn. Đây là hướng đi tất yếu để bắt kịp xu thế công nghệ, đưa nông thôn ngày càng hiện đại, văn minh hơn.