Thể chế hóa đầy đủ quy định tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp
Dự án Luật Tổ chức chính quyền địa phương sửa đổi sẽ chuyển đổi mô hình tổ chức chính quyền địa phương từ 3 cấp như hiện nay (gồm cấp tỉnh, cấp huyện và cấp xã) thành 2 cấp (gồm cấp tỉnh và cấp xã).
Tiếp tục chương trình làm việc Phiên họp 44, ngày 28/4, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về dự án Luật Tổ chức chính quyền địa phương (sửa đổi).
UBND cấp xã được tổ chức các cơ quan chuyên môn
Trình bày Tờ trình dự án Luật, Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà cho biết, dự án Luật được xây dựng để sửa đổi cơ bản các quy định về phân định đơn vị hành chính và tổ chức chính quyền địa phương để thể chế hóa đầy đủ các chủ trương, định hướng trong các Văn kiện, Nghị quyết của Đảng, Kết luận của Bộ Chính trị, Ban Bí thư và cụ thể hóa quy định của Hiến pháp năm 2013 (sau khi sửa đổi, bổ sung) nhằm chuyển đổi mô hình tổ chức chính quyền địa phương từ 3 cấp như hiện nay (gồm cấp tỉnh, cấp huyện và cấp xã) thành 2 cấp (gồm cấp tỉnh và cấp xã).
Dự thảo Luật gồm 7 chương, 54 điều, trong đó sửa đổi, bổ sung các quy định để thực hiện mô hình tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp. Về phân định đơn vị hành chính và tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp, dự thảo Luật quy định cấp tỉnh gồm tỉnh, thành phố; cấp xã gồm xã, phường và đặc khu (ở hải đảo).
Đối với đơn vị hành chính kinh tế - đặc biệt, giữ như quy định hiện hành do Quốc hội quyết định thành lập. Chính quyền địa phương cấp tỉnh và cấp xã đều tổ chức HĐND và UBND để bảo đảm bộ máy chính quyền thống nhất, hoạt động thông suốt từ Trung ương đến cấp xã.
Về tổ chức chính quyền địa phương, đối với chính quyền địa phương cấp tỉnh, dự thảo Luật cơ bản giữ như quy định hiện hành, chỉ tăng số lượng đại biểu HĐND cấp tỉnh cho phù hợp với việc sáp nhập các đơn vị hành chính cấp tỉnh.
Về cơ cấu tổ chức của HĐND và UBND cấp xã, dự thảo Luật quy định HĐND cấp xã có 2 Ban là Ban Pháp chế và Ban Kinh tế - Xã hội. UBND cấp xã được tổ chức các cơ quan chuyên môn, tổ chức hành chính khác hoặc bố trí các chức danh công chức chuyên môn để tham mưu, giúp UBND cấp xã quản lý ngành, lĩnh vực trên địa bàn.
Rà soát quy định chuyển tiếp
Thẩm tra dự án Luật, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp Hoàng Thanh Tùng đề nghị cơ quan soạn thảo làm rõ quy định UBND cấp xã có thẩm quyền phân cấp cho cơ quan chuyên môn, tổ chức hành chính khác thuộc UBND cấp mình có đáp ứng yêu cầu xây dựng chính quyền cấp xã gần dân, sát dân, chịu trách nhiệm về mọi vấn đề ở địa phương.
Ủy ban Pháp luật và Tư pháp cũng đề nghị cơ quan soạn thảo làm rõ việc quy định về số lượng đại biểu HĐND cấp tỉnh, cấp xã; việc tổ chức các cơ quan chuyên môn, tổ chức hành chính khác thuộc UBND cấp xã bảo đảm phù hợp với yêu cầu, thực tiễn của địa phương và chủ trương sắp xếp, tinh gọn bộ máy.
Đặc biệt, Ủy ban Pháp luật và Tư pháp đề nghị tiếp tục rà soát quy định chuyển tiếp trong dự thảo Luật và các quy định khác có liên quan để bao quát hết các trường hợp cần chuyển giao nhiệm vụ, quyền hạn, công việc của chính quyền cấp huyện khi thực hiện mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, tránh bỏ sót, làm ảnh hưởng đến tính liên tục, thông suốt trong hoạt động của bộ máy chính quyền địa phương.
Kết luận nội dung thảo luận, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định nêu rõ, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cơ bản thống nhất với các nội dung chính tại dự thảo Luật được Chính phủ trình.
Về lấy phiếu tín nhiệm ở HĐND cấp xã, Phó Chủ tịch Quốc hội đề nghị, cần thiết kế như quy định về nội dung này tại Luật Tổ chức chính quyền địa phương hiện hành; Tổ chức xin ý kiến cấp có thẩm quyền trước khi trình Quốc hội xem xét thông qua.