Lật tẩy đường dây ‘tín dụng đen’ hơn 6.000 tỷ đồng
Chỉ cần vài thao tác trên điện thoại, người vay rơi vào vòng xoáy nợ nần với lãi suất gấp 285 lần quy định. Đằng sau là một hệ thống tinh vi do người nước ngoài cầm đầu, xuyên suốt từ cho vay đến thu nợ.
Ngày 23/5, TAND TP. Đà Nẵng mở phiên tòa xét xử sơ thẩm đối với 35 bị cáo trong đường dây cho vay lãi nặng quy mô đặc biệt lớn, trải rộng trên toàn quốc, với số tiền cho vay lên đến hàng nghìn tỷ đồng.
Trong đó, Wang YunTao (SN 1988, quốc tịch Trung Quốc) được xác định là người trực tiếp chỉ đạo vận hành toàn bộ hệ thống từ tổ chức nhân sự đến thu hồi nợ qua các ứng dụng vay trực tuyến.
Vụ án được khởi nguồn từ đơn tố cáo của anh Trần Văn Bình (SN 1994, trú quận Thanh Khê, TP. Đà Nẵng) gửi đến Công an TP. Đà Nẵng vào cuối tháng 12/2023, phản ánh hành vi cho vay nặng lãi với lãi suất lên đến 30% trong vòng 21 ngày qua các app “Ơi Vay”, “Vdong”.
Qua điều tra, Công an TP. Đà Nẵng đã bóc trần một mạng lưới tín dụng đen tinh vi, xuyên suốt từ việc tạo lập các công ty bình phong đến cơ chế vận hành ứng dụng, thu hồi nợ và chuyển tiền ra nước ngoài.
Theo cáo trạng, từ năm 2018, Wang YunTao đến Việt Nam và tổ chức cho vay trực tuyến thông qua các app “Ơi vay”, “Vdong” và “Yoloan”. Để che giấu hành vi phạm pháp, Wang YunTao không đứng tên trực tiếp mà thuê nhiều người Việt Nam thành lập các công ty, sử dụng họ như những người đại diện pháp luật, đồng thời phân tán vai trò vận hành cho nhiều pháp nhân khác nhau.
Cụ thể, Công ty TNHH Việt Nam Trusting AI và Công ty TNHH VNNF điều hành app “Vdong”; Công ty TNHH 30S điều hành app “Ơi vay”; Công ty TNHH Yoloan phụ trách app “Yoloan”. Các công ty như ACE, M, Tropic Capital, V360, F123… đảm nhiệm các vai trò từ thu hồi nợ, chăm sóc khách hàng, vận hành hệ thống đến ký hợp đồng với các trung gian thanh toán như VNPT EPAY và PAYME.
Một số công ty như Công ty TNHH VNNF và Công ty TNHH 30S có vai trò đặc biệt khi thực hiện chuyển lợi nhuận bất chính thu được từ hoạt động cho vay ra nước ngoài. Riêng Công ty TNHH M còn hoạt động trong lĩnh vực cầm đồ, hỗ trợ thêm cho hệ thống tín dụng đen này.
Cách thức cho vay rất đơn giản nhưng tinh vi, người có nhu cầu vay tiền chỉ cần tải các ứng dụng “Ơi vay”, “Vdong” hoặc “Yoloan” về điện thoại, đăng ký thông tin cá nhân bao gồm số điện thoại, CMND/CCCD, ảnh chân dung, số tài khoản ngân hàng và các thông tin người thân. Sau khi hoàn tất đăng ký và xác nhận khoản vay, người vay được giải ngân nhanh với hạn mức từ 300.000 đồng đến 20 triệu đồng. Chu kỳ vay từ 5 đến 120 ngày.
Tuy nhiên, lãi suất áp dụng là cực kỳ cao, dao động từ 121,67%/năm đến 1.095%/năm, gấp 6,1 đến 54,75 lần mức lãi suất tối đa theo quy định của Nhà nước. Khi quá hạn, mức lãi phạt còn cao hơn, từ 183,77%/năm đến 8.554,69%/năm, gấp 6 đến hơn 285 lần mức lãi suất quá hạn theo khung pháp lý hiện hành.
Mặc dù điều kiện vay khắt khe và lãi suất vô lý, nhưng do thủ tục nhanh gọn, không cần tài sản thế chấp, nhiều người vẫn chấp nhận vay để giải quyết khó khăn tạm thời. Cũng chính vì vậy, trong một thời gian dài, hệ thống này hoạt động trơn tru, vượt qua được sự kiểm soát của cơ quan chức năng nhờ vào lớp vỏ doanh nghiệp hợp pháp và phương thức vận hành số hóa.
Trong hệ thống này, Wang YunTao trực tiếp điều hành mọi hoạt động thông qua trợ lý kiêm phiên dịch Lương Minh Thư (SN 1995, trú quận 3, TP Hồ Chí Minh). Lương Minh Thư chịu trách nhiệm quản lý nhân sự, điều phối thu hồi nợ, vận hành app Yoloan và Công ty M. Theo hồ sơ, chỉ riêng Lương Minh Thư đã thu lợi bất chính hơn 2 tỷ đồng từ hoạt động này và khai đã sử dụng toàn bộ số tiền vào mục đích cá nhân.
Cơ quan điều tra xác định, trong giai đoạn từ năm 2018 đến tháng 1/20, Wang YunTao cùng đồng phạm đã thực hiện hơn 210.000 lượt vay, tổng số tiền đã sử dụng cho vay là 6.760.420.274.034 đồng, còn số tiền người vay đã trả lên đến 7.982.300.959.319 đồng. Trong đó, phần thu lợi bất chính lên đến 222.445.493.345 đồng.
Riêng từ dữ liệu điều tra trong 3 tháng cuối năm 2023 đến tháng 1/20, hệ thống đã cho vay hơn 1.072 tỷ đồng, thu lợi bất chính hơn 222 tỷ đồng, trong đó lãi suất vượt quá quy định của Nhà nước chiếm phần lớn. Cụ thể, số tiền thu lợi với mức lãi suất vượt 20% quy định là 210 tỷ đồng, vượt 30% lãi suất quá hạn là hơn 12 tỷ đồng.
Phiên tòa dự kiến diễn ra trong hai ngày (23- /5), với 35 bị cáo bị truy tố về hành vi cho vay lãi nặng trong giao dịch dân sự, trong đó Wang YunTao được xác định là chủ mưu. Đây được xem là vụ án điển hình về tội phạm “tín dụng đen công nghệ cao”, có yếu tố nước ngoài, được tổ chức chuyên nghiệp, có hệ thống và ảnh hưởng nghiêm trọng đến hàng vạn người dân trên cả nước.