Kon Tum: Người dân băn khoăn việc cấp mã số vùng trồng sâm Ngọc Linh cho một doanh nghiệp

Trong khi trước đó, ngày 14/5/2025, Chi cục Nông nghiệp tỉnh Kon Tum ra Văn bản số 5/CCNN-TTBVTV gửi Phòng Nông nghiệp và Môi trường (NN&MT) huyện Tu Mơ Rông, nêu rõ: Hồ sơ đề nghị cấp mã số vùng trồng cho Công ty Cổ phần Rượu Sâm Ngọc Linh Kon Tum “chưa đủ cơ sở cấp mã”.

Lý do là vùng trồng của công ty này không đáp ứng các điều kiện sinh thái đặc hữu như: độ cao từ 1.800m trở lên, nằm trong rừng nguyên sinh có độ tán che 70–90%, nhiệt độ từ 14–18°C và không có minh chứng khoa học về việc trồng sâm trong nhà màng.

Thế nhưng, ngày sau, vào ngày 29/5/2025, chính Chi cục Nông nghiệp tỉnh Kon Tum lại ký xác nhận cấp MSVT lần đầu cho doanh nghiệp này với số hiệu VN-62-617-23404-13-25, diện tích vùng trồng 2,1 ha, sản lượng dự kiến lên tới 3 tấn.

Đáng chú ý, sản lượng được xác nhận trong giấy cấp mã số vùng trồng cũng gây băn khoăn khi với diện tích 2,1 ha, sản lượng dự kiến là 3 tấn (tương đương 1,5 tấn/ha) con số mà theo những người trồng sâm lâu năm cho là "không tưởng".

“Tôi trồng sâm ở Măng Ri suốt 10 năm, mỗi héc-ta sau 8 đến 10 năm cũng chỉ thu được vài tạ. Nếu đạt tới 1,5 tấn/ha thì chúng tôi đâu cần mòn mỏi cả thập kỷ để chăm sóc mà ngủ rừng để đợi thu hoạch", một người dân chia sẻ.

Nhiều chuyên gia về sâm Ngọc Linh cũng lên tiếng cảnh báo cần làm rõ cơ sở khoa học của việc cấp mã vùng trồng sâm cho doanh nghiệp nêu trên để tránh nguy cơ sở hữu mã số vùng trồng sản lượng lớn nhưng “ảo”, ảnh hưởng đến thị trường sâm Ngọc Linh chính thống.

Liên quan đến sự việc trên, một lãnh đạo UBND huyện Tu Mơ Rông (Kon Tum) cho biết, đã yêu cầu UBND xã Ngọk Lây phối hợp các đơn vị liên quan khẩn trương kiểm tra tính chính xác của việc xác nhận cấp mã số vùng trồng, diện tích vùng trồng sâm Ngọc Linh cho công ty.

Theo vị lãnh đạo này, trong nhật ký canh tác công ty trên ghi là trang trại trồng sâm nuôi cấy mô. Trong khi đó, dự án nuôi cấy mô chưa đánh giá được hàm lượng saponin và dư chất hóa học. Nhưng khi cấp mã vùng trồng chỉ ghi là sâm Ngọc Linh, không có dòng nào đề cập sâm nuôi cấy mô.

"Cần phải xác định rõ doanh nghiệp trồng sâm theo hình thức nuôi cấy mô hay trồng sâm từ hạt. Nếu trồng bằng nuôi cấy mô thì cơ quan chủ trì dự án đã lập hội đồng đánh giá về dự án nuôi cấy mô hay chưa? Dựa vào nhật ký vùng trồng công ty cung cấp, đa số diện tích trồng sâm sử dụng phương pháp nuôi cấy mô, số còn lại không ghi rõ phương pháp nhân giống. Hơn nữa, việc dự kiến sản lượng 3 tấn sâm thu hoạch trên diện tích 2,1ha cũng là con số khó tin nếu so sánh với sản lượng thực tế được các doanh nghiệp và người dân trồng dưới tán rừng", vị lãnh đạo này cho biết.

Văn H