Mặc dù xác định việc xây dựng của hộ dân đã lấn chiếm đất lưu không nhưng chính quyền địa phương lại lúng túng trong xử lý vì cho rằng công trình kiên cố và diện tích lấn chiếm không nhiều...
Xây nhà bao chiếm đường thoát nước chung
Phản ánh đến các cơ quan chức năng, gia đình cụ Nguyễn Văn Trượng (95 tuổi, ngụ tại thôn Phù Lãng, xã Phù Lãng, thị xã Quế Võ, Bắc Ninh) cho biết, năm 2018, gia đình ông Nguyễn Văn Vinh (hàng xóm) khi xây dựng nhà ở đã lấn đất của gia đình ông và bao chiếm phần đất lưu không giữa hai nhà, vốn là đường thoát nước mưa chung, đồng thời mở cửa sổ nhìn sang phần đất của gia đình cụ Trượng. Ngay khi phát hiện sự việc, cụ Trượng đã có đơn thư phản ánh gửi chính quyền địa phương nhưng công trình xây dựng của hộ ông Vinh không bị tạm đình chỉ để giải quyết khiếu nại, mà vẫn được hoàn thành nhà 02 tầng kiên cố.
Năm 2023, khi giải quyết vụ tranh chấp đất đai giữa hai gia đình, TAND huyện Quế Võ (nay là Thị xã Quế Võ) cho rằng gia đình ông Vinh không lấn đất của gia đình cụ Nguyễn Văn Trượng vì đó là diện tích đất lưu không.
Để giải quyết dứt điểm vụ việc, gia đình cụ Trượng tiếp tục đề nghị chính quyền địa phương xử lý hành vi xây dựng lấn chiếm đất công của ông Vinh.
Ngày 31/10/2023, UBND xã Phù Lãng có văn bản số 02/UBND-TLĐT gửi Ban tiếp công dân thị xã Quế Võ và ông Lê Văn Tám (con trai cụ Trượng) cho biết, giữa thửa đất của hộ ông Tám và ông Vinh có 01 rãnh thoát nước mưa được đấu nối với rãnh thoát nước tập trung của khu dân cư phía đường bê tông ngoài tường bao của hai hộ. Công trình nhà ở của gia đình ông Vinh có chiều cao 02 tầng; tại phía tường giáp rãnh thoát nước mưa hướng về thửa đất của gia đình ông Tám, hộ ông Vinh có trổ cửa sổ ở tầng 1 và tầng 2 nhìn ra khoảng sân vườn của nhà ông Tám.
Cũng theo UBND xã Phù Lãng, tại thời điểm năm 2018, khi ông Vinh xây dựng nhà ở cho đến nay chưa có quy định về việc cấp phép xây dựng công trình nhà ở riêng lẻ đối với khu vực ở nông thôn. Khi ông Vinh tiến hành xây dựng thì gia đình ông Tám cũng như các hộ liền kề không có đơn thư kiến nghị, phản ánh hay khiếu nại tố cáo gì liên quan đến việc xây dựng này.
Tuy nhiên, theo Quyết định số 06/2023/DS-ST ngày 14/2/2023 của TAND huyện Quế Võ thì UBND xã Phù Lãng sẽ xin ý kiến phòng Kinh tế - Hạ tầng (nay là phòng Quản lý đô thị) thị xã Quế Võ để xem xét và cho ý kiến xử lý cụ thể vi phạm của gia đình ông Vinh theo kiến nghị của Toà án… Gia đình ông Vinh cam kết với UBND xã là sẽ thực hiện việc đóng cố định cửa sổ ở tầng 1; đối với cửa sổ ở tầng 2 sẽ thay thế bằng cửa chớp để hút gió”.
Không đồng tình với nội dung trên, ông Tám khẳng định, “ngay từ thời điểm gia đình ông Vinh bắt đầu tiến hành xây dựng nhà ở, bố tôi đã nhiều lần gửi đơn kiến nghị, khiếu nại tới chính quyền địa phương. Từ tháng 8-10/2018, UBND xã đã 4 lần gửi giấy mời bố tôi lên làm việc về đơn thư liên quan đến tranh chấp đất đai với gia đình ông Vinh. Vì vậy, không thể nói là “không có đơn thư”.
Xử lý găp khó vì công trình kiên cố
Cũng theo ông Tám, tại buổi làm việc ngày 27/2/20, UBND xã Phù Lãng đã yêu cầu gia đình ông Vinh chủ động khắc phục những tồn tại làm ảnh hưởng đến đường thoát nước, ảnh hưởng đến đời sống và sinh hoạt của gia đình ông Tám. Đồng thời, UBND xã cũng yêu cầu gia đình ông Vinh trong vòng 60 ngày phải tự tháo dỡ diện tích lấn ra công trình thuỷ lợi theo kiến nghị của Tòa. Nếu gia đình ông Vinh không thực hiện, xã sẽ báo cáo cấp có thẩm quyền để xử lý theo quy định.
Tuy nhiên, cho đến nay, phần vi phạm nêu trên vẫn chưa được tự nguyện khắc phục. Đến ngày 20/5/20, UBND xã Phù Lãng tiếp tục ban hành Công văn số /CV-UBND gửi Ban tiếp công dân thị xã Quế Võ và ông Nguyễn Văn Tám, cho biết “qua kiểm tra, đo đạc bằng máy cho thấy hộ gia đình ông Vinh có xây lấn nhà ở lên một phần rãnh thoát nước mưa lưu không, tổng diện tích lấn vào phần rãnh thoát nước là 5,6m2. Hiện trạng rãnh thoát nước mưa này được đấu nối với rãnh thoát nước tập trung của khu dân cư chung, qua xác minh nhận thấy rãnh thoát nước vẫn đảm bảo cho việc thoát nước mưa giữa hai hộ liền kề”
“Hộ gia đình ông Vinh đã xây dựng hệ thống thoát nước mưa và nước thải sinh hoạt chảy qua đất của nhà bằng lối khác…, không gây ảnh hưởng chung đến hệ thống thoát nước giữa hộ ông Vinh và ông Tám…Việc cưỡng chế, tháo dỡ sẽ gặp rất nhiều khó khăn liên quan đến công trình kiên cố mặc dù phần đề nghị tháo dỡ là không nhiều”, văn bản nêu.
Không đồng ý với trả lời trên, ông Tám cho rằng, việc gia đình ông Vinh lấn đất lưu không, đất công cộng đã rõ nên cần xử lý nghiêm theo quy định chứ không thể nêu các khó khăn để cho tồn tại được.
Trước sự việc trên, một số Luật sư cũng cho rằng, nếu xác định gia đình ông Vinh lấn đất công thì vụ việc có dấu hiệu vi phạm hành chính chứ không phải tranh chấp dân sự với gia đình ông Tám. Người vi phạm phải chịu chế tài và chịu trách nhiệm trước nhà nước nên không thuộc trường hợp “hòa giải” với người có đơn tố cáo. Nếu gặp khó khăn trong xử lý hoặc vượt quá thẩm quyền, UBND xã Phù Lãng cần báo cáo UBND thị xã Quế Võ để xử lý dứt điểm vụ việc, tránh đơn thư tố cáo kéo dài, phức tạp.