Dự kiến ngày 27/6, TAND TP.HCM sẽ mở phiên tòa xét xử đối với Võ Thành Đạt, Quách Bảo Lâm và Lữ Hoài Thanh về tội “Dùng nhục hình”. Riêng Võ Thành Đạt bị xét xử thêm tội “Thiếu trách nhiệm để người bị tạm giam trốn”.
Theo cáo trạng, ngày /2/2022, Triệu Quang Bình (sinh năm 1971, không nơi cư trú) đến Công an Phường 27, quận Bình Thạnh đầu thú về tội “Trộm cắp tài sản”. Do đang trong giai đoạn dịch COVID-19 nên Công an quận Bình Thạnh ra quyết định tạm giữ và đưa Bình vào cách ly y tế tại Nhà tạm giữ Công an Quận 11.
Theo phân công, Võ Thành Đạt (sinh năm 1993, cựu Trung úy Công an) là tổ trưởng trực quản giáo từ 7 giờ 30 ngày 26/2/2022 đến 7 giờ 30 ngày 27/2/2022.
Do người bị tạm giữ là Triệu Quang Bình có biểu hiện bất thường, quậy phá trong buồng giam, nên đêm 26/2/2022, quản giáo Võ Thành Đạt đã 3 lần tự ý trích xuất các phạm nhân được thi hành án phạt tù tại Nhà tạm giữ Công an Quận 11 (phạm nhân tự giác) ra khỏi buồng giam để hỗ trợ Đạt giải quyết việc Bình quậy phá.
Cụ thể, lúc 21 giờ ngày 26/2/2022, quản giáo Đạt tự ý mở cửa buồng giam, yêu cầu 6 phạm nhân tự giác trong đó có Quách Bảo Lâm (sinh năm 1984, trú TP.HCM) và Lữ Hoài Thanh (sinh năm 2003, trú TP.HCM) đến buồng tạm giam của Bình để đưa Bình ra ngoài hành lang.
Tại đây, Đạt nhắc nhở Bình không được quậy phá, lúc này các phạm nhân tự giác đứng xung quanh. Vì nhắc nhở nhưng Bình chống đối, không chịu nghe nên Đạt dùng gậy cao su đánh vào vùng đầu của Bình 3-4 cái. Phạm nhân Quách Bảo Lâm dùng chân đạp vào sau lưng Bình 1 cái. Sau đó, Đạt nói các phạm nhân tự giác đưa Bình về buồng giam, rồi cho 6 phạm nhân tự giác trở lại buồng.
Gần 1 giờ sau, tại buồng tạm giam Bình tiếp tục quậy phá, la hét nên Đạt tiếp tục mở cửa cho 6 phạm nhân tự giác đi cùng mình đến buồng của Bình, 2 lần đưa Bình ra hành lang và cùng Quách Bảo Lâm, Lữ Hoài Thanh dùng tay, chân đánh nhiều lần lên cơ thể của Bình.
Qua hôm sau, lúc 17 giờ (ngày 27/2/2022), qua giám sát hệ thống camera, cán bộ Nhà tạm giữ phát hiện Triệu Quang Bình nằm dưới nền nhà nhưng không thấy cử động nên đã báo chỉ huy để thăm khám cho Bình. Nhân viên y tế thấy Bình có nhịp tim chậm và thở khó nên đã báo cáo đơn vị đưa Bình đi cấp cứu nhưng Bình tử vong trên đường đi cấp cứu.
Theo kết luận giám định pháp y, nguyên nhân tử vong của nạn nhân Triệu Quang Bình là suy hô hấp do phù phổi cấp trên cơ thể đa chấn thương phần mềm cũ.
Quá trình điều tra, các bị can thừa nhận hành vi phạm tội và cho biết do bức xúc với việc Bình vi phạm nội quy giam, giữ nhiều lần nên đã đánh Bình.
Ngoài ra, đối với bị can Võ Thành Đạt còn bị truy tố về tội “Thiếu trách nhiệm để người bị tạm giam trốn” xảy ra năm 2020.
Cụ thể, khoảng giờ 30 ngày 30/7/2020, Đạt sử dụng xô bằng nhựa nhưng có quai xách bằng kim loại, đựng khẩu phần ăn đưa vào buồng giam phát cho người bị tạm giam, rồi để xô trong buồng giam.
Đến khoảng 1 giờ sáng hôm sau, chờ những người bị tạm giam cùng buồng ngủ, Nguyễn Vũ Thái (phạm tội “Tàng trữ trái phép chất ma tuý”), tháo quai xách của xô đựng khẩu phần ăn ra, rồi bẻ thẳng thanh kim loại thành một đoạn dài khoảng 20 cm. Thái dùng thanh kim loại cạy ổ khóa của cánh cửa song sắt lắp bên trong buồng giam, mở cửa song sắt, trèo lên cánh cửa dùng thanh sắt cạy quạt thông gió thoát ra ngoài.
Hành vi thiếu trách nhiệm đưa đồ vật cấm vào buồng tạm giam của Đạt là nguyên nhân trực tiếp dẫn đến việc người bị tạm giam Nguyễn Vũ Thái bỏ trốn, làm ảnh hưởng đến uy tín, hiệu lực của cơ sở giam giữ nói chung và của Nhà tạm giữ Công an Quận 11, TP.HCM nói riêng.
Còn hành vi dùng nhục hình của Đạt đã xâm phạm đến quyền được bảo vệ an toàn tính mạng, thân thể, tài sản, tôn trọng danh dự, nhân phẩm của người bị tạm giữ mà pháp luật bảo vệ.
Hành vi phạm tội của Võ Thành Đạt là đặc biệt nghiêm trọng, làm ảnh hưởng đến uy tín của cơ quan Công an và uy tín của người cán bộ Công an đối với việc thực hiện chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn trong hoạt động tư pháp.
Trong vụ án “Dùng nhục hình”, các bị can thực hiện tội phạm dưới hình thức đồng phạm. Trong đó, bị can Võ Thành Đạt giữ vai trò là người chủ mưu, cầm đầu việc thực hiện tội phạm; các bị can Quách Bảo Lâm và Lữ Hoài Thanh thực hiện tội phạm với vai trò là người thực hành nhưng tính chất, mức độ thấp hơn Đạt.