Sửa nhiều nội dung liên quan đến cng tác đấu thầu lĩnh vực y tế

Giảm một số trường hợp chỉ định thầu

Báo cáo một số vấn đề lớn và nội dung còn ý kiến khác nhau về Dự án Luật Đấu thầu (sửa đổi), Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính – Ngân sách Nguyễn Phú Cường cho biết, tại kỳ họp thứ 4 Quốc hội khóa XV, Quốc hội đã thảo luận tại Tổ và Hội trường về dự án Luật Đấu thầu (sửa đổi) với 129 lượt ý kiến ĐBQH phát biểu. Đa số ý kiến ĐBQH tán thành về sự cần thiết ban hành Luật Đấu thầu (sửa đổi) và cơ bản nhất trí với nhiều nội dung của dự thảo Luật.

Liên quan đến vấn đề chỉ định thầu, Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính – Ngân sách Nguyễn Phú Cường cho hay, tiếp thu ý kiến ĐBQH, Thường trực Ủy ban Tài chính – Ngân sách đã phối hợp các cơ quan rà soát, chỉnh lý Điều 23 Dự thảo luật mới theo hướng giảm một số trường hợp chỉ định thầu. Đồng thời, bổ sung luật hóa quy định đang được hướng dẫn tại Nghị định về hạn mức áp dụng chỉ định thầu tại điểm k khoản 1 của điều 23 của dự thảo Luật.

Về lựa chọn nhà thầu, nhà đầu tư trong trường hợp đặc biệt, đa số ý kiến Thường trực Ủy ban Tài chính – Ngân sách đề nghị phối hợp với ban soạn thảo nghiên cứu, tiếp thu chỉnh lý, luật hóa tối đa quy định tại Quyết định số 17/2019 của Thủ tướng Chính phủ về lựa chọn nhà thầu, nhà đầu tư trong trường hợp đặc biệt theo hướng: quy định rõ trường hợp đặc biệt đối với Gói thầu mua sắm thông qua các tổ chức quốc tế; Gói thầu mua sắm vắc xin trong quá trình thử nghiệm, có yêu cầu đặc thù của nhà sản xuất về điều kiện mua, thanh toán, bảo lãnh…

Về mua thuốc, vật tư y tế, Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính – Ngân sách Nguyễn Phú Cường cho biết, đây là nội dung được nhiều ĐBQH quan tâm, xuất phát từ yêu cầu của thực tiễn thời gian gần đây. Thường trực Ủy ban TCNS cũng rất chú trọng về nội dung này.

Các đại biểu cho ý kiến về dự án Luật Đấu thầu (sửa đổi)

Dự thảo luật cũng đã dành nhiều điều, khoản để quy định về vấn đề mua thuốc, trang thiết bị y tế. Trong đó, tại Điều 23 về Chỉ định thầu quy định áp dụng chỉ định thầu đối với “Gói thầu cung cấp dịch vụ tư vấn, phi tư vấn, thuốc, hóa chất, phương tiện, trang thiết bị y tế, xây lắp phục vụ công tác phòng, chống dịch bệnh, cấp cứu người bệnh cần triển khai ngay để tránh gây nguy hại đến tính mạng, sức khỏe người dân”…

Về chỉ định thầu, Thường trực Ủy ban Tài chính - Ngân sách đề nghị bỏ một số trường hợp được chỉ định thầu và luật pháp quy định về hạn mức áp dụng đang quy định tại Nghị định khác với phương án Chính phủ trình.

Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh cũng đồng tình với quan điểm giảm bớt các trường hợp chỉ định thầu. Tuy nhiên, cần nghiên cứu cân nhắc kỹ lưỡng với một số trường hợp cụ thể, như đối với tư vấn quy hoạch, để phù hợp với thực tiễn áp dụng.

Về nội dung liên quan đến Luật Đất đai, dự án luật Đấu thầu (sửa đổi) này đã quy định hồ sơ, trình tự, thủ tục trong việc đấu giá quyền sử dụng đất, đấu thầu dự án có quyền sử dụng đất. Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế cho biết, nhiều ý kiến trong Ủy ban Kinh tế cho rằng cần lưu ý thu hẹp trường hợp đấu giá quyền sử dụng đất, mở rộng các trường hợp đấu thầu dự án có quyền sử dụng đất để nâng cao hiệu quả sử dụng đất.

Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng cơ bản nhất trí với việc thu hẹp các trường hợp chỉ định thầu tại Điều 23. Theo đó, cần thu hẹp phạm vi các trường hợp được chỉ định thầu và luật hoá một số quy định của Nghị định về hạn mức áp dụng chỉ định thầu, bổ sung thêm quy định giao Ủy ban Thường vụ Quốc hội quyết định đối với một số trường hợp cần phải điều chỉnh hạn mức theo đề xuất của Chính phủ.

Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng phát biểu tại  phiên họp

Tuy nhiên, để phù hợp với thực tiễn trong một số trường hợp đối với các dự án quan trọng quốc gia có những yếu tố đặc thù cần phải có những quy định chỉ định thầu khác Luật. Bên cạnh đó, trong một số Nghị quyết của Quốc hội cũng đã cho phép, nên đề nghị cân nhắc thêm trường hợp này; cân nhắc, nghiên cứu bổ sung quy định mang tính nguyên tắc.

Quốc hội quyết định trường hợp cụ thể khi xem xét phê duyệt chủ trương đầu tư đối với một số dự án cụ thể mà thấy cần phải có một quy định cho phép chỉ định thầu khác với quy định của luật thì áp dụng quy định mang tính nguyên tắc.

Sửa sao để vận hành tốt ở ngành Y tế

Phát biểu thảo luận, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ nhấn mạnh: Dự án Luật Đấu thầu (sửa đổi) là nội dung quan trọng bảo đảm cho minh bạch, công khai môi trường đầu tư kinh doanh, ngăn ngừa các hành vi tiêu cực, tham nhũng.

Về một số nội dung cụ thể, như phạm vi đối tượng áp dụng, Chủ tịch Quốc hội cho rằng nên áp dụng cả đối với việc sử dụng vốn nhà nước trong đầu tư, đối với các doanh nghiệp dưới 50% vốn điều lệ và kể cả những doanh nghiệp mà không có một đồng vốn nhà nước vẫn phải áp dụng. Bởi vì việc sử dụng vốn nhà nước với lại vốn nhà nước tại đơn vị là 2 khái niệm khác nhau.

Phải nêu rõ, kể cả doanh nghiệp không có đồng vốn nhà nước nào nhưng sử dụng vốn nhà nước để đầu tư, do Nhà nước giao nhiệm vụ đầu tư thì phải đấu thầu. Do đó, đề nghị thiết kế lại quy định này để đảm bảo khái quát; trong trường vẫn giữ cách thức thiết kế theo phương pháp liệt kê thì nên viết cụ thể thêm, bổ sung đối với các dự án đầu tư khác mà có sử dụng vốn nhà nước, dự án đầu tư khác có sử dụng vốn nhà nước.

Chủ tịch Quốc hội đề nghị nghiên cứu bổ sung thêm cấu phần hóa chất trong việc mua sắm thuốc, trang thiết bị y tế và mua sắm hàng dự trữ quốc gia, vì quy định này có ý nghĩa rất quan trọng đối với ngành y.

Về đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư mà dự án có sử dụng đất quy định tại Điều 47, Chủ tịch Quốc hội đề nghị làm rõ, khái niệm đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư, đối với trường hợp chưa có đất sạch thực chất có cả mua cả bán. Trong đó, nhà nước “mua” chuyện giải phóng mặt bằng, chi phí để giải phóng mặt bằng; “bán” quyền sử dụng đất. Chủ tịch Quốc hội đề nghị phải nghiên cứu kỹ vấn đề này; luật chỉ nên quy định trình tự, thủ tục; còn việc có đấu thầu hay không thì để Luật Đất đai quy định, trong quá trình sửa đổi Luật Đất đai sẽ xem xét tiếp nội dung này.

Về lựa chọn nhà đầu tư và nhà thầu trong trường hợp đặc biệt tại Điều 31, Điều 32, Chủ tịch Quốc hội đề nghị nghiên cứu quy định theo hướng các trường hợp “đặc biệt” và “đặc thù” nhưng thật cần thiết thì quy định vào trường hợp chỉ định thầu. Lựa chọn nhà đầu tư trong trường hợp đặc thù, đặc biệt cũng là chỉ định thầu nên ghi vào trong Luật. Tiến tới là bỏ các quy định về trường hợp đặc biệt để đảm bảo minh bạch. Trong trường hợp cần thiết vẫn còn cần duy trì trường hợp đặc biệt, đề nghị theo chủ trương phân cấp, phân quyền và một việc là giao một người chịu trách nhiệm.

Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ phát biểu tại phiên họp

Về trường hợp mua sắm vaccine COVID-19 vừa qua, Chủ tịch Quốc hội cho biết đây là trường hợp rất khác bởi đây là vấn đề chưa từng có tiền lệ, hoàn toàn khác với những điều kiện thông thường, chưa bao giờ từng xuất hiện trong Luật Đấu thầu. Do đó, đề nghị nghiên cứu thêm thể chế trong luật trường hợp đặc biệt của đặc biệt, cần quy định rõ để sau này Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ vận hành được mà không phải ban hành nghị quyết.

Đối với lĩnh vực y tế, cần nghiên cứu thêm một số nội dung để vận hành tốt hơn như  trong đàm phán giá thuốc và vấn đề đấu thầu đối với biệt dược, vấn đề hóa chất …cũng cần phải có quy định trong Luật Đấu thầu.

Chủ tịch Quốc hội đề nghị đổi tên Chương V của luật thành “Quy định về mua sắm tập trung, mua thuốc, hóa chất, mua trang thiết bị y tế, cung cấp sản phẩm, dịch vụ công” để bảo đảm đầy đủ hơn.