Tri thức dân gian về Sâm Ngọc Linh trở thành Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia

Theo đó, tại huyện Nam Trà My (tỉnh Quảng Nam), Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch phối hợp với UBND tỉnh Quảng Nam tổ chức Lễ công bố Quyết định ghi danh “Tri thức dân gian về Sâm Ngọc Linh” vào Danh mục Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia.

Quyết định do Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Nguyễn Văn Hùng ký ngày 29/5/2025. “Tri thức dân gian về sâm Ngọc Linh huyện Nam Trà My (Quảng Nam)” chính thức được công nhận là di sản văn hóa phi vật thể quốc gia. Quyết định có hiệu lực thi hành kể từ ngày ký và thay thế Quyết định số 1355/QĐ-BVHTTDL ngày 14/5/2025.

Đây là sự ghi nhận xứng đáng cho kho tàng tri thức dân gian độc đáo liên quan đến quá trình khai thác, trồng, chăm sóc và chế biến sâm Ngọc Linh - loại dược liệu quý hiếm được mệnh danh là “quốc bảo” của Việt Nam. Những hiểu biết này được người dân tộc Xê Đăng và các cộng đồng sinh sống lâu đời tại Nam Trà My gìn giữ, truyền dạy qua nhiều thế hệ, gắn bó chặt chẽ với đời sống văn hóa, tín ngưỡng và tập quán canh tác của cư dân miền núi Trường Sơn – Hoàng Liên.

Trước đó, vào tháng 5/20, UBND tỉnh Quảng Nam đã có văn bản gửi Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đề nghị ghi danh tri thức dân gian về sâm Ngọc Linh vào danh mục di sản văn hóa phi vật thể quốc gia, trên cơ sở đánh giá đầy đủ về giá trị văn hóa, khoa học, thực tiễn và tính cộng đồng.

Từ năm 2017, khi sâm Ngọc Linh được Chính phủ xác định là sản phẩm quốc gia, tỉnh Quảng Nam đã triển khai nhiều chính sách hỗ trợ giống, hướng dẫn kỹ thuật, đồng thời quy hoạch và phát triển vùng trồng.

Đến nay, tổng diện tích vùng bảo tồn và phát triển sâm Ngọc Linh tại Nam Trà My đã vượt .000 ha, trong đó có trên 2.200 ha ở độ cao từ 2.000m trở lên và hơn 13.300 ha ở độ cao từ 1.200–2.000m. Đây là vùng có điều kiện thổ nhưỡng, khí hậu đặc thù, phù hợp với sinh trưởng của loài sâm quý hiếm này.

Việc ghi danh “Tri thức dân gian về Sâm Ngọc Linh” vào Danh mục di sản văn hóa phi vật thể quốc gia không chỉ là sự tôn vinh tri thức bản địa, mà còn mở ra cơ hội để bảo tồn và phát huy giá trị di sản trong chiến lược phát triển kinh tế xanh, kinh tế dược liệu gắn với văn hóa truyền thống. Đồng thời, góp phần khẳng định vai trò chủ thể của cộng đồng địa phương trong việc giữ gìn và lan tỏa giá trị văn hóa dân tộc trong thời đại hội nhập.