Vụ án Hạc Thành Tower- Kỳ 2: Phát lộ sai phạm từ việc cổ phần hóa

Ngày 20/6/2008, UBND tỉnh Thanh Hóa ban hành Quyết định số 1795/QĐ-UBND về việc cổ phần hóa Công ty Sông Mã, thời điểm xác định giá trị doanh nghiệp để cổ phần hóa là ngày 30/6/2008; Quyết định số 2036/QĐ- do ông Ngô Đình Chén, Phó Giám đốc Sở Tài chính làm Trưởng ban.

Ban chỉ đạo cổ phần UBND ngày 10/7/2008 thành lập Ban chỉ đạo cổ phần hóa, gồm 7 thành viên có trách nhiệm giúp Chủ tịch UBND tỉnh chỉ đạo và tổ chức thực hiện việc cổ phần hóa Công ty Sông Mã theo các quy định hiện hành của nhà nước; định kỳ báo cáo tiến độ và kết quả thực hiện nhiệm vụ đến UBND tỉnh để chỉ đạo.

Tổ giúp việc Ban chỉ đạo cổ phần hóa do Nguyễn Mạnh Sơn, Chủ tịch Hội đồng quản trị Công ty Sông Mã làm Tổ trưởng. Tổ giúp việc có nhiệm vụ tổ chức xác định giá trị doanh nghiệp, lập phương án cổ phần hóa trình Ban chỉ đạo cổ phần hóa chỉ đạo, thực hiện cổ phần hóa Công ty Sông Mã.

Để thực hiện cổ phần hóa, cơ quan chức năng còn thành lập Tổ công tác gồm 6 thành viên, do Trần Công Tỏ, Trưởng Phòng Tài chính doanh nghiệp Sở Tài chính làm Tổ trưởng. Tổ giúp việc có trách nhiệm lựa chọn phương pháp, hình thức xác định giá trị doanh nghiệp; quyết toán tài chính, quyết toán thuế, kiểm kê, phân loại tài sản, xử lý những vấn đề tài chính đến thời điểm xác định giá trị doanh nghiệp; lập phương án cổ phần hóa...

Kết quả điều tra xác định, đang trong quá trình thực hiện cổ phần hóa Công ty Sông Mã - công ty TNHH MTV Sông Mã (từ ngày 20/6/2008 đến ngày 21/8/2014 hoàn thành bàn giao doanh nghiệp cổ phần hóa), các đơn vị và cá nhân liên quan đã xin giao đất, thực hiện giao đất, chuyển nhượng QSDĐ dự án Hạc Thành Tower; không xác định giá trị QSDĐ khu đất số 3 Phan Chu Trinh tại thời điểm giao đất vào giá trị doanh nghiệp khi cổ phần hóa, gây hậu quả thiệt hại cho Nhà nước.

Theo quy định tại Nghị định số 59/2011/NĐ-CP ngày 18/7/2011 của Chính phủ Về chuyển doanh nghiệp 100% vốn Nhà nước thành công ty cổ phần, Ban chỉ đạo cổ phần hóa và Tổ giúp việc phải tiến hành các bước cơ bản sau: Bước 1: Xây dựng Phương án cổ phần hóa; Bước 2: Tổ chức thực hiện Phương án cổ phần hóa; Bước 3: Hoàn tất việc chuyển doanh nghiệp thành công ty cổ phần.

Theo Điều 31, quy định giá trị QSDĐ: khoản 1: “Đối với toàn bộ diện tích đất doanh nghiệp cổ phần hóa đang quản lý... thì doanh nghiệp cổ phần hóa có trách nhiệm xây dựng phương án sử dụng đất trình cơ quan có thẩm quyền xem xét, quyết định... gửi đến UBND tỉnh... trước khi thực hiện xác định giá trị doanh nghiệp. Doanh nghiệp được lựa chọn hình thức thuê đất hoặc giao đất theo quy định của Luật đất đai”.

Theo khoản 2: Trường hợp doanh nghiệp cổ phần hóa lựa chọn hình thức giao đất ... thì phải tính giá trị QSDĐ vào giá trị doanh nghiệp theo quy định sau: điểm b: Đối với những doanh nghiệp cổ phần hóa đã được giao đất và đã nộp tiền sử dụng đất cho ngân sách Nhà nước... thì giá đất được xác định theo quy định tại điểm a khoản 2 Điều này...

UBND cấp tỉnh căn cứ vào giá chuyển nhượng QSDĐ có mục đích sử dụng tương tự thực tế trên thị trường để xác định lại giá Thông tư 202/2011/TT-BTC hướng dẫn cụ thể cho phù hợp.

Theo quy định khi thực hiện giao đất, UBND tỉnh thực hiện rà soát, xác định chính thức nghĩa vụ nộp tiền sử dụng đất giao theo giá sát với giá chuyển nhượng quyền sử dụng đất có mục đích sử dụng tương tự thực tế trên thị trường tại thời điểm giao đất.

Doanh nghiệp cổ phần hóa có trách nhiệm nộp ngân sách nhà nước toàn bộ khoản tiền này (bao gồm cả chênh lệch với giá tạm tính - nếu có) để được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất theo quy định của pháp luật hiện hành về đất đai...".

Trong quá trình cổ phần hóa, khi chưa có quyết định giao đất, chưa được cấp có thẩm quyền phê duyệt dự án, ngày 27/02/2009, Đinh Xuân Hướng, Tổng Giám đốc Công ty Sông Mã ký Công văn số 42/SM-CV-TGĐ gửi UBND tỉnh Thanh Hóa đề nghị giao làm Chủ đầu tư xây dựng tòa nhà cao tầng dịch vụ tổng hợp tại khu đất cũ nhà chung cư số 3 Phan Chu Trinh theo hình thức giao đất có thu tiền sử dụng đất.

Ngày 10/3/2009, ông Chu Phạm Ngọc Hiển, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Thanh Hóa ký Công văn số 902/UBND-KTTC, đồng ý chủ trương giao đất có thu tiền sử dụng đất đối với khu đất nhà chung cư số 3 Phan Chu Trinh cho Công ty Sông Mã để triển khai lập dự án đầu tư xây dựng và khai thác; giao Sở Tài chính chủ trì phối hợp với các ngành và các đơn vị có liên quan nghiên cứu xây dựng Phương án giao đất trình cấp có thẩm quyền phê duyệt.

Thực hiện chỉ đạo trên, ngày 11/5/2009, Phó giám đốc Sở Tài chính Nguyễn Lương Thăng ký văn bản đề nghị Công ty Sông Mã gửi dự án đầu tư xây dựng được cấp có thẩm quyền phê duyệt kèm theo quyết định giao đất của UBND tỉnh Thanh Hóa.

Tới ngày 19/6/2009, Đinh Xuân Hướng ký văn bản gửi UBND tỉnh Thanh Hóa, về việc xác định giá thu tiền sử dụng đất để giao đất nhà 3 Phan Chu Trinh, nội dung “... Công ty đã làm tờ trình đề nghị Sở TNMT thu hồi đất tại nhà số 3 chung cư Phan Chu Trinh, phường Điện Biên giao cho công ty tổ chức thực hiện dự án; Sở TNMT cũng yêu cầu công ty lập dự án đầu tư xây dựng trình duyệt trước khi xin giao đất.

Vụ án Hạc Thành Tower- Kỳ 3: Cái khó ló cái liều