Biết rõ đang còn khởi kiện liên quan đến tranh chấp quyền sử dụng đất và chưa được Tòa án giải quyết dứt điểm nhưng Văn phòng đăng ký đất đai vẫn thực hiện đăng ký biến động đất đai. Vụ việc đã nhiều năm, được nhiều cơ quan của Thành ủy và lãnh đạo thành phố Đà Nẵng chỉ đạo nhưng đến nay vẫn không có hồi kết, người khiếu nại bức xúc. Quá trình giải quyết khiếu nại cho thấy cũng bộc lộ những tồn tại cần xem xét, giải quyết…
“Sang tên” đất khi đang có đơn khởi kiện
Năm 2020, ông Mai Anh Quốc Hùng có đơn đề nghị Văn phòng đăng ký đất đai- Sở Tài nguyên và môi trường thành phố Đà Nẵng ( gọi tắt là Văn phòng ĐKĐĐ) ngăn chặn việc Công ty Cổ phần sinh thái biển Hội An ( gọi tắt là Cty STB) yêu cầu giải quyết biến động đất đai. Cụ thể, ông Hùng cho rằng lô đất A2-1, tờ bản đồ số KT04 KDC Hòa Phát 2, phường Hòa An, quận Cẩm Lệ, Tp Đà Nẵng ( gọi tắt là lô đất) do ông góp vốn với Cty STB để nhận chuyển nhượng từ ông Trương Văn Hùng và bà Võ Thị Diệu Quỳnh. Tuy nhiên, khi đề nghị giải quyết biến động đất đai, Cty STB lại đề nghị chỉ duy nhất Cty STB được đứng tên quyền sử dụng đã ảnh hưởng đến quyền lợi hợp pháp của ông...
Tiếp nhận khiếu nại của ông Hùng, căn cứ quy định hiện hành, Văn phòng ĐKĐĐ thành phố Đà Nẵng dừng lại và hướng dẫn các bên khởi kiện ra Tòa án.
Tuy nhiên sau đó Văn phòng ĐKĐĐ thành phố Đà Nẵng tiếp tục hoàn thành hồ sơ để đăng ký biến động đất đai cho Cty STB với lý do mà ông Hùng cho rằng không đúng pháp luật.
Ông Hùng liên tục khiếu nai và vụ việc được HĐND, Thành ủy, Ban Nội chính , Ủy ban kiểm tra thành ủy Đà Nẵng… quan tâm, có nhiều văn bản chuyển Sở Tài nguyên- Môi trường chỉ đạo giải quyết.
Ngày 4/9/2022, Văn phòng ĐKĐĐ có Văn bản số 1359/VPĐKĐĐ/HCTH trả lời đơn của ông Mai Anh Quốc Hùng. Theo đó, quá trình giải quyết hồ sơ đăng ký biến động lô đất, cơ quan này đã nhận được thông báo của Tòa án về việc thụ lý đơn khởi kiện của ông Hùng liên quan đến lô đất nên đã dừng lại. Ngày 16/6/2022, ông Hùng có đơn đề nghị không chỉnh lý biến động lô đất này với lý do trước đây ông khởi kiện không đúng đối tượng đồng thời ông đã có đơn khởi kiện lại với Cty STB. Ngày 22/6/2021, TAND Tp Đà Nẵng có quyết định đình chỉ vụ án do ông Hùng rút đơn khởi kiện và hết thời gian quy định quyền kháng cáo. Tuy nhiên, hết thời hạn kháng cáo nhưng “không nhận được Thông báo thụ lý vụ án của Tòa án nhân dân Tp Đà Nẵng theo như ông Hùng đã trình bày tại đơn gửi Văn phòng ngày 16/6/2021” nên ngày 26/7/2021, Văn phòng ĐKĐĐ đã thực hiện đăng ký biến động cho Cty STB.
Cần giải quyết dứt điểm
Trước việc trả lời đó, ông Hùng bức xúc, liên tục khiếu nại và rất nhiều cơ quan ở Tp Đà Nẵng chuyển đến Sở Tài nguyên- Môi trường chỉ đạo giải quyết nhưng đến nay, theo ông Hùng phản ánh thì vẫn… “ bặt vô âm tín”.
Ngày 22/9/2023, tại cuộc tiếp công dân, Chủ tịch HĐND Tp Đà Nẵng đã kết luận và yêu cầu: Sở Tài nguyên và Môi trường rà soát lại toàn bộ quá trình tiếp nhận, giải quyết thủ tục đăng ký biến động về quyền sử dụng đất đối với thửa đất nêu trên… Trong trường hợp nếu có thiếu sót, tùy theo mức độ mà xem xét xử lý trách nhiệm đối với tổ chức, cá nhân có liên quan theo thẩm quyền. Chủ tịch HĐND Tp cũng yêu cầu thời gian hoàn thành trong tháng 10 năm 2023. Tuy nhiên, đến nay đã bước sang năm 20 nhưng ông Hùng vẫn chưa nhận được trả lời của Sở Tài nguyên và Môi trường.
Hồ sơ và diễn biến quá trình giải quyết thể hiện Văn phòng ĐKĐĐ thực hiện việc đăng ký biến động đất đai cho Cty STB gây bức xúc cho công dân đã có những vấn đề cần được làm rõ, giải quyết theo quy định.
Cụ thể, về mặt pháp lý, tại Điều II, Quyết định đình chỉ vụ án dân sự số 38/2021/QĐST-DS ngày 22/6/2021 giữa ông Hùng là nguyên đơn và bị đơn là ông Trần Văn Thể ( Giám đốc Cty STB - PV) do TAND Tp Đà Nẵng ban hành đã ghi rõ ông Hùng được quyền khởi kiện lại vụ án theo quy định tại khoản 1 Điều 218 Bộ Luật Tố tụng dân sự. Như vậy, vấn đề liên quan đến tranh chấp mà ông Hùng khởi kiện chưa bị chấm dứt hoàn toàn về mặt pháp lý.
Thực tế, nhận thấy việc khởi kiện cá nhân ông Thể là không đúng đối tượng nên ông Hùng đã có đơn khởi kiện lại Cty STB liên quan đến quyền sử dụng lô đất trước khi Tòa án có quyết định đình chỉ nêu trên. Điều này được Văn phòng ĐKĐĐ xác nhận đã nhận được đơn của ông Hùng đề nghị không chỉnh lý biến động sang tên cho Cty STB. Cùng với gửi đơn cho Văn phòng ĐKĐĐ, ông Hùng cũng nộp đơn khởi kiện Cty STB tại TAND Tp Đà Nẵng, được xác nhận và đã được thụ lý, hiện đang trong quá trình giải quyết. Như vậy, tranh chấp liên quan đến quyền sử dụng lô đất giữa các bên vẫn tồn tại, chưa được giải quyết dứt điểm do đang được ông Hùng tiếp tục khởi kiện hợp pháp.
Cùng với đó, nhiều năm gần đây, rất nhiều Tòa án đều ở tình trạng “quá tải ” trong việc nhận đơn khởi kiện. Hơn nữa, theo quy định thì đơn phải được nghiên cứu, xử lý và khi thấy đầy đủ điều kiện thì mới thụ lý giải quyết nên cần có thời gian nhất định. Trong vụ việc này, TAND Tp Đà Nẵng đã nhận đơn khởi kiện ngày /6/2021 và đã thụ lý sơ thẩm vụ án dân sự số 65/2022. Cho nên tại thời điểm tháng 6/2021, Văn phòng ĐKĐĐ không nhận được thông báo thụ lý tiếp theo của Tòa án là có lý do khách quan. Còn về chủ quan, ông Hùng đã thực hiện tiếp việc khởi kiện Cty STB, đã thông báo với Văn phòng ĐKĐĐ tại đơn gửi ngày 16/6/2021, trước khi Văn phòng này thực hiện đăng ký biến động cho Cty STB.
Theo Luật sư Bùi Đình Ứng ( Đoàn Luật sư thành phố Hà Nội), có dấu hiệu Văn phòng ĐKĐĐ không thực hiện đúng quy định pháp luật vì đang tồn tại tranh chấp. Luật sư Ứng cho rằng, Tòa án đình chỉ giải quyết vụ án giữa ông Hùng và ông Trần Văn Thể nhưng nêu rõ trong quyết định rằng ông Hùng được quyền khởi kiện lại vụ án theo quy định tại khoản 1 Điều 218 Bộ Luật Tố tụng dân sự là đúng. Cho nên trong vụ việc này, Tòa án đình chỉ không phải là chấm dứt giải quyết tranh chấp liên quan đến quyền sử dụng lô đất đó. Về nguyên tắc, khi đã xác định đất còn đang có khiếu kiện đề nghị giải quyết tranh chấp, chưa được giải quyết dứt điểm thì không được đăng ký biến động ( thực chất là sang tên sổ đỏ).
Hiện nay ông Hùng tiếp tục khiếu nai và đề nghị xem xét trách nhiệm của những người có liên quan và xử lý theo quy định. Hy vọng với việc làm rõ những bất cập liên quan và với sự quan tâm, vào cuộc của nhiều cơ quan, lãnh đạo Tp Đà Nẵng, vụ việc sớm có hồi kết.
Chúng tôi sẽ tiếp tục thông tin về vụ việc này.