Vụ Pháp chế và Quản lý khoa học TANDTC: Hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ, nhận Cờ thi đua của Chính phủ

Vụ Pháp chế và Quản lý khoa học TANDTC, tiền thân là Viện Khoa học xét xử. Trong năm công tác 20, đơn vị đã đạt được nhiều thành tích nổi bật trong việc thực hiện các nhiệm vụ chính trị và chuyên môn, đóng góp quan trọng vào sự phát triển của TANDTC.

Một trong những thành tựu nổi bật là công tác xây dựng pháp luật, trong đó Vụ Pháp chế và Quản lý khoa học đã tham mưu cho lãnh đạo TANDTC và Hội đồng thẩm phán xây dựng hai dự án Luật và một dự án Pháp lệnh. Đặc biệt, Dự án Luật Tổ chức Tòa án nhân dân (sửa đổi) đã được Quốc hội thông qua tại kỳ họp thứ 7 vào ngày /6/20 và Luật Tư pháp người chưa thành niên được Quốc hội thông qua tại kỳ họp thứ 8 vào ngày 30/11/20 được coi là một dấu ấn về công tác cải cách tư pháp; cả 02 Luật đều đã cụ thể hóa nhiều chủ trương, đường lối của Đảng về xây dựng và hoàn thiện Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam trong giai đoạn mới đề ra tại Nghị quyết số 27-NQ/TW ngày 09/11/2022 của Ban Chấp hành Trung ương.

Cùng với đó, công tác tổng kết thực tiễn xét xử và hướng dẫn áp dụng thống nhất pháp luật cũng đạt nhiều kết quả đáng chú ý. Đơn vị đã nghiên cứu, trình lãnh đạo, Hội đồng Thẩm phán TANDTC ban hành 05 Nghị quyết hướng dẫn áp dụng pháp luật về hình sự, dân sự, hôn nhân gia đình. Đặc biệt, Nghị quyết số 04/20/NQ-HĐTP hướng dẫn áp dụng Bộ luật Hình sự trong xử lý hành vi khai thác, mua bán, vận chuyển trái phép thủy sản - là một nhiệm vụ đột xuất nhưng đã được hoàn thành xuất sắc, góp phần tháo gỡ khó khăn pháp lý, đồng thời hỗ trợ Chính phủ trong việc xử lý cảnh báo “Thẻ vàng” của EU đối với ngành thủy sản Việt Nam. Nghị quyết này đã được đánh giá cao, thể hiện sự chủ động và tinh thần trách nhiệm của đơn vị trong việc bảo vệ lợi ích quốc gia và đời sống của người dân ven biển. Ngoài ra, nhiều hướng dẫn như Giải đáp số 163/TANDTC-PC ngày 10/9/20 và Công văn số 196/TANDTC-PC ngày 3/10/2023 thông báo kết quả giải đáp trực tuyến về những vướng mắc trong xét xử và các hướng dẫn nghiệp vụ khác đã giúp tháo gỡ kịp thời những khó khăn trong thực tiễn xét xử, đảm bảo sự đồng thuận cao từ các Tòa án cũng như các bộ, ngành liên quan.

Trong lĩnh vực án lệ, Vụ Pháp chế và Quản lý khoa học đã trình Hội đồng Thẩm phán thông qua và công bố 09 án lệ mới, nâng tổng số án lệ được công bố lên 72. Đơn vị còn nghiên cứu và xây dựng 23 dự thảo án lệ, đăng tải công khai trên trang thông tin án lệ để lấy ý kiến, tổ chức họp Hội đồng tư vấn án lệ vào ngày /7/20 và tiếp tục đề xuất phát triển các án lệ mới. Công tác áp dụng án lệ trong xét xử cũng ghi nhận kết quả tích cực với 186 bản án viện dẫn và áp dụng án lệ trong giai đoạn từ 1/10/2023 đến 30/9/20, cho thấy sự hiệu quả của hoạt động này trong thực tiễn.

Trong lĩnh vực nghiên cứu khoa học, đơn vị đã triển khai và nghiệm thu thành công nhiều đề tài khoa học, bao gồm 07 đề tài cấp Bộ và 05 đề tài cấp cơ sở trong giai đoạn 2023-20. Các kết quả nghiên cứu này không chỉ đảm bảo chất lượng mà còn được ứng dụng ngay vào hoạt động xét xử, xây dựng pháp luật và tổng kết thực tiễn. Nhiều đề tài đã đề xuất được các sản phẩm ứng dụng mang tính đột phá, đóng góp thiết thực vào việc nâng cao chất lượng hoạt động của ngành Tòa án. Đơn vị cũng đã triển khai nghiên cứu 9 đề tài khoa học cấp Bộ và 9 đề tài cấp cơ sở trong năm 20, với kế hoạch nghiệm thu vào cuối năm. Đồng thời, các quy trình quản lý nghiên cứu khoa học được thực hiện hiệu quả, đảm bảo sử dụng nguồn kinh phí đúng mục đích và tiết kiệm.

Ngoài ra, Vụ Pháp chế và Quản lý khoa học còn thực hiện nghiên cứu và xây dựng hai đề án lớn, bao gồm "Nâng cao hiệu quả áp dụng thủ tục tố tụng tư pháp rút gọn" và "Xây dựng cơ chế kiểm soát quyền lực của cơ quan thực hiện quyền tư pháp đối với các cơ quan hành pháp, lập pháp." Cả hai đề án đều được triển khai nghiêm túc, đảm bảo tiến độ và chất lượng. Trong đó, đề án "Nâng cao hiệu quả áp dụng thủ tục tố tụng tư pháp rút gọn" đã được trình Bộ Chính trị thông qua, đánh giá tốt vào tháng 12/20.

Những thành tựu nổi bật trong năm 20 phản ánh sự nỗ lực không ngừng của tập thể lãnh đạo, công chức và người lao động tại Vụ Pháp chế và Quản lý khoa học, giúp đơn vị đạt được Cờ thi đua của Chính phủ năm 20, ghi nhận đóng góp quan trọng của Vụ Pháp chế và Quản lý khoa học trong năm qua.