Chiều 23/11, Bảo tàng Điêu khắc Chăm Đà Nẵng tổ chức Lễ đón nhận Bằng xếp hạng Di tích lịch sử cấp thành phố và khai mạc Phòng trưng bày Văn hóa Chăm.
Phát biểu tại buổi lễ, ông Nguyễn Trọng Thao, Phó Giám đốc Sở Văn hóa và Thể thao TP. Đà Nẵng cho biết, Bảo tàng Điêu khắc Chăm là công trình kiến trúc độc đáo, kết hợp hài hòa, tinh tế các đường nét phong cách kiến trúc Pháp đầu thế kỷ XX và kiến trúc các đền tháp Chăm trên dải đất miền Trung. Đây cũng là nơi lưu giữ bộ sưu tập các tác phẩm điêu khắc nghệ thuật tôn giáo tiêu biểu trong giai đoạn từ thế kỷ V đến thế kỷ XIV của nền văn hóa Chăm.
Trải qua hơn 100 năm hình thành và phát triển, Bảo tàng Điêu khắc Chăm (hay Cổ viện Chàm) đã gắn với nhiều sự kiện, gắn với ký ức của nhiều thế hệ nhân dân thành phố. Có thể nói, trong dòng chảy lịch sử của thành phố, đâu đó luôn có bóng dáng của tòa nhà Bảo tàng Chăm. Trước dịch Covid-19, trung bình hàng năm Bảo tàng đón khoảng 300.000 lượt khách tham quan.
Để khẳng định, ghi nhận những giá trị lịch sử, văn hóa, khoa học và nghệ thuật quý báu, ngày 11/01/2021 Chủ tịch UBND TP. Đà Nẵng đã có Quyết định số 63/QĐ-UBND xếp hạng Bảo tàng Điêu khắc Chăm là Di tích lịch sử cấp thành phố.
Việc xếp hạng di tích đối với Bảo tàng Điêu khắc Chăm là cơ sở pháp lý, khoa học và thực tiễn để các cấp, các ngành nâng cao hiệu quả trong công tác quản lý, bảo vệ và phát huy giá trị di tích, tích cực đóng góp vào các chương trình quảng bá văn hóa và phát triển du lịch trên địa bàn thành phố.
Bảo tàng Điêu khắc Chăm, khởi công xây dựng từ năm 19, mở cửa cho khách tham quan từ năm 1919, Bảo tàng Điêu khắc Chăm tự hào là nơi lưu giữ bộ sưu tập các tác phẩm điêu khắc nghệ thuật tôn giáo tiêu biểu trong giai đoạn từ thế kỷ V đến khoảng thế kỷ XIV-XV của nền văn hóa Chăm.
Tòa nhà Bảo tàng đồng thời là một công trình độc đáo, có bề dày tuổi đời trong lịch sử phát triển đô thị của TP. Đà Nẵng, vừa mang các đặc trưng phong cách kiến trúc Pháp đầu thế kỷ XX, vừa kết hợp một cách hài hòa, tinh tế các đường nét kiến trúc đặc trưng của các đền tháp Chăm trên dải đất miền Trung Việt Nam.
Những năm vừa qua, Bảo tàng Điêu khắc Chăm đã đạt nhiều kết quả và thành tựu trong công tác bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa thông qua các bộ sưu tập nghệ thuật giá trị mà Bảo tàng đang lưu giữ.
Trong đó có thể kể việc lập hồ sơ và trình Thủ tướng Chính phủ có quyết định công nhận 6 Bảo vật quốc gia, hằng năm thu hút hàng trăm ngàn lượt khách tham quan đến với Bảo tàng, đóng góp nguồn thu ngân sách cho thành phố hàng tỉ đồng...
Đây là sự kiện khẳng định sự ghi nhận xứng đáng của lãnh đạo thành phố đối với những giá trị lịch sử, văn hóa, khoa học và nghệ thuật quý báu mà Bảo tàng hiện đang trưng bày và giới thiệu đến công chúng, minh chứng thành quả tốt đẹp mà bao thế hệ lãnh đạo và người dân thành phố đã cùng chung tay xây dựng và bảo tồn di tích qua hơn 100 năm.
Bên cạnh đó, việc xếp hạng sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho Bảo tàng Điêu khắc Chăm trong việc quản lý, bảo tồn di tích theo Luật Di sản Văn hóa, cũng như thu hút thêm khách đến tham quan, tích cực đóng góp vào các chương trình quảng bá văn hóa và phát triển du lịch trên địa bàn thành phố trong thời gian tới.
Trong chiều cùng ngày, Phòng trưng bày Văn hóa Chăm cũng chính thức được khai mạc.
Theo Bảo tàng Điêu khắc Chăm Đà Nẵng, văn hóa bản địa luôn là một nét thu hút đối với du khách trong và ngoài nước trong hành trình khám phá, trải nghiệm tại các địa phương. Những năm vừa qua, TP. Đà Nẵng luôn chú trọng và không ngừng phát triển các loại hình sản phẩm du lịch văn hóa nhằm thu hút công chúng đến với các điểm văn hóa, di sản tại thành phố.
Nằm trong chủ trương chung đó, Bảo tàng Điêu khắc Chăm luôn là một trong những điểm đến nổi bật tại địa phương, hằng năm thu hút hàng trăm ngàn lượt khách đến tham quan, tìm hiểu về nền văn hóa Champa cổ thông qua bộ sưu tập điêu khắc tôn giáo đa dạng và rất tiêu biểu đang được lưu giữ tại đây.
Trên cơ sở Phòng trưng bày Lễ hội và Nghề thủ công của đồng bào Chăm tỉnh Ninh Thuận được đưa vào giới thiệu từ năm 2017, với mong muốn đem lại cho du khách và các đối tượng công chúng quan tâm một góc nhìn tổng quan, đầy đủ hơn về đời sống, văn hóa, tín ngưỡng của cộng đồng người Chăm hiện nay, trong năm 2023, Bảo tàng đã thực hiện việc cải tạo và nâng cấp phòng trưng bày Văn hóa Chăm, với 6 chủ đề chính và trên 0 hiện vật được giới thiệu.
Bên cạnh việc bổ sung thêm hiện vật; phòng trưng bày đồng thời được cải tạo, nâng cấp, áp dụng các phương pháp trưng bày mới về bục bệ, ánh sáng, giả lập bối cảnh,… để giúp du khách có trải nghiệm sinh động, ấn tượng về các nội dung được truyền tải và giới thiệu.
Với một nền văn hóa đặc sắc và có tiến trình phát triển lâu dài như văn hóa Chăm, phòng trưng bày chuyên đề hy vọng mang lại cho du khách cơ hội tiếp cận những nét đặc trưng, cơ bản nhất về truyền thống, văn hóa và đời sống hiện nay của dân tộc Chăm, qua đó làm phong phú thêm các trải nghiệm của khách tham quan khi đến với Bảo tàng Điêu khắc Chăm Đà Nẵng.