Bộ Tài chính mới đây đã có văn bản hồi đáp gửi đến Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội về đánh giác động của chính sách tiền lương mới đến việc thực hiện chính sách bảo hiểm xã hội.
Bộ Tài chính đề nghị Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội tính toán lại mức tăng phù hợp về việc thực hiện phương án điều chỉnh lương hưu, trợ cấp bảo hiểm xã hội từ 1/7/20,
Theo Bộ Tài chính, phương án đề xuất của Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội, mức tăng lương hưu, trợ cấp bảo hiểm xã hội là %; tăng chi trợ cấp ưu đãi người có công với cách mạng 29,2% (từ 2.055.000 đồng lên 2.655.000 đồng); tăng trợ cấp xã hội 38,9% (từ 360.000 đồng lên 500.000 đồng). Bộ Tài chính ước tính, nhu cầu kinh phí ngân sách Nhà nước năm 20 tăng thêm so với dự toán chi ngân sách Nhà nước năm 20 đã được cấp có thẩm quyền giao để thực hiện phương án đề xuất trên là 17.276 tỷ đồng. Điều này là vượt khả năng cân đối của dự toán ngân sách Nhà nước năm 20 đã được Quốc hội quyết định (tối đa là 7.430 tỷ đồng).
Do đó, Bộ Tài chính đề nghị Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội phối hợp với các cơ quan liên quan rà soát, xác định cụ thể các mức điều chỉnh, để trình cấp có thẩm quyền quyết định các mức tăng trên cơ sở khả năng cân đối của ngân sách Nhà nước.
Về dự toán kinh phí ngân sách Nhà nước bố trí để thực hiện việc điều chỉnh lương hưu, trợ cấp bảo hiểm xã hội, trợ cấp hàng tháng, Bộ Tài chính cho biết, theo Nghị quyết số 104/2023/QH về dự toán ngân sách Nhà nước năm 20, đã nêu rõ, cải cách tiền lương và điều chỉnh lương hưu, một số chế độ trợ cấp, phụ cấp, chính sách an sinh xã hội là 74.048 tỷ đồng.
Nghị quyết số 104/2023/QH cũng đề cập nội dung dành nguồn kinh phí ngân sách Nhà nước tối đa khoảng 7.430 tỷ đồng trong 6 tháng cuối năm 20 để điều chỉnh các mức tăng về lương hưu, trợ cấp bảo hiểm xã hội, trợ cấp hàng tháng.
Do đó, để chủ động nguồn điều chỉnh các chính sách, và giảm áp lực bố trí ngân sách Trung ương hỗ trợ các địa phương, Bộ Tài chính đề xuất Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội báo cáo cấp có thẩm quyền, cho phép sử dụng nguồn cải cách tiền lương tích lũy của ngân sách trung ương, và nguồn cải cách tiền lương của các địa phương còn dư, sau khi đảm bảo đủ nhu cầu cải cách tiền lương được sử dụng để thực hiện việc điều chỉnh lương hưu và các loại trợ cấp nêu trên.
Ngoài ra, theo Bộ Tài chính, hiện nay có nhiều chế độ bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế quy định tại Luật Bảo hiểm xã hội, Luật An toàn, vệ sinh lao động, Luật Bảo hiểm y tế; một số chế độ về an sinh xã hội (học bổng chính sách, hỗ trợ chi phí học tập cho một số đối tượng học sinh, sinh viên quy định tại Luật Giáo dục…).
Khi thực hiện cải cách tiền lương khu vực công từ ngày 1/7/20 sẽ tác động trực tiếp đến chế độ bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, chế độ đối với học sinh, sinh viên, do không còn quy định về mức lương cơ sở.
Tuy nhiên tại thời điểm ngày 1/7/20, Luật Bảo hiểm xã hội, Luật An toàn vệ sinh lao động, Luật Bảo hiểm y tế, Luật Giáo dục vẫn còn hiệu lực, chưa có văn bản thay thế.
Do đó để đảm bảo tính pháp lý, thống nhất trong thực hiện, Bộ Tài chính đề nghị Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội chủ trì, phối hợp với Bộ Y tế, Bộ Giáo dục và Đào tạo… rà soát, nghiên cứu để báo cáo Chính phủ trình Quốc hội tại kỳ họp tháng 5/20.