Bộ trưởng Bộ Tài chính: Đại án SCB do kiểm toán viên, thẩm định viên làm sai

Đăng đàn trả lời chất vấn tại phiên họp thứ 31 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, sáng 18/03, Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc khẳng định sẽ chấn chỉnh những sai phạm trong thẩm định giá, ngăn chặn tình trạng chèo kéo mua bảo hiểm.

Đại án SCB do kiểm toán doanh nghiệp bỏ qua sai sót

Chất vấn Bộ trưởng Bộ Tài chính, đại biểu Phạm Văn Hòa - Đoàn ĐBQH tỉnh Đồng Tháp dẫn số liệu, cả nước ta hiện nay có 200 doanh nghiệp kiểm toán độc lập. Thời gian qua, các doanh nghiệp đã thực hiện kiểm toán tốt, tuy nhiên cũng có những doanh nghiệp bỏ qua sai sót, tiêu cực đối với đối tượng kiểm toán vì lợi ích riêng, dẫn đến thất thoát ngân sách nhà nước, bao che tiêu cực như ở đại án SCB có đến 3 doanh nghiệp kiểm toán “tầm cỡ” sai phạm.

Do vậy, đại biểu đề nghị Bộ trưởng Bộ Tài chính làm rõ giải pháp để phòng ngừa, răn đe giải quyết tình trạng trên?

Bên cạnh đó, đại biểu Hòa cũng đề nghị Bộ trưởng đưa ra những giải pháp chấn chỉnh tình trạng hàng hóa cấm qua cửa hải quan một cách trót lọt. Ông Hòa ví von, dư luận cho rằng “con voi chui qua được nhưng con kiến lại không qua được, phải chăng có tiêu cực”, vậy chấn chỉnh ra sao để phòng chống tiêu cực trong ngành hải quan?

Trả lời đại biểu Hòa, Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc cho biết, vừa qua có hiện tượng sai phạm trong kiểm toán độc lập ở một số các vụ án hình sự. Theo Bộ trưởng, điều này liên quan đến nhiều yếu tố, bao gồm: năng lực của cán bộ kiểm toán ở các công ty kiểm toán, tinh thần trách nhiệm của những cán bộ làm công tác kiểm toán trực tiếp, không loại trừ trường hợp cấu kết cố tình vi phạm pháp luật để làm sai.

“Về công tác kiểm toán Bộ Tài chính đã thực hiện các chỉ đạo của Đảng, siết chặt từ khâu đào tạo, thi cấp chứng nhận kiểm toán viên, đặt ra các điều kiện theo đúng quy định của pháp luật, được tổ chức thi, đào tạo một cách nghiêm túc. Thường mỗi năm tỉ lệ đậu chỉ đạt cao nhất 30%, hiện các chuẩn mực và phương pháp kiểm toán đã được ban hành. Thời gian tới, Bộ Tài chính sẽ tiếp tục siết chặt quản lý hoạt động của các công ty kiểm toán, xử lý nghiêm các sai phạm. Hiện, cả nước có 221 công ty kiểm toán, 2363 kiểm toán viên, so với các quốc gia tỉ lệ này thấp, sẽ chú trọng chất lượng. Còn những sai phạm của kiểm toán có thể do nể nang, năng lực yếu, cấu kết thì sẽ tăng cường đào tạo nâng cao đạo đức nghề nghiệp.

Vá lỗ hổng pháp lý, không để cán bộ thẩm định giá lợi dụng

Phát biểu tranh luận, đại biểu Tạ Văn Hạ - Đoàn ĐBQH tỉnh Quảng Nam cho biết, các công ty thẩm định giá không những có vai trò quan trọng đối với nền kinh tế, mà trong các vụ án sai phạm vừa qua, vai trò của công ty thẩm định giá cũng rất lớn, có trách nhiệm, hoặc thậm chí là tiếp tay trong việc dìm giá hoặc nâng giá.

Về nguyên nhân, theo đại biểu, nguyên nhân quan trọng là thời gian qua gia tăng quá nóng các doanh nghiệp thẩm định giá, vì vậy dẫn đến việc tiếp tay và sai phạm. Tuy nhiên, sau khi xử lý sai phạm dẫn đến việc không dám làm nên gây khó khăn trong hoạt động của nền kinh tế. Từ đó, đại biểu đề nghị Bộ trưởng cho biết trách nhiệm của Bộ đến đâu trong vấn đề này, giải pháp khắc phục được những hạn chế trên trong thời gian tới?

Trả lời chất vấn đại biểu, Bộ trưởng Bộ Tài chính cho biết, “cả nước chỉ có mấy trăm công ty về thẩm định giá, kiểm định viên có chứng chỉ về giá phải đào tạo rất nghiêm ngặt, tỉ lệ đỗ cao nhất chỉ 33%”. Bộ Tài chính quản lý rất chặt chẽ, những sai phạm trong thời gian qua chủ yếu do thẩm định viên cố tình làm sai.

Bộ trưởng đưa ra ví dụ như sai phạm tại đại án SCB thì “những công ty kiểm toán hàng đầu của thế giới vào kiểm toán SCB đều nói có vi phạm, điều này rõ ràng do kiểm toán viên, thẩm định viên chứ không phải do quản lý. Chúng ta vẫn phải thừa nhận, một số văn bản pháp luật có lỗ hổng, để cán bộ thẩm định giá lợi dụng”.

Bộ trưởng Bộ Tài chính cũng cho biết thêm, về giá đất, áp dụng theo phương pháp thặng dư nếu điều tra thì việc thẩm định giá đều sai, bởi “giả định” tài sản hình thành trong tương lai phải trải qua nhiều bước như lập, phê duyệt thiết kế, lập dự toán nhưng đến khi cơ quan kiểm toán, kiểm tra đều cắt giảm được 5-10% chưa đúng quy định... Do vậy, nguyên nhân một phần do quy định của pháp luật, nhưng cũng có một phần nguyên nhân từ cán bộ cố tình làm sai, nếu làm sai thì cần xử lý kỷ luật hoặc xử lý hình sự.

Luật sửa đổi sẽ cấm chèo kéo trong bán bảo hiểm

Theo Đại biểu Trần Đình Gia- Đoàn ĐBQH tỉnh Hà Tĩnh, hiện nay tình trạng người mua bảo hiểm được chào mời với chiết khấu cao, có tình trạng người tư vấn bảo hiểm chèo kéo khách hàng quá mức… đại biểu đề nghị Bộ trưởng làm rõ những giải pháp để giải quyết vấn đề này trong thời gian tới?

Trả lời vấn đề này, Bộ trưởng Hồ Đức Phớc nêu rõ, các hành vi chèo kéo trong bán bảo hiểm là hành vi của các nhân viên bảo hiểm, công ty bảo hiểm. Bộ Tài chính đã kiểm tra, thanh tra khi có khiếu nại, xử phạt nghiêm minh, chuyển cho cơ quan điều tra các vụ việc có dấu hiệu sai phạm để cơ quan điều tra xử lý. Về hợp đồng kéo dài, có những hợp đồng kéo dài hàng chục trang, gây sơ hở trong nắm bắt thông tin, gây thiệt hại cho người tham gia bảo hiểm.

Về giải pháp, khi sửa đổi Luật Kinh doanh bảo hiểm và các cơ quy định có liên quan, cơ quan soạn thảo đã dành một chương cho hợp đồng bảo hiểm để đảm bảo hợp đồng bảo hiểm gọn hơn, rõ hơn, chặt chẽ hơn. Đồng thời cũng có quy định trong vòng 21 ngày, nếu phát hiện hợp đồng bảo hiểm có sai sót thì người tham gia bảo hiểm có quyền đòi nhận lại tiền, công ty bảo hiểm phải trả lại cho người tham gia bảo hiểm. “Vì vậy, vấn đề chèo kéo trong bán bảo hiểm là vấn đề cấm trong luật sửa đổi”, Bộ trưởng khẳng định.

Đề nghị địa phương phối hợp xử lý việc ghi lô đề

Chất vấn Bộ trưởng Hồ Đức Phớc, đại biểu Đinh Thị Ngọc Dung- Đoàn ĐBQH tỉnh Hải Dương phản ánh, thời gian qua có tình trạng, nhiều cá nhân núp bóng các đại lý sổ số thực hiện hành vi đánh bạc, dưới hình thức “ghi lô đề”, việc thanh tra, giám sát tiến hành như thế nào, giải pháp để xoá bỏ tình trạng trên?

Về vấn đề đại biểu nêu, Bộ trưởng cho biết, hiện nay cả nước có 64 công ty xổ số, đều đang hoạt động tương đối tốt, có lãi. Tuy nhiên, vấn đề bất cập có xảy ra ở một số công ty đại lý xổ số, đặc biệt là các đại lý xổ số phía Nam, khi các công ty này không nhận lại tiền của các đại lý mua xổ số không bán được. Ngoài ra, còn có một số sai phạm khác…

Bộ trưởng cho biết, Bộ sẽ tiếp tục siết chặt quản lý vấn đề này, tăng cường đôn đốc, hướng dẫn. Bộ trưởng cũng đề nghị chính quyền các địa phương tăng cường, siết chặt công tác quản lý, xử lý ngay các sai phạm.