Chuyên gia nói về tính minh bạch khi đầu tư chứng khoán

Đầu tư chứng khoán là một lĩnh vực hoạt động chuyên nghiệp liên quan đến việc mua bán, giao dịch các loại chứng khoán như cổ phiếu, trái phiếu, chứng chỉ quỹ và các công cụ tài chính khác trên thị trường chứng khoán nhằm mục đích sinh lời.

Đây là một nghề có tiềm năng cao nhưng cũng đi kèm với nhiều rủi ro, đòi hỏi người tham gia phải có kiến thức, kỹ năng và tâm lý vững vàng.

Ở Việt Nam, tỷ lệ người đầu tư chứng khoán hiện nay rất nhiều, tuy nhiên không phải ai cũng hiểu rõ về kiến thức, pháp lý liên quan.

Theo thống kê, nước ta hiện có 3 sàn giao dịch lớn, gồm HOSE: Hochiminh Stock Exchange (Sở Giao dịch Chứng khoán TP.HCM), HNX: Hanoi Stock Exchange (Sở Giao dịch Chứng khoán Hà Nội) và UPCOM: Unlisted Public Company Market, được quản lý bởi Sở Giao dịch chứng khoán Hà Nội.

Tuy nhiên, với xu hướng làm giàu nhanh, không chịu sự ràng buộc, nhiều người thường lên mạng đầu tư vào các sàn giao dịch không rõ nguồn gốc ở nước ngoài, đã có rất nhiều trường hợp trắng tay khi lựa chọn hình thức đầu tư này.

Hứa Chí Cường, chàng trai gốc Việt đang làm việc cho một doanh nghiệp phân tích thị trường tại Úc (có giấy phép AFSL), phụ trách phân tích cổ phiếu trên Sở Giao dịch chứng khoán Úc (ASX) cho biết, để trở thành một chuyên gia trong lĩnh vực chứng khoán phải trải qua một quá trình dài về giáo dục, trong đó ngoại ngữ là một trong những ưu tiên hàng đầu.

“Để có được chứng chỉ CEWA-M bậc Master, tôi đã mất khoảng 5 năm. Trong suốt thời gian đó, tôi phải miệt mài nghiên cứu, tham gia các khóa đào tạo chuyên sâu của Elliott Wave International, thậm chí tự trau dồi ngoại ngữ của mình. Sau khi có chứng chỉ và được nhận vào làm việc ở môt doanh nghiệp phân tích thị trường, đảm nhận phân tích các cổ phiếu trên Sở Giao dịch chứng khoán Úc, tôi mới được gọi là chuyên gia”, Hứa Chí Cường chia sẻ.

Từ câu chuyện của mình, Hứa Chí Cường nhấn mạnh, những người mới tham gia đầu tư nên “chọn thầy để học” vì không phải ai biết về chứng khoán cũng được gọi là chuyên gia.

“Khi nói về chứng khoán, người ta thường nhắc đến các cụm từ “lùa gà”, lừa đảo… do đó người đầu tư nên phân biệt rõ vai trò của chuyên gia, người môi giới, tránh đặt lòng tin nhầm chỗ”, chuyên gia Hứa Chí Cường khuyên.

Anh nhìn nhận, thị trường chứng khoán Việt Nam dù non trẻ nhưng có nhiều tiềm năng, có thể đón những đợt sóng thần tăng giá trong tương lai. Ngoài ra, hệ thống giao dịch đang trong quá trình nâng cấp để dần tiệm cận chuẩn quốc tế, qua đó thu hút thêm nhà đầu tư.

Cũng từ thực trạng này, nhiều người bắt đầu đi tìm các sàn giao dịch chứng khoán nước ngoài hoặc các broker (nhà môi giới) giao dịch CFD (hợp đồng chênh lệch) nước ngoài. Theo kinh nghiệm đúc kết của bản thân, Hứa Chí Cường cho biết, thị trường nước ngoài hiện tồn tại 2 loại sàn: Sàn chính danh và sàn lừa đảo.

Với các sàn quốc tế chính danh (được cấp phép bởi các cơ quan cấp phép & giám sát sàn giao dịch quốc tế như SEC, FCA, ASIC), pháp luật nước sở tại có ràng buộc trách nhiệm và có quỹ bảo vệ nhà đầu tư. Tuy nhiên, nhà đầu tư Việt Nam khi tự mở tài khoản ở nước ngoài sẽ không được pháp luật Việt Nam bảo vệ, phải chịu hoàn toàn theo luật nước đó.

Còn các sàn ‘lừa đảo’ không được cấp phép thì không có bảo vệ pháp lý nào.

"Công ty môi giới cho phép giao dịch ngoại hối & hợp đồng chênh lệch giá theo hình thức phi tập trung (OTC), không qua sàn chứng khoán chính thức. Giao dịch loại này có rủi ro rất cao vì thiếu bảo vệ pháp lý, chỉ phù hợp với người am hiểu luật & chấp nhận mạo hiểm", Cường nói thêm.

Hiện nay, nhiều nhà đầu tư Việt Nam chọn công ty môi giới để đầu tư. Tuy nhiên, theo Cường, lựa chọn này chỉ phù hợp với người đã hiểu rõ luật quốc tế và rủi ro, còn với người mới, hay ưu tiên chứng khoán chính danh trong nước.

Với sàn lừa đảo không được quản lý bởi Nhà nước, thủ đoạn của chúng là đánh vào lòng tham của người dân, kêu gọi nạp tiền càng nhiều, không cho rút tiền. Thậm chí muốn rút tiền phải nạp thêm nhiều tiền hơn.

“Rất nhiều trường hợp người Việt Nam bị mất tiền vì các sàn này, khi mất tiền người dân chỉ biết ngậm ngùi vì không được bảo vệ quyền lợi hợp pháp. Cơ quan chức năng khuyến cáo người dân không tham gia đầu tư vào các sàn giao dịch có nguồn gốc từ nước ngoài nhưng số lượng người sập bẫy vẫn rất nhiều”, chuyên gia Hứa Chí Cường chia sẻ.

Từ đó, anh nhận định rằng, không chỉ chuyên gia mà những người đầu tư chứng khoán phải tự trang bị kiến thức, kỹ năng, tránh mất tiền oan.

“Đến với lĩnh vực chứng khoán, tôi mong muốn thay đổi tư duy, cái nhìn của người dân, mọi người hãy xem đầu tư chứng khoán là một ngành nghề chứ không phải trò lừa đảo. Trên kênh Youtube…, tôi đã có nhiều buổi chia sẻ liên quan đến lĩnh vực này, bất cứ ai cần, tôi sẵn sàng đồng hành cùng họ”, Hứa Chí Cường nói.

Ở góc độ cá nhân, chuyên gia Hứa Chí Cường mong muốn, về lâu dài, hệ thống giao dịch chứng khoán Việt Nam sẽ được nâng cấp, góp phần hạn chế việc thao túng thị trường chứng khoán.

Cạnh đó, công tác tuyên truyền về các sàn giao dịch chứng khoán sẽ được đẩy mạnh để người dân nắm bắt thông tin, có cái nhìn trực quan hơn.