Coi giám sát văn bản quy phạm pháp luật là khâu đột phá

Như Báo Công lý đã đưa tin, ngày 6/8, tại Hà Nội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã tổ chức “Diễn đàn của Quốc hội về hoạt động giám sát” với chủ đề “Giám sát của Quốc hội để kiến tạo phát triển”.

Phát biểu tại diễn đàn, Phó Chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương nhấn mạnh, bối cảnh mới của đất nước hiện nay đang đặt ra nhiều yêu cầu cấp thiết đối với việc tiếp tục đổi mới tư duy xây dựng và hoàn thiện hệ thống pháp luật để quản trị quốc gia hiệu quả.

"Trong đó, hoạt động giám sát của Quốc hội đóng vai trò trọng yếu, thường xuyên để bảo đảm hiệu quả tổ chức thực thi pháp luật. Những bất cập trong thi hành chính sách không chỉ do các quy định của pháp luật mà còn có nguyên nhân là việc giám sát thiếu chiều sâu, thiếu phản hồi từ thực tiễn"- Phó Chủ tịch Quốc hội chỉ rõ.

Tuy nhiên, kết quả giám sát đôi lúc còn mang tính tham khảo, chưa trở thành yêu cầu bắt buộc. Một số lĩnh vực còn “vùng trống” trong giám sát, đặc biệt là những lĩnh vực pháp luật chuyên sâu hoặc có tính liên ngành; việc huy động trí tuệ của chuyên gia, thu thập các thông tin phản biện chính sách ở các cơ quan, viện nghiên cứu còn hạn chế; năng lực phân tích, xử lý thông tin hỗ trợ giám sát chưa đáp ứng được yêu cầu.

Phó Chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương đề nghị đổi mới tư duy giám sát theo hướng chủ động kiến tạo chính sách, pháp luật, lựa chọn nội dung có ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng, hiệu quả quản lý nhà nước, phát triển thị trường, kinh tế - xã hội, cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh". Làm rõ thẩm quyền, phạm vi giám sát của các chủ thể giám sát.

Đặc biệt, thiết lập cơ chế gắn kết giữa hoạt động giám sát và lập pháp trong quá trình xây dựng chính sách, pháp luật, khi pháp luật đi vào thực tiễn. Theo đó, trước khi xây dựng, sửa đổi, bổ sung luật cần khảo sát, giám sát thực tiễn thi hành pháp luật hiện hành, giám sát ngay trong quá trình tham vấn, phản biện, hoạch định chính sách của các Bộ, ngành, Chính phủ. Đây sẽ là khâu then chốt, quan trọng để thể hiện tính chủ động, từ sớm, từ xa của Quốc hội.

Trong quá trình xây dựng, sửa đổi, bổ sung luật, thường xuyên cập nhật kết quả giám sát để điều chỉnh nội dung các điểm, khoản, điều của dự thảo Luật và quy định những nội dung giao Chính phủ, các bộ, ngành quy định chi tiết.

Khi luật được ban hành, đi vào thực tiễn thì giám sát chính là để đánh giá tính hiệu lực, tổng kết thực tiễn để từ đó phản hồi lại cho quy trình lập pháp. Gắn kết về tổ chức thực hiện, xây dựng Chương trình giám sát có tính định hướng và phục vụ Chương trình xây dựng pháp luật; phát huy vai trò của các chủ thể giám sát vừa giám sát, vừa tổng kết, phản ánh thực tiễn để kiến nghị lập pháp.

Gắn kết thông qua thông tin, dữ liệu từ giám sát để phục vụ lập pháp. Thiết lập cơ chế phản hồi giữa các hoạt động giám sát - lập pháp - hành pháp thành chu trình chính sách khép kín, hiệu quả trên cơ sở phân công, phối hợp và kiểm soát quyền lực giữa các cơ quan nhà nước. Đổi mới tư duy, hành động giám sát, giải quyết hài hòa lợi ích của nhà nước, người dân, doanh nghiệp.

"Lấy giám sát văn bản quy phạm pháp luật làm khâu đột phá trong hoạt động giám sát của các cơ quan dân cử, coi kết quả giám sát là những tổng kết thực tiễn phong phú, sinh động, cung cấp những luận cứ chuẩn xác, khoa học, những phản biện có tính xây dựng, là thước đo giúp cho các cơ quan có phản ứng chính sách linh hoạt nhằm tháo gỡ khó khăn trước mắt và lâu dài để sửa đổi, hoàn thiện, chính sách, pháp luật, là tài liệu đầu vào chính thức trong hồ sơ xây dựng dự án Luật, Nghị quyết"- Phó Chủ tịch Quốc hội đề xuất.