Đề xuất thu hút chuyên gia vào khu vực công thông qua hợp đồng lao động có thời hạn

Mô hình linh hoạt – Hướng tới hiệu quả

Theo Bộ Nội vụ, nhiều quốc gia trên thế giới đã và đang áp dụng mô hình quản trị công hiện đại, linh hoạt thông qua cơ chế hợp đồng có thời hạn. Thay vì chỉ sử dụng đội ngũ công chức biên chế cố định, mô hình này cho phép thuê ngoài nhân lực có chuyên môn sâu để thực hiện các nhiệm vụ đặc thù, từ đó nâng cao chất lượng và hiệu quả hoạt động của các cơ quan hành chính.

Tại Việt Nam, thực tiễn đang đặt ra nhiều yêu cầu cấp bách. Các cơ quan nhà nước ngày càng phát sinh nhiều công việc mang tính chuyên môn đặc thù như xây dựng pháp luật, công nghệ thông tin, chuyển đổi số, dữ liệu lớn… mà đội ngũ công chức hiện hành chưa thể đáp ứng đầy đủ. Việc tuyển dụng theo biên chế lâu nay đã bộc lộ những hạn chế cả về quy trình, ngân sách lẫn khả năng đáp ứng nhu cầu phát sinh tức thời.

Dự thảo Nghị định lần này được kỳ vọng sẽ tạo ra hành lang pháp lý rõ ràng, hợp lý cho việc ký kết hợp đồng lao động và hợp đồng dịch vụ nhằm giải quyết những “nút thắt” đó.

Mở rộng đối tượng, tăng tính chủ động cho cơ quan nhà nước

Một trong những điểm nhấn của Dự thảo là quy định phạm vi, đối tượng, phương thức ký kết và thời hạn hợp đồng. Theo đó, các cơ quan hành chính có thể ký hợp đồng lao động có thời hạn để thuê chuyên gia, nhà khoa học, luật gia, doanh nhân, nhà quản trị có kinh nghiệm thực tiễn vào đảm nhiệm các vị trí lãnh đạo, quản lý, hoặc thực hiện các công việc chuyên môn, nghiệp vụ.

Đối với những nhiệm vụ đòi hỏi tính linh hoạt cao, các cơ quan cũng có thể ký hợp đồng dịch vụ với tổ chức, cá nhân có đủ năng lực chuyên môn theo quyết định của cấp có thẩm quyền. Quan trọng hơn, những đối tượng được ký hợp đồng không tính vào chỉ tiêu biên chế, góp phần giảm gánh nặng ngân sách và tăng tính linh hoạt trong vận hành tổ chức bộ máy.

Việc quy định thời hạn hợp đồng tối đa tháng đối với lao động ký kết tại vị trí lãnh đạo, chuyên môn nghiệp vụ và tối đa 36 tháng đối với hợp đồng dịch vụ cũng thể hiện rõ quan điểm “thuê đúng, dùng hiệu quả”, tránh tình trạng hợp đồng kéo dài gây xáo trộn nhân sự.

Khơi thông nguồn lực – Tháo gỡ rào cản tài chính

Một thực tế tồn tại lâu nay là việc ký hợp đồng ngoài biên chế luôn vướng vào giới hạn định mức ngân sách thường xuyên, khiến nhiều cơ quan “muốn cũng không thể làm”. Thêm vào đó, cơ chế xét duyệt hợp đồng và phê duyệt kinh phí tại các cấp chưa thống nhất, tạo ra sự chồng chéo và bị động trong xử lý các tình huống phát sinh.

Dự thảo Nghị định đang đặt nền móng cho việc điều chỉnh những bất cập này, trao thêm quyền chủ động cho các bộ, ngành, địa phương, đồng thời yêu cầu quy định rõ trách nhiệm tổ chức thực hiện và giám sát từ trung ương đến cơ sở.

Việc xây dựng và ban hành Nghị định về hợp đồng thực hiện nhiệm vụ của công chức cũng nhằm cụ thể hóa chủ trương lớn của Đảng về nâng cao chất lượng nguồn nhân lực khu vực công, đặc biệt là thu hút nhân tài ngoài khu vực nhà nước tham gia vào các hoạt động quản trị quốc gia.