Học sinh đi xe máy điện không đội mũ bảo hiểm: Thói quen nhỏ, hậu quả lớn

Khi an toàn bị xem nhẹ

Hiện nay, trên thị trường xuất hiện nhiều loại xe máy điện với đa dạng mẫu mã, kiểu dáng thu hút khách hàng. Hành trình di chuyển lên tới 70-90km/1 lần sạc, lại tiết kiệm khá nhiều chi phí vận hành so với các mẫu xe máy truyền thống; đặc biệt sử dụng không yêu cầu bằng lái nên xe máy điện trở thành lựa chọn phổ biến của nhiều học sinh và nhóm người trẻ.

Tháng 10/20, thực hiện Chỉ thị của Thủ tướng Chính phủ về tăng cường bảo đảm trật tự, an toàn giao thông cho lứa tuổi học sinh trong tình hình mới và chỉ đạo của Bộ Công an, lực lượng Cảnh sát giao thông toàn quốc đã triển khai tháng cao điểm bảo đảm trật tự, an toàn giao thông cho lứa tuổi học sinh. Thông qua công tác tuần tra kiểm soát, Cảnh sát giao thông, Công an các tỉnh, thành phố đã phát hiện xử lý hàng nghìn trường hợp học sinh vi phạm trật tự an toàn giao thông, trong đó có vi phạm quy định về việc không đội mũ bảo hiểm.

Thời gian qua, nhiều vụ tai nạn thương tâm liên quan đến học sinh nói chung, phương tiện xe máy điện nói riêng đã xảy ra, mang đến tổn thất cho gia đình, bạn bè, nhà trường và xã hội. Gần đây nhất, trong tháng 5, tại tỉnh Thái Bình, một học sinh THPT điều khiển xe máy điện đã va chạm với xe máy lưu thông ngược chiều làm hai người chết. Trước đó, trên đường đi học về, hai học sinh ở Thanh Hóa chở nhau trên xe máy điện bất ngờ va chạm với xe ô tô tải, hậu quả khiến một người tử vong…

Hàng ngày, không khó để bắt gặp hình ảnh học sinh điều khiển xe máy điện không đội mũ bảo hiểm, thậm chí vượt đèn đỏ hoặc đi ngược chiều bất chấp nguy hiểm. Không đội mũ bảo hiểm khi tham gia giao thông, đặc biệt là khi điều khiển xe máy điện, tiềm ẩn nguy cơ cao xảy ra tai nạn giao thông vì đa phần học sinh chưa đủ kỹ năng xử lý tình huống khi xảy ra va chạm.

Thời gian qua, lực lượng Cảnh sát giao thông đã tích cực phối hợp với ngành giáo dục, các trường học tổ chức tuyên truyền, phổ biến pháp luật về trật tự an toàn giao thông đến học sinh. Đặc biệt là chia sẻ cho các em về mức độ nguy hiểm của tai nạn giao thông liên quan đến các phương tiện giao thông nói chung, xe máy điện nói riêng. Bên cạnh đó, thường xuyên tổ chức tuần tra, kiểm soát, xử lý tình trạng học sinh vi phạm quy định về giao thông. Tuy nhiên, thực tế vẫn còn nhiều bất cập.

Liên quan vấn đề này, Trung tá Đặng Hồng Giang - Đội trưởng Đội Cảnh sát giao thông đường bộ số 3 từng chia sẻ, học sinh là một trong những nhóm vi phạm giao thông tương đối đặc biệt. Hầu hết các em vẫn còn nhận thức rất hạn chế về luật giao thông. Thêm vào đó, việc cha mẹ thiếu sự giám sát, chiều theo ý muốn của các con dẫn đến tình trạng học sinh vi phạm vẫn còn diễn ra.

Trong thực tế, chi phí mua xe máy điện giá thành rẻ hơn xe xăng, chi phí sử dụng cũng thấp hơn nên được nhiều phụ huynh lựa chọn cho con em mình. Bên cạnh đó, một số còn cho rằng sử dụng xe máy điện thì đơn giản, dễ dàng nên không hướng dẫn con mình kỹ năng lái xe an toàn hay phổ cập Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ.

Ở lứa tuổi học sinh, một số em nhận thức còn hạn chế nên vô tình xem nhẹ vai trò của mũ bảo hiểm. Kết hợp với sự lỏng lẻo trong quản lý từ của cha mẹ và người lớn nên hình thành ở các em thói quen di chuyển hàng ngày không đảm bảo an toàn.

Cần những giải pháp mạnh tay

Ngay cả khi đi xe máy điện với tốc độ chậm, tai nạn vẫn có thể xảy ra bất cứ lúc nào do nhiều nguyên nhân khác nhau như trơn trượt, va chạm với các phương tiện khác, hoặc do người đi bộ bất ngờ băng qua đường… Khi xảy ra tai nạn, nguy cơ bị chấn thương là rất lớn. Do vậy, việc đội mũ bảo hiểm là một hành động đơn giản nhưng mang lại hiệu quả rất lớn trong việc bảo vệ tính mạng và sức khỏe của người tham gia giao thông.

Bản thân người điều khiển phương tiện cần phải ý thức rõ về sự nguy hiểm và những rủi ro có thể xảy ra khi di chuyển ngoài đường. Đội mũ bảo hiểm không phải chỉ là thực hiện đúng luật, mà trên hết là bảo vệ an toàn cho chính bản thân mình khi tham gia giao thông. Do đó, ngoài tuân thủ đội mũ bảo hiểm theo quy định, cần lựa chọn mũ đảm bảo tiêu chuẩn, cài quai đúng quy cách.

Ngăn ngừa tình trạng học sinh vi phạm trật tự, an toàn giao thông không chỉ dừng lại ở việc kiểm tra, xử lý mà quan trọng hơn là thay đổi nhận thức của các em. Để làm được điều này, nhà trường và phụ huynh là yếu tố quan trọng, giữ vai trò quyết định.

Theo đó, từ phía gia đình, cha mẹ cần thường xuyên nhắc nhở, nêu gương và bắt buộc con đội mũ bảo hiểm mỗi khi điều khiển xe ra khỏi nhà. Không giao xe nếu không tuân thủ. Đồng thời, chọn mua loại xe phù hợp độ tuổi, tránh mua xe máy điện có công suất cao, tốc độ lớn.

Từ phía nhà trường, có thể tổ chức các buổi tuyên truyền thực tế, trực quan như mời bác sĩ, nạn nhân tai nạn giao thông, lực lượng Cảnh sát giao thông đến chia sẻ hậu quả cụ thể từ việc không đội mũ bảo hiểm. Tích hợp giáo dục giao thông vào giờ sinh hoạt lớp/học chính khóa. Lập “đội sao đỏ giao thông” tại cổng trường ghi nhận học sinh vi phạm để thông báo về cho giáo viên chủ nhiệm và phụ huynh. Kèm theo đó là những ràng buộc về nội quy như vi phạm giao thông có thể bị hạ hạnh kiểm. Khi các em có ý thức tốt, sẽ có hành động đúng đắn, thậm chí ngăn chặn vi phạm của bạn bè.

Đối với lực lượng Cảnh sát giao thông, tiếp tục tăng cường tuyên truyền, giáo dục, phổ biến kiến thức pháp luật và kỹ năng tham gia giao thông an toàn cho lứa tuổi học sinh; tăng cường tuần tra, kiểm soát, kịp thời phát hiện, xử lý vi phạm pháp luật về trật tự, an toàn giao thông, nhất là những vi phạm có nguy cơ gây tai nạn giao thông cho học sinh. Đối với những trường hợp học sinh vi phạm, cơ quan chức năng gửi thông báo về trường để có hình thức xử lý và biện pháp giáo dục phù hợp.

Từ ngày 1/1/2025, Nghị định số 1/20/NĐ-CP chính thức có hiệu lực, quy định rõ ràng việc chấp hành Luật Giao thông cũng sẽ là một trong những tiêu chí đánh giá, xếp loại hạnh kiểm học sinh. Nghị định quy định trách nhiệm của trường trong việc tổ chức cho học sinh, gia đình học sinh ký cam kết chấp hành quy định của pháp luật về trật tự, an toàn giao thông đường bộ. Đây được xem là bước tiến quan trọng trong việc nâng cao nhận thức và ý thức tuân thủ pháp luật giao thông cho học sinh trên địa bàn cả nước nói chung.