Trước nhu cầu bức thiết về vật liệu xây dựng cho các công trình, dự án trọng điểm, UBND tỉnh Ninh Bình vừa có văn bản gửi Bộ Nông nghiệp và Môi trường đề nghị trình Chính phủ cho phép địa phương được áp dụng cơ chế đặc thù trong cấp phép khai thác khoáng sản nhóm III và nhóm IV (vật liệu xây dựng thông thường).
Theo UBND tỉnh Ninh Bình, hiện địa phương đang triển khai hàng loạt dự án giao thông lớn có ý nghĩa chiến lược như: tuyến cao tốc Ninh Bình – Hải Phòng, đoạn qua tỉnh Ninh Bình; dự án mở rộng cao tốc Bắc-Nam phía Đông đoạn Cao Bồ - Mai Sơn; tuyến Đông – Tây (giai đoạn hai), đường song hành Vành đai 5 – vùng Thủ đô Hà Nội…
Các dự án này đều có yêu cầu tiến độ thi công gấp rút, kéo theo nhu cầu sử dụng khối lượng vật liệu xây dựng khổng lồ, gồm cát, đá và đất đắp nền.
Tuy nhiên, trình tự thủ tục cấp phép khai thác khoáng sản hiện nay đang gặp vướng mắc do quy định bắt buộc phải đấu giá quyền khai thác. Việc này khiến quá trình huy động vật liệu phục vụ công trình trở nên bị động, khó đáp ứng tiến độ đặt ra.
Để tháo gỡ khó khăn, UBND tỉnh Ninh Bình đề xuất áp dụng cơ chế đặc thù cho phép chỉ định thầu khai thác tại các khu vực đã được khoanh định “không đấu giá” theo Luật Địa chất và Khoáng sản năm 20 cùng các nghị định liên quan.
Cụ thể, các tổ chức, doanh nghiệp được chọn làm nhà thầu thi công công trình trọng điểm sẽ được ưu tiên cấp phép thăm dò, khai thác khoáng sản nhằm phục vụ trực tiếp cho dự án, miễn là đáp ứng đầy đủ các điều kiện kỹ thuật và tuân thủ quy hoạch được phê duyệt.
Tỉnh Ninh Bình cũng đề xuất việc cho phép nâng công suất khai thác tại các mỏ khoáng sản đang hoạt động (không tăng trữ lượng), nhằm khai thác tối đa năng lực cung ứng mà không cần lập lại báo cáo đánh giá tác động môi trường, nếu như không có thay đổi lớn về quy mô hoặc phương pháp khai thác.
Bên cạnh đó, tỉnh Ninh Bình cũng nhấn mạnh đến yêu cầu quản lý chặt chẽ việc cung ứng vật liệu. Mọi tổ chức, cá nhân được cấp phép khai thác phải cam kết cung cấp vật liệu đúng giá, không tự ý nâng giá hay ép giá trong quá trình thực hiện dự án. Các hành vi vi phạm sẽ bị xử lý nghiêm minh theo quy định của pháp luật.
Theo UBND tỉnh Ninh Bình, việc đề xuất cơ chế đặc thù lần này hoàn toàn phù hợp với các quy định mới được ban hành, đặc biệt là Luật Khoáng sản năm 20, Nghị quyết số 206/2025/QH của Quốc hội về xử lý các vướng mắc pháp lý trong đầu tư công, cùng Nghị định số 193/2025/NĐ-CP của Chính phủ.