Nơi lũ đi qua, tình người ở lại

Vượt rừng, băng lũ đến với dân

Mưa lũ vừa rút, đất trời vùng cao Nghệ An vẫn còn sẫm màu bùn đất. Những nếp nhà xiêu vẹo, tiếng trẻ con ho khan, mùi ẩm mốc từ đồ đạc ngâm lâu trong nước… tất cả tạo nên bức tranh thê lương sau đại họa.

Giữa núi rừng biên cương, không có điều kiện khám chữa bệnh đầy đủ như ở các cơ sở y tế tuyến trên. Ở đó, những người lính quân y mang ba lô thuốc men, lội suối băng rừng, dựng lên những 'trạm xá dã chiến' giữa lòng dân, khám bệnh, phát thuốc và mang theo cả sự ấm áp của tình người.

Tại xã Mỹ Lý – một trong những địa bàn bị thiệt hại nặng nhất – đường vào vẫn chia cắt, nhiều điểm sạt lở, xe cơ giới không thể tiếp cận. Nhưng bằng quyết tâm “không để người dân một mình sau lũ”, các chiến sĩ quân y vẫn lên đường. Hành trình hàng chục cây số được rút ngắn bằng ý chí và trách nhiệm.

Từ bản Xốp Mạt, Hòa Sơn đến các bản xa hơn, các nhóm quân y dựng bàn khám ngay dưới mái hiên nhà dân, trong lớp học tạm bợ, giữa nền đất còn lấm lem bùn. Mỗi chiếc bàn gỗ trở thành nơi khám bệnh, phát thuốc, hướng dẫn cách chăm sóc sức khỏe sau lũ.

Người lính – thầy thuốc giữa gian khó

Đội quân y không chỉ phát thuốc rồi đi. Họ ở lại, trò chuyện, kiểm tra, dặn dò. Với người già – họ lắng nghe từng cơn đau mỏi. Với trẻ nhỏ – họ cúi mình nhẹ nhàng đo thân nhiệt, bón thuốc. Với phụ nữ mang thai, người bệnh nền – họ khám từng nhịp tim, hỏi kỹ từng triệu chứng.

Bà Cụt Thị Hoa ( 70 tuổi, bản Hòa Sơn) xúc động cầm chặt túi thuốc nhỏ trên tay: “Nhà bị cuốn sạch rồi, còn đau yếu thế này thì biết làm sao. Nhờ có các chú bộ đội đến, tôi mới có thuốc mà uống, lại còn dặn kỹ cách giữ gìn sức khỏe. Quý lắm!”.

Trong ánh mắt người dân, những người lính không chỉ là bộ đội – họ là chỗ dựa tinh thần. Cứ mỗi bàn khám được dựng lên, lại có hàng chục người dân kéo đến. Có người đi bộ cả cây số để kịp lượt khám. Có người dắt theo con nhỏ, người thân già yếu, mong được nhận vài viên thuốc, vài lời khuyên đúng cách.

Không dừng ở việc khám chữa, các chiến sĩ còn tận tình hướng dẫn cách xử lý nước uống, vệ sinh cá nhân, chăm sóc vết thương nhỏ… Trong bối cảnh môi trường ô nhiễm, nước sạch khan hiếm, những kiến thức đơn giản ấy lại càng quan trọng.

Bên cạnh đó, những phần quà thiết thực như quần áo ấm, chăn màn, mì tôm, thuốc sát trùng… cũng được các đội công tác mang lên từng bản, tận tay trao cho những hộ dân không còn tài sản sau lũ. Mỗi món quà nhỏ là "liều thuốc tinh thần vô giá" giúp bà con gượng dậy, dựng lại cuộc sống từ đống đổ nát.

Ngăn dịch bệnh bùng phát sau lũ

Lũ rút đi, để lại một hiểm họa khác: dịch bệnh. Bùn đất, xác gia súc chết, rác thải sinh hoạt ngổn ngang, nguồn nước bị nhiễm bẩn... khiến nguy cơ bùng phát các bệnh truyền nhiễm tăng cao.

Trước tình hình đó, ngành Y tế Nghệ An đã ban hành công điện khẩn, yêu cầu các địa phương bị ảnh hưởng triển khai đồng bộ các biện pháp phòng, chống dịch. Những căn bệnh như tiêu chảy cấp, sốt xuất huyết, đau mắt đỏ, cảm cúm, viêm da… dễ dàng xuất hiện nếu không được kiểm soát kịp thời.

Tại các xã vùng cao như Mỹ Lý, Mường Ải, Nhôn Mai…, Trạm y tế trở nên quá tải. Các đội y tế cơ động được điều động từ tuyến tỉnh, tuyến huyện lên hỗ trợ. Công tác giám sát dịch tễ, xử lý môi trường, khử khuẩn, thu gom rác thải, phun thuốc diệt côn trùng được tiến hành khẩn trương.

Tại các điểm sơ tán – nơi người dân sống chen chúc, thiếu nước sạch, thiếu nhà vệ sinh – ngành y tế đặc biệt lưu ý tăng cường kiểm tra, hướng dẫn. Bộ đội biên phòng cũng cử cán bộ y tế cắm chốt dài ngày, phối hợp phòng dịch.

Song hành với công tác chuyên môn, truyền thông phòng dịch cũng được triển khai dày đặc. Từ loa phát thanh bản, bảng hướng dẫn dán ở nhà văn hóa, đến cán bộ đi gõ cửa từng hộ – mọi người dân đều được nhắc nhở về việc ăn chín uống sôi, xử lý nước sạch, vệ sinh nơi ở. Những việc nhỏ bé, nhưng là "rào chắn" đầu tiên ngăn chặn hiểm họa sau lũ.

Kết nối niềm tin – Hồi sinh từ lòng người

Lũ đã đi qua, nhưng những mất mát còn hiện hữu. Nhà cửa có thể dựng lại, ruộng vườn có thể gieo trồng, nhưng điều quý giá nhất – là niềm tin và sức khỏe của người dân – đã và đang được giữ gìn nhờ tình người, nhờ sự có mặt kịp thời của những y, bác sĩ, cả áo trắng, lẫn áo xanh.

Ở nơi biên viễn ấy, khi tiếng “Bộ đội về rồi!” vang lên từ những đứa trẻ lấm lem bùn đất, đó không chỉ là một câu nói – mà là tiếng reo mừng, là sự hân hoan, chờ đợi.

Hành trình thầm lặng của những người lính quân y, những cán bộ y tế bám bản sau lũ không chỉ góp phần ngăn dịch bệnh, mà còn lan tỏa giá trị nhân ái giữa đời thường.

Trong muôn vàn khó khăn, chính tình người, tình quân dân đã làm dịu vết thương của đất và sưởi ấm lại những trái tim.