Trước bối cảnh cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ 4, có nhiều công nghệ mới được ứng dụng đang tạo ra không ít thách thức cho lực lượng lao động trẻ Việt Nam, Thủ tướng Phạm Minh Chính khẳng định, với khí thế của tuổi trẻ, thế hệ trẻ ngày nay sẽ vượt qua các khó khăn, thách thức như cha ông chúng ta đã làm và không có gì cản trở được sự phát triển của thanh niên.
Tuổi trẻ cần có đam mê
Tại Hội nghị đối thoại với thanh niên năm 2023 diễn ra ngày 22/3, giảng viên Chu Đức Hà – Trường Đại học Khoa học công nghệ, ĐHQG Hà Nội đặt câu hỏi: Hiện nay, phong trào nghiên cứu khoa học trong đoàn viên, thanh niên, các nhà khoa học trẻ phát triển mạnh mẽ. Chất lượng và tính ứng dụng của các đề tài ngày càng được nâng cao.
Theo Chiến lược phát triển thanh niên Việt Nam giai đoạn 2021 - 2030 của Chính phủ: Đến năm 2030, tăng % số thanh niên được ứng dụng, triển khai ý tưởng sáng tạo, công trình nghiên cứu khoa học phục vụ sản xuất và đời sống; tăng % số công trình khoa học và công nghệ do thanh niên chủ trì; tăng 10% số thanh niên làm việc trong các tổ chức khoa học, công nghệ (so với năm 2020). Vậy, xin hỏi Bộ Khoa học và Công nghệ (KH&CN) đã có những giải pháp cụ thể gì để hiện thực hóa các chỉ tiêu này?
Sau câu trả lời của Bộ trưởng Bộ KH&CN Huỳnh Thành Đạt, Thủ tướng Phạm Minh Chính chia sẻ thêm, để đạt chỉ tiêu đề ra tới năm 2030, cần có đường lối, chủ trương đúng đắn, phù hợp với hoàn cảnh Việt Nam để thúc đẩy đổi mới sáng tạo, nghiên cứu, phát triển khoa học công nghệ.
Cùng với đó, tiếp tục hoàn thiện cơ sở pháp lý; đầu tư thích đáng; tạo hệ sinh thái để khuyến khích mạnh mẽ phong trào đổi mới sáng tạo, nghiên cứu khoa học trong bất kỳ các lĩnh vực nào, nhất là của thanh niên.
Bên cạnh chủ trương, đường lối, cơ chế, chính sách của Đảng, Nhà nước, để làm được điều này thì rất cần sự chủ động, tích cực, nỗ lực của thanh niên và các tổ chức đoàn trong truyền cảm hứng, tạo động lực cho thanh niên. Tạo được phong trào thì sẽ có các hạt nhân và các hạt nhân sẽ thúc đẩy phong trào.
Thủ tướng nhắc tới các điển hình như sinh viên năm thứ 3 Đại học Sao đỏ Phạm Khắc Nam, đội trưởng "Đội KC lightning" Robotcom năm 2017, tự học, tự nghiên cứu khoa hoc, đang thực hiện chương trình chuyển giao công nghệ robot; Trần Minh Quí, Viện Sốt rét, ký sinh trùng thành phố Hồ Chí Minh, được nhận giải thưởng Phạm Ngọc Thạch năm 2022 về khoa học công nghệ; Hoàng Trung Hiếu, 23 tuổi, cử nhân tài năng, sinh viên duy nhất được trao giải thưởng khoa học công nghệ về trí tuệ nhân tạo năm 2019.
Thủ tướng mong muốn các bạn trẻ có đam mê, say sưa, nhiệt huyết, cảm xúc, khi đó mới có hiệu quả thiết thực trong nghiên cứu khoa học, đổi mới sáng tạo. Đây là một động lực mới cho sự phát triển trong bối cảnh cách mạng công nghiệp lần thứ 4.
Không có gì cản trở được sự phát triển của thanh niên
Bổ sung thêm phần trả lời của Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Kim Sơn trước câu hỏi của doanh nhân trẻ Phạm Nhật Thành về những quyết sách quan trọng để xây dựng nguồn nhân lực chất lượng cao trong kỷ nguyên số, Thủ tướng Phạm Minh Chính cho biết, đất nước ta đang thực hiện khát vọng lớn tới năm 2045 là nước phát triển, có thu nhập cao, chúng ta đang thực hiện 3 trụ cột lớn: Xây dựng nền dân chủ xã hội chủ nghĩa (để phát huy tối đa đại đoàn kết, năng lực của mỗi người dân, kết hợp sức mạnh dân tộc với sức mạnh thời đại), xây dựng nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa của dân, do dân, vì dân (mọi chính sách đều hướng tới người dân và mọi người dân tham gia thực hiện các chính sách, sống và làm việc theo Hiến pháp và pháp luật), xây dựng nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa (tôn trọng quy luật khách quan, quy luật cung cầu, quy luật cạnh tranh nhưng có sự can thiệp của Nhà nước khi cần thiết).
Thủ tướng nhắc tới những diễn biến mới trên thị trường thế giới như tình hình hệ thống ngân hàng tại Mỹ, Thụy Sĩ… cho thấy có nhiều vấn đề khó lường, khó dự báo với hậu quả có thể kéo dài, Chính phủ các nước phải can thiệp ngay.
Mặt khác, Thủ tướng nêu rõ, quan điểm xuyên suốt là coi con người là trung tâm, là chủ thể, là mục tiêu, là nguồn lực, động lực phát triển, không hy sinh tiến bộ và công bằng xã hội để chạy theo tăng trưởng kinh tế đơn thuần, phát triển văn hóa ngang tầm kinh tế, chính trị, xã hội.
Thủ tướng nhấn mạnh, đất nước ta có truyền thống lịch sử ngàn năm và trong thế kỷ trước, chúng ta phải trải qua rất nhiều cuộc chiến tranh để giành độc lập, chủ quyền, thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ, sau đó, phải trải qua nhiều năm năm cấm vận kéo dài.
Nhưng nhờ có sự lãnh đạo của Đảng, sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, sự tham gia của người dân, sự hỗ trợ của bạn bè, đối tác quốc tế, chúng ta đã vượt qua các khó khăn để phát triển và đến nay chúng ta phải tiếp tục phải vượt qua các khó khăn, thách thức.
Theo Thủ tướng, cuộc sống lúc nào cũng có thời cơ, thuận lợi đan xen khó khăn và thách thức, chúng ta phải luôn giữ vững bản lĩnh, bình tĩnh, không quá lạc quan trước cơ hội và thuận lợi, không bi quan trước khó khăn, thách thức, tháo gỡ các khó khăn, vượt qua các thách thức bằng tinh thần tự lực, tự cường, vươn lên bằng bàn tay, khối óc của mình, không trông chờ, ỷ lại, biến không thành có, biến khó thành dễ, biến không thể thành có thể.
"Tôi tin chắc là với khí thế của tuổi trẻ, thế hệ trẻ ngày nay sẽ vượt qua các khó khăn, thách thức như cha ông chúng ta đã làm và không có gì cản trở được sự phát triển của thanh niên chúng ta", Thủ tướng nhấn mạnh.
Phát huy hơn nữa tinh thần "5 tiên phong"
Đại biểu Nguyễn Phương Thảo, Thành đoàn Hà Nội bày tỏ mong muốn Thủ tướng chia sẻ, dành lời khuyên, truyền tải thông điệp và gửi gắm kỳ vọng đối với thế hệ trẻ để đóng góp xứng đáng vào sự nghiệp xây dựng đất nước phồn vinh, hạnh phúc.
Thủ tướng Phạm Minh Chính khẳng định Đảng và Nhà nước ta luôn luôn coi trọng và đánh giá rất cao vai trò, vị trí, tầm quan trọng của thanh niên với sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
Chủ tịch Hồ Chí Minh đã dạy: "Thanh niên là chủ nhân tương lai của nước nhà. Thật vậy, nước nhà thịnh hay suy, yếu hay mạnh một phần lớn là do thanh niên"; "đâu cần thanh niên có, đâu khó có thanh niên".
Qua các thời kỳ, Đảng và Nhà nước luôn quan tâm, chăm lo cho sự phát triển toàn diện của thanh niên Việt Nam; đã ban hành nhiều chủ trương, chính sách nhằm phát huy tối đa vai trò của thanh niên, tạo thuận lợi cho thanh niên cống hiến, chia sẻ với đất nước, với dân tộc. Các thế hệ thanh niên đã đóng góp cùng với toàn Đảng, toàn quân, toàn dân để đất nước ta chưa bao giờ có được cơ đồ, tiềm lực, vị thế và uy tín quốc tế như ngày nay.
Chủ tịch Hồ Chí Minh, các bậc tiền bối, lãnh đạo Đảng, Nhà nước qua các thời kỳ và hiện nay là Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng luôn gửi gắm, kỳ vọng, tin tưởng vào thanh niên.
Thủ tướng mong muốn thanh niên phát huy hơn nữa tinh thần "5 tiên phong", gồm tiên phong trong học tập, rèn luyện, nâng cao kiến thức, bản lĩnh, ý chí trong cuộc sống và công việc; tiên phong trong lao động, sản xuất, kinh doanh, đổi mới sáng tạo trong thời đại cách mạng công nghiệp lần thứ 4; tiên phong trong sự nghiệp bảo vệ vững chắc độc lập dân tộc, chủ nghĩa xã hội, bảo vệ chủ quyền đất nước nói chung và chủ quyền biển đảo nói riêng trong mọi hoàn cảnh; tiên phong trong hội nhập quốc tế để bạn bè quốc tế thấy thanh niên Việt Nam không thua kém bất cứ nước nào về ý chí, trí tuệ, phẩm chất, tình cảm, sự chân thành; tiên phong trong phòng chống tiêu cực, tham nhũng, đấu tranh chống các thế lực thù địch, các tổ chức phản động, các thông tin xấu độc.
Thủ tướng nhấn mạnh, Đảng, Nhà nước, nhân dân luôn quan tâm, đùm bọc, chăm lo cho thanh niên và thanh niên Việt Nam cũng luôn nhận thức rõ trách nhiệm với đất nước, với dân tộc.
Thủ tướng tin tưởng rằng các thế hệ thanh niên sẽ tiếp tục cống hiến cho quê hương, đất nước, cho sự nghiệp cách mạng của Đảng, sẵn sàng làm bất cứ nhiệm vụ gì khi Tổ quốc, nhân dân cần; luôn giữ vững mục tiêu, lý tưởng độc lâp dân tộc và chủ nghĩa xã hội, khát vọng vươn lên mọi lúc ở mọi lúc, mọi nơi, bản lĩnh vững vàng trong mọi hoàn cảnh, đổi mới sáng tạo mạnh mẽ trong thời đại cách mạng công nghiệp lần thứ 4, trách nhiệm với chính mình, gia đình, xã hội, cống hiến hết mình vì đất nước Việt Nam hùng cường, thịnh vượng, nhân dân Việt Nam hạnh phúc, ấm no.