10 Sự kiện tiêu biểu của Ngành Y tế năm 2023

1. Nhiều Chỉ thị, Nghị quyết được ban hành tiếp tục củng cố, hoàn thiện, nâng cao chất lượng hoạt động của y tế cơ sở trong tình hình mới

Sau 20 năm thực hiện Chỉ thị số 06-CT/TW ngày 22/01/2002 của Ban Bí thư Trung ương Ðảng khóa IX, về củng cố và hoàn thiện mạng lưới y tế cơ sở và Thông báo kết luận số 126-TB/TW ngày 01/4/2013 của Ban Bí thư khóa XI về 10 năm thực hiện Chỉ thị số 06-CT/TW, hoạt động của y tế cơ sở đã đạt được những kết quả quan trọng trong việc chăm sóc sức khỏe ban đầu, tham gia khám chữa bệnh bảo hiểm y tế, phòng, chống dịch bệnh, tiêm chủng mở rộng...

Ngày 25/10/2023, Ban Bí thư ban hành Chỉ thị số 25-CT/TW về tiếp tục củng cố, hoàn thiện, nâng cao chất lượng hoạt động của y tế cơ sở trong tình hình mới. Với quan điểm y tế cơ sở là nền tảng, Chỉ thị hướng tới mục tiêu: Phát triển vững chắc hệ thống y tế cơ sở, xây dựng mạng lưới y tế rộng khắp, gần dân; nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của y tế cơ sở; nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước, trách nhiệm phối hợp của các cơ quan, tổ chức trong xây dựng, triển khai thực hiện chủ trương, chính sách, pháp luật về y tế cơ sở.

Ngày /6/2023, Quốc hội ban hành Nghị quyết số 99/2023/QH về "Giám sát chuyên đề về việc huy động, quản lý và sử dụng các nguồn lực phục vụ công tác phòng, chống dịch COVID-19; việc thực hiện chính sách, pháp luật về y tế cơ sở, y tế dự phòng", cùng với Chỉ thị 25-CT/TW đã mở ra định hướng phát triển mới cho y tế cơ sở, y tế dự phòng...

2. Quốc hội thông qua Luật Khám bệnh, chữa bệnh (sửa đổi)

Ngày 09/1/2023, tại Kỳ họp bất thường lần thứ 2 Khóa XV, Quốc hội thông qua Luật Khám bệnh, chữa bệnh (sửa đổi).

Luật được xây dựng lấy người bệnh làm trung tâm cho mọi hoạt động cung cấp dịch vụ khám bệnh, chữa bệnh; tăng cường hiệu lực, hiệu quả, trật tự, kỷ cương, kỷ luật của công tác quản lý nhà nước về hoạt động khám bệnh, chữa bệnh; lần đầu tiên áp dụng mô hình Hội đồng y khoa Quốc gia nhằm nâng cao chất lượng khám, chữa bệnh và hội nhập quốc tế.

Luật sửa đổi, bổ sung các quy định về chính sách của Nhà nước, về một số thủ tục hành chính theo hướng đơn giản hóa tối đa các trình tự, quy trình, thủ tục, hồ sơ; giảm thời gian xem xét để cấp mới, cấp lại, gia hạn, điều chỉnh giấy phép hành nghề, giấy phép hoạt động… nhằm tạo điều kiện cho người bệnh, người hành nghề, cơ sở khám bệnh, chữa bệnh trong quá trình khám bệnh, chữa bệnh.

3. Bộ Y tế tham mưu, xây dựng nhiều chính sách tháo gỡ khó khăn về đấu thầu, mua sắm thuốc, vật tư y tế và vaccine

Vượt qua những khó khăn, thách thức sau 3 năm đại dịch COVID-19, năm 2023, Bộ Y tế tham mưu trình Quốc hội, Chính phủ ban hành nhiều văn bản quy phạm pháp luật quan trọng, tháo gỡ khó khăn về đấu thầu, mua sắm thuốc, vật tư y tế, vaccine..., kịp thời đáp ứng yêu cầu công tác khám, điều trị bệnh, đảm bảo công tác chăm sóc sức khỏe người dân.

4. Tháo gỡ cơ chế thanh toán chi phí khám, chữa bệnh

Bộ Y tế tham mưu trình Chính phủ ban hành Nghị định số 75/2023/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung Nghị định số 146/2018/NĐ-CP, tháo gỡ vướng mắc về thanh toán chi phí khám, chữa bệnh bảo hiểm y tế (BHYT); nâng mức hưởng từ 80% lên 100% chi phí khám, chữa bệnh BHYT cho một số nhóm đối tượng; tăng cường vai trò, trách nhiệm của bộ, ngành, cơ sở khám, chữa bệnh trong việc quản lý, sử dụng hiệu quả quỹ BHYT.

Nghị định số 75 bổ sung 02 nhóm đối tượng được ngân sách nhà nước (NSNN) đóng và hỗ trợ mức đóng BHYT...

Việc quy định NSNN tiếp tục hỗ trợ thêm một thời gian sau khi thoát nghèo để người dân có thể tích lũy và đủ điều kiện kinh tế tham gia BHYT thể hiện chính sách bảo đảm an sinh xã hội, thoát nghèo bền vững của Chính phủ.

5. UNESCO vinh danh Đại danh y Hải Thượng Lãn Ông Lê Hữu Trác

Tại phiên họp lần thứ 42 của Đại hội đồng Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa của Liên hợp quốc (UNESCO) ngày 21/11/2023 đã thông qua Nghị quyết phê chuẩn danh sách các "Danh nhân Văn hóa và Sự kiện lịch sử niên khóa 20-2025", trong đó có hồ sơ kỷ niệm 300 năm Ngày sinh của Đại danh y Hải Thượng Lãn Ông Lê Hữu Trác.

Nghị quyết của UNESCO thông qua là sự khẳng định rõ ràng nhất về những đóng góp to lớn của Việt Nam trên các lĩnh vực giáo dục, y tế, văn hóa, xã hội, đồng thời thể hiện sự lan tỏa tài năng, trí tuệ của người Việt trên trường quốc tế.

6. COVID-19 chính thức chuyển sang bệnh truyền nhiễm nhóm B, ghi nhận sự thành công của Việt Nam trong phòng, chống dịch

Theo Quyết định số 3896/QĐ-BYT ngày 19/10/2023 của Bộ Y tế, từ ngày 20/10, COVID-19 không còn là bệnh truyền nhiễm nhóm A mà chuyển sang thuộc nhóm B theo Luật Phòng, chống bệnh truyền nhiễm năm 2007; Đây là dấu mốc quan trọng ghi nhận sự thành công của Việt Nam trong phòng, chống đại dịch COVID-19.

7. Ngành y tế cải cách hành chính và chuyển đổi số mạnh mẽ

Công tác cải cách hành chính và chuyển đổi số tại Bộ Y tế và toàn ngành Y tế năm 2023 đã có bước chuyển biến mạnh mẽ:

Ban Cán sự Đảng Bộ Y tế ban hành Nghị quyết số 7-NQ/BCSĐ ngày 03/2/2023 về Chuyển đổi số y tế đến năm 2025, định hướng đến năm 2030;

Bộ Y tế kiện toàn Ban Chỉ đạo chuyển đổi số, 100% đơn vị thuộc Bộ Y tế thành lập Tổ chuyển đổi số.

Kết nối liên thông giữa 63 Sở Y tế, 63 cơ quan Bảo hiểm xã hội, 99,5% cơ sở khám bệnh, chữa bệnh trên toàn quốc với hệ thống giám định của Bảo hiểm xã hội Việt Nam. 100% bệnh viện đã triển khai hệ thống thông tin bệnh viện.

100% cơ sở khám chữa bệnh trong toàn quốc đã triển khai khám chữa bệnh BHYT bằng căn cước công dân gắn chip, với trên 49,6 triệu lượt tra cứu thông tin thẻ BHYT bằng căn cước công dân gắn chíp thành công phục vụ làm thủ tục khám chữa bệnh BHYT.

63/63 Sở Y tế các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương, 4.160 cơ sở khám chữa bệnh đã triển khai đơn thuốc điện tử và liên thông đơn thuốc với hệ thống đơn thuốc quốc gia.

63/63 tỉnh, thành phố trên cả nước triển khai hệ thống thống kê y tế điện tử hầu hết các đơn vị nhập số liệu đầy đủ; Duy trì cập nhật 5 chỉ tiêu báo cáo đã kết nối lên Hệ thống thông tin báo cáo Chính phủ.

Tiếp tục sử dụng hệ thống khám chữa bệnh từ xa tại hơn 1.000 cơ sở y tế trong cả nước; đẩy mạnh ứng dụng tư vấn khám chữa bệnh từ xa, hỗ trợ người dân…

8. Nhiều đột phá trong phẫu thuật, điều trị, nâng cao chất lượng khám, chữa bệnh phục vụ Nhân dân

Năm 2023 ghi dấu ấn phục vụ nhiều sự kiện quan trọng của Đảng và Nhà nước trong công tác khám, chữa bệnh, vệ sinh an toàn thực phẩm, phòng chống dịch và thường trực cấp cứu của ngành Y tế.

Nhiều ca phẫu thuật và điều trị bệnh phức tạp đã được thực hiện tại nhiều bệnh viện trên cả nước. Tiêu biểu như ca ghép đa tạng tim - thận cùng lúc của tập thể thầy thuốc Bệnh viện Việt Đức thực hiện ngày /2; Ca ghép tạng xuyên Việt ngày 26/2 do Bệnh viện Chợ Rẫy và Bệnh viện Việt Đức phối hợp thực hiện; Ca phẫu thuật nội soi điều trị nang ống mật chủ cho bệnh nhân Australia tại BVĐK Xanh Pôn (Việt Nam là một trong hai nước trên thế giới triển khai kỹ thuật phẫu thuật nội soi một lỗ trong điều trị nhiều căn bệnh nguy hiểm); Ca phẫu thuật xuyên đêm dài gần 8 tiếng đồng hồ nối liền bàn tay bị đứt lìa cho bé 21 tháng tuổi do các bác sĩ của Bệnh viện Trường Đại học Y Hà Nội thực hiện; Kỹ thuật thay van trong van lần đầu tiên được thực hiện tại Việt Nam do Viện Tim mạch Quốc gia làm chủ; Bé trai chào đời ở tuần thai 25, nặng vỏn vẹn 600 gram với bệnh lý hẹp ruột bẩm sinh được ê kíp bác sỹ của 2 đơn vị là Bệnh viện Phụ sản Trung ương và Bệnh viện Hữu nghị Việt - Đức cứu sống...

9. Việt Nam là quốc gia dẫn đầu Châu Á - Thái Bình Dương về điều trị dự phòng trước phơi nhiễm HIV (PrEP), góp phần giảm nguy cơ lây nhiễm HIV

Với gần 100.000 người được điều trị dự phòng trước phơi nhiễm với HIV (PrEP) vào cuối năm 2023, Việt Nam trở thành quốc gia dẫn đầu khu vực châu Á – Thái Bình Dương về số người được điều trị PrEP. Giúp kiểm soát được 98% người sử dụng tránh được nguy cơ lây nhiễm HIV.

10. Đẩy mạnh hoạt động đối ngoại của ngành y tế

Bộ Y tế đã đón chính thức 3 Đoàn cấp Bộ trưởng Y tế các nước sang thăm Việt Nam, đã ký 04 thỏa thuận quốc tế cấp Bộ (Bản ghi nhớ hợp tác với Bộ Y tế Lào, Bộ Y tế Đan Mạch, Bộ Y tế và Dịch vụ con người Hoa Kỳ, Đại học Y Harvard, Công hàm trao đổi hợp tác đầu tư về y tế với Chính phủ Nhật Bản) và nhiều Biên bản ghi nhớ hợp tác cấp đơn vị ký với đối tác nước ngoài để thúc đẩy hợp tác trên nhiều lĩnh vực.

Công tác ngoại giao vaccine cũng được tiếp tục đẩy mạnh. Trong năm 2023, Việt Nam đã nhận được 432.000 liều vaccine COVID-19 của Pfizer cho người từ 12 tuổi trở lên do COVAX hỗ trợ; vắc xin trong Tiêm chủng thường xuyên gồm: 185.700 liều vaccine DPT-VGB-Hib (5 trong 1) do WHO và UNICEF hỗ trợ; 490.600 liều vaccine DPT-VGB-Hib (5 trong 1) do Chính phủ Australia hỗ trợ.