ĐBQH truy trách nhiệm những phiên livestream bán hàng cả trăm tỷ/ngày

Tiếp tục chương trình làm việc Kỳ họp thứ 7, chiều 4/6, dưới sự điều hành của Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn, các đại biểu Quốc hội (ĐBQH) tiến hành chất vấn và trả lời chất vấn tại nhóm vấn đề thứ hai thuộc lĩnh vực công thương. Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên là người trả lời chính.

Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà; Bộ trưởng các Bộ: Kế hoạch và Đầu tư, Tài chính, Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Khoa học và Công nghệ, Thông tin và Truyền thông, Ngoại giao cùng tham gia trả lời chất vấn, giải trình về những vấn đề có liên quan.

Giá bán sản phẩm qua hình thức thương mại điện tử thấp hơn nhiều so với giá bán buôn

Chất vấn bộ trưởng, đại biểu Đỗ Chí Nghĩa - Đoàn ĐBQH tỉnh Phú Yên chia sẻ, trong thời gian qua, mạng xã hội xôn xao những cuộc livestream bán hàng trên các ứng dụng, doanh thu đạt cả trăm tỷ một ngày. Đại biểu đề nghị Bộ trưởng cho biết những thông tin quảng bá đó có đúng hay không? Với hình thức kinh doanh thương mại điện tử, cần phải làm thế nào để quản lý được chất lượng của các sản phẩm theo hình thức kinh doanh này?

Đồng thời, giá bán của các sản phẩm qua hình thức thương mại điện tử thấp hơn nhiều so với giá bán buôn, gây bất ổn thị trường. Đại biểu Đỗ Chí Nghĩa đề nghị Bộ trưởng làm rõ việc cần nhận định vấn đề trên như thế nào và có cách xử lý thế nào? Đồng thời có thể học hỏi kinh nghiệm nào trên thế giới để giải quyết triệt để vấn đề này?

Trả lời đại biểu, Bộ trưởng Diên cho biết, để kiểm soát hàng nước ngoài ồ ạt thống lĩnh thị trường, Bộ Công Thương đã khuyến nghị các doanh nghiệp nâng cao chất lượng sản phẩm, đủ sức cạnh tranh với hàng ngoại nhập. Đẩy mạnh triển khai cuộc vận động người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt; thanh kiểm tra hàng hóa hàng giả, hàng kém chất lượng…

Tranh luận sau đó, đại biểu Đỗ Chí Nghĩa - Đoàn ĐBQH tỉnh Phú Yên tiếp tục nhắc lại các câu hỏi trên. Theo đại biểu, việc livestream bán hàng trên nền tảng mạng xã hội có doanh thu 1 ngày có thể lên tới hàng trăm tỷ đồng, điều đó đặt ra vấn đề: Với những hình thức thương mại điện tử như vậy thì làm sao để quản lý về chất lượng, đảm bảo quyền lợi của khách hàng; Đồng thời có nguy cơ hàng giả tràn lan, vậy Bộ Công Thương, Tổng cục Quản lý Thị trường nhận định và xử lý vấn đề này như thế nào?

Cùng nội dung, đại biểu Tạ Văn Hạ - Đoàn ĐBQH tỉnh Quảng Nam tranh luận với Bộ trưởng Bộ Công Thương về công tác đấu tranh phòng chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả, bảo vệ người tiêu dùng trên môi trường thương mại điện tử. Đại biểu Tạ Văn Hạ cho rằng, cần phải có chế tài xử lý vi phạm trong thương mại điện tử.

Bên cạnh đó, việc kiểm tra hàng hóa của các doanh nghiệp kinh doanh trên môi trường thương mại điện tử gặp nhiều khó khăn, cần sự vào cuộc của nhiều ngành, nhiều cấp. Đại biểu đề nghị Bộ trưởng nêu rõ những giải pháp khắc phục triệt để vấn đề này, bảo vệ người tiêu dùng.

Trả lời 2 tranh luận này, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên cho rằng việc quản lý hoạt động livestream bán hàng trên môi trường mạng rất khó khăn, không chỉ là trách nhiệm của ngành công thương mà còn là trách nhiệm của rất nhiều ngành như công nghệ thông tin, tài chính.

"Giải pháp tốt nhất là Bộ sẽ chủ trì phối hợp với các cơ quan có liên quan để kiểm tra, kiểm soát và xử lý; sử dụng lực lượng quản lý thị trường để phát hiện, đấu tranh làm rõ những hành vi sai phạm, nhất là tìm các địa điểm mà đối tượng tập kết hàng hóa, thường xuyên giao dịch"- Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên nêu giải pháp.

Đồng thời, phải tiếp tục rà soát cơ chế chính sách, sửa đổi, bổ sung các quy định pháp luật; đảm bảo hoàn thiện, nâng cao vai trò quản lý nhà nước của chính quyền địa phương trong việc xem xét, xử lý xung đột về lợi ích ban đầu xảy ra trong các trường hợp này.

Lợi dụng thương mại điện tử để lừa đảo ngày càng tinh vi, khó lường

Chất vấn bộ trưởng, đại biểu Nguyễn Minh Hoàng- Đoàn ĐBQH Tp.HCM nêu tình trạng, các đối tượng lợi dụng kinh doanh hàng giả, hàng cấm, hàng không rõ nguồn gốc xuất xứ, thậm chí lợi dụng thương mại điện tử để lừa đảo, chiếm đoạt tài sản, các hành vi vi phạm ngày càng tinh vi, khó lường cả về quy mô, địa bàn hoạt động nhất là các thành phố lớn như Tp.HCM, Hà Nội, “đặc biệt hoạt động thương mại điện tử trên mạng xã hội rất phức tạp”.

Từ đó, ông đề nghị bộ trưởng cho biết thời gian tới có giải pháp gì để hạn chế ngăn chặn hành vi vi phạm để hướng tới xây dựng thương mại điện tử. Đồng thời, việc thu thuế đối với thương mại điện tử trên mạng xã hội sẽ thực hiện thế nào?

Trả lời, Bộ trưởng Diên cho hay, “trong thương mại thông thường, quản lý đã khó nên quản lý xuất nhập khẩu qua thương mại điện tử càng khó hơn nhiều”.

Theo đó, Bộ Công Thương đã tham mưu Chính phủ trình Quốc hội ban hành Luật Bảo vệ người tiêu dùng, phê duyệt đề án chống hàng giả và bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng, tham mưu chính sách quản lý thông tin giao dịch thương mại điện tử với hàng xuất nhập khẩu.

Trong đó, yêu cầu công bố thông tin các website thương mại điện tử, chú trọng trách nhiệm cá nhân tổ chức cung cấp và bán hàng trên sàn thương mại điện tử; kết nối và chia sẻ dữ liệu với các bộ ngành, địa phương; ban hành cơ chế giám sát hoạt động đầu tư nước ngoài, đưa thương mại điện tử là ngành nghề có điều kiện với nhà đầu tư nước ngoài…

Để tăng cường quản lý hoạt động xuất nhập khẩu trên không gian mạng, ông Diên cho biết đã kiến nghị Chính phủ xem xét trong hoạt động hải quan, sẽ tách bạch hàng hóa thông thường với hàng hóa thương mại điện tử, bỏ quy định miễn thuế với hàng hóa dưới 1 triệu đồng.