Doanh nghiệp BĐS chưa được hưởng lợi từ chính sách tài khóa, tiền tệ

HoREA vừa có báo cáo gửi Đoàn Đại biểu Quốc hội TP.HCM về chính sách tài khóa, tiền tệ hỗ trợ chương trình phục hồi phát triển kinh tế - xã hội.

Về chính sách miễn, giảm thuế, Hiệp hội nhận thấy, chính sách “giảm 2% thuế suất thuế giá trị gia tăng trong năm 2022, áp dụng đối với các nhóm hàng hóa, dịch vụ đang áp dụng mức thuế suất thuế giá trị gia tăng 10% (còn 8%)”, nhưng do không áp dụng đối với một số lĩnh vực sản xuất kinh doanh, trong đó có các doanh nghiệp kinh doanh bất động sản, nên các doanh nghiệp bất động sản chưa được hưởng chính sách giảm 2% thuế suất thuế giá trị gia tăng trong 2 năm 2022-2023.

Chương trình “hỗ trợ lãi suất (2%/năm) tối đa 40 nghìn tỷ đồng” có kết quả thực hiện quá thấp, đến nay chỉ giải ngân được khoảng 875 tỷ đồng, đạt tỷ lệ khoảng 2,3% do có nhiều hạn chế, bất cập.

Chương trình này chỉ áp dụng cho một số ngành, lĩnh vực quan trọng, các doanh nghiệp, hợp tác xã, hộ kinh doanh có khả năng trả nợ, có khả năng phục hồi; cho vay cải tạo chung cư cũ, xây dựng nhà ở xã hội, nhà cho công nhân mua, thuê và thuê mua.

Trong khi đó, tất cả các dự án cải tạo chung cư cũ, xây dựng nhà ở xã hội, nhà cho công nhân mua, thuê và thuê mua đều bị “ách tắc” do vướng mắc pháp lý.

Các doanh nghiệp, hợp tác xã, hộ kinh doanh bị tác động của đại dịch COVID-19 đã suy kiệt, khó chứng minh “có khả năng trả nợ, có khả năng phục hồi”. Bên cạnh đó, doanh nghiệp sợ bị “hậu kiểm” sau khi đã nhận khoản hỗ trợ giảm 2% lãi suất, ảnh hưởng đến hoạt động sản xuất kinh doanh.

Ngoài ra, chính sách giảm 2% lãi suất không áp dụng đối với một số lĩnh vực sản xuất kinh doanh, trong đó có các doanh nghiệp kinh doanh bất động sản nên đối tượng được hưởng chính sách này bị thu hẹp.

HoREA cũng chỉ ra lãi suất giảm chậm khiến nhiều doanh nghiệp gặp khó khăn. Chính phủ yêu cầu “các tổ chức tín dụng tiếp tục tiết giảm chi phí hoạt động để phấn đấu giảm lãi suất cho vay khoảng 0,5% - 1% trong 2 năm 2022 và 2023, nhất là đối với lĩnh vực ưu tiên”.

Tuy nhiên, việc giảm lãi suất được các ngân hàng thương mại thực hiện khá chậm. Theo quan sát của HoREA, các ngân hàng mới giảm lãi cho các khoản vay mới mức giảm lãi suất khoảng 1,5-2% so với đầu năm 2023, còn các khoản vay cũ vẫn chịu lãi suất khá cao.

Về chỉ đạo “tiếp tục cơ cấu lại thời hạn trả nợ và giữ nguyên nhóm nợ”, phải 16 tháng sau khi Quốc hội ban hành Nghị quyết 43/2022/QH, Ngân hàng Nhà nước mới ban hành Thông tư 02/2023/TT-NHNN “quy định về việc tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài cơ cấu lại thời hạn trả nợ và giữ nguyên nhóm nợ nhằm hỗ trợ khách hàng gặp khó khăn”.