Mở đường cho đặc sản quê hương bằng công nghệ số

Đưa đặc sản vùng miền vượt biên bằng vài cú click

Hội nghị “Thúc đẩy liên kết vùng trong phát triển thương mại điện tử” diễn ra tại Đà Nẵng chiều ngày 1/8 đã đặt thêm một dấu mốc quan trọng trong hành trình số hóa nông sản, đặc sản địa phương, đưa sản phẩm vùng miền chạm tới thị trường toàn cầu bằng công nghệ số.

Nằm trong chuỗi sự kiện của Tuần lễ thương mại số và kết nối vùng 2025, hội nghị do Bộ Công Thương phối hợp với UBND TP. Đà Nẵng tổ chức đã quy tụ đại diện các địa phương, chuyên gia, sàn thương mại điện tử và doanh nghiệp khởi nghiệp nhằm thảo luận các mô hình liên kết vùng mới trong phát triển TMĐT, thúc đẩy chuyển đổi số toàn diện trong lĩnh vực phân phối – tiêu dùng sản phẩm đặc trưng vùng miền.

Phát biểu tại hội nghị, bà Lê Hoàng Oanh – Cục trưởng Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số (Bộ Công Thương) cho biết, trong giai đoạn 2023–2025, Bộ Công Thương đã chủ trì, phối hợp với các địa phương trên cả nước tổ chức chuỗi hoạt động quy mô lớn nhằm đẩy mạnh liên kết vùng trong TMĐT. Từ các hội nghị chuyên đề, lớp đào tạo kỹ năng số cho đến những phiên livestream giới thiệu sản phẩm OCOP, đặc sản vùng miền, chuỗi hoạt động đã tạo hiệu ứng lan tỏa mạnh mẽ, đặc biệt ở nhóm doanh nghiệp nhỏ, hợp tác xã, tiểu thương – những đối tượng vốn lâu nay bị bỏ lại phía sau trong tiến trình số hóa thương mại.

Một trong những ví dụ điển hình là chương trình Mega Livestream năm 2025 tại Lai Châu. Với gần 800.000 lượt xem trực tiếp và doanh thu trực tuyến vượt 300 triệu đồng chỉ sau một chiến dịch, chương trình đã chứng minh tiềm năng của việc ứng dụng công nghệ số trong tiếp thị và tiêu thụ sản phẩm địa phương. Những hashtag như #nongsanlaichau và #lienketvungLaiChau thu hút hơn 50 triệu lượt xem trên mạng xã hội, góp phần xây dựng thương hiệu cho nông sản Lai Châu một cách bền vững.

Ở khu vực Bắc Trung Bộ và duyên hải miền Trung, thông qua việc kết nối nền tảng và triển khai các lớp đào tạo chuyển đổi số, hơn 4.000 website và gian hàng TMĐT đã được xây dựng và vận hành thành công. Nhiều tỉnh thuộc khu vực Tây Nguyên như Gia Lai cũng đã chứng kiến sự chuyển đổi rõ nét khi các hợp tác xã địa phương bắt đầu chuyển từ mô hình bán sản phẩm tươi truyền thống sang cung ứng hàng chế biến sâu qua sàn TMĐT, không chỉ nâng cao giá trị sản phẩm, mà còn mở rộng phạm vi tiếp cận khách hàng đến các thị trường ngoài nước.

Hạ tầng kỹ thuật và nền tảng TMĐT là trụ cột không thể thiếu trong quá trình này. Các nền tảng lớn như Shopee, TikTok Shop, Lazada, Viettel Post, Sàn Việt… không chỉ đóng vai trò là kênh phân phối, mà còn trực tiếp tham gia đào tạo kỹ năng livestream, quản lý gian hàng, xây dựng nội dung tiếp thị, hỗ trợ logistics cho các chủ thể kinh doanh tại địa phương.

Dựa trên những kết quả đạt được, Bộ Công Thương xác định 5 nhóm định hướng lớn cho giai đoạn 2026–2030: hoàn thiện hành lang pháp lý và chính sách hỗ trợ TMĐT theo vùng miền; nâng cấp hạ tầng logistics và thanh toán số; xây dựng cơ sở dữ liệu sản phẩm đặc trưng; củng cố mô hình liên kết vùng; và đẩy mạnh TMĐT xuyên biên giới – một mũi nhọn quan trọng trong hội nhập kinh tế số quốc tế.

Đà Nẵng- Tâm điểm liên kết vùng và bệ phóng hội nhập số

Với vị trí trung tâm khu vực miền Trung – Tây Nguyên và quy mô dân số trên 3 triệu người sau khi sáp nhập địa giới hành chính với tỉnh Quảng Nam, Đà Nẵng đang từng bước khẳng định vai trò là đầu mối liên kết vùng trong lĩnh vực thương mại điện tử.

Theo ông Huỳnh Xuân Sơn – Phó Giám đốc Sở Công Thương TP. Đà Nẵng, TMĐT hiện được thành phố xác định là một trong những mũi nhọn chiến lược trong phát triển kinh tế số. Đà Nẵng hiện có hơn 552 sản phẩm OCOP, hàng trăm sản phẩm công nghiệp nông thôn tiêu biểu và đặc sản vùng miền – những “tài nguyên bản địa” có khả năng cạnh tranh cao trên các nền tảng TMĐT nếu được chuyển đổi số bài bản.

Từ năm 2023 đến nay, thành phố đã triển khai hàng loạt hoạt động nhằm hỗ trợ doanh nghiệp và người dân tham gia TMĐT: xây dựng sàn TMĐT Đà Nẵng, phát triển bản đồ mua sắm trực tuyến, tổ chức các lớp tập huấn chuyển đổi số cho hơn 3.000 lượt doanh nghiệp, hỗ trợ livestream bán hàng OCOP trên Facebook và TikTok, triển khai mô hình “chợ 4.0”, mở rộng tuyến phố không tiền mặt...

Tuy nhiên, ông Huỳnh Xuân Sơn cũng thẳng thắn nhìn nhận, TMĐT tại địa phương vẫn đối mặt với nhiều rào cản. Đó là hạn chế về thiết bị và kỹ năng số trong nhóm doanh nghiệp siêu nhỏ và tiểu thương, sự phụ thuộc vào các nền tảng trung gian, khoảng cách số giữa khu vực đô thị và nông thôn, cũng như những rủi ro đến từ gian lận thương mại trực tuyến. Tình trạng này đang ảnh hưởng trực tiếp đến niềm tin tiêu dùng và tính bền vững của thị trường số.

Trước thực tế đó, Đà Nẵng đặt mục tiêu tập trung vào ba nhóm giải pháp trong thời gian tới: hoàn thiện hạ tầng số đa nền tảng, đẩy mạnh đào tạo chuyển đổi số (trong đó chú trọng ứng dụng AI, QR, livestream…), và phát triển mô hình “chợ số” gắn với TMĐT đa kênh và xuyên biên giới. Đặc biệt, thành phố sẽ tiếp tục đưa các sản phẩm OCOP, hàng nông sản đặc trưng vào chuỗi giá trị toàn cầu thông qua các sàn TMĐT quốc tế.

Hội nghị tại Đà Nẵng lần này không chỉ là nơi tổng kết những nỗ lực của các địa phương trong việc đưa TMĐT về gần hơn với người dân, mà còn là dịp định hình lại chiến lược liên kết vùng trong bối cảnh nền kinh tế ngày càng số hóa. Khi thương mại không còn giới hạn bởi địa lý và thời gian, thì sự gắn kết vùng miền bằng công nghệ số chính là chìa khóa để đặc sản địa phương vươn xa, bền vững và tự tin bước ra thế giới.