Siết chặt nhập khẩu, thúc đẩy xuất khẩu, ngăn chặn nhập lậu gia súc, gia cầm

Tại hội nghị, Ông Nguyễn Xuân Dương, Chủ tịch Hội Chăn nuôi Việt Nam cho biết, thời gian qua nhiều trang trại, ô chăn nuôi chân chính gặp rất nhiều khó khăn trong sản xuất vì sự cạnh tranh không lành mạnh về giá cả, liên quan đến việc mất kiểm soát gia cầm và sản phẩm gia cầm nhập lậu vào trong nước.

Đây cũng chính là nguy cơ và áp lực lớn đối với ngành chăn nuôi và người tiêu dùng từ vấn nạn buôn lậu gia súc, gia cầm qua biên giới. Ông Dương cho rằng, ai làm trong ngành chăn nuôi cũng cần nhận thức tới nguy cơ lớn về yếu tố dịch bệnh, an toàn thực phẩm… đối với nhập khẩu gia súc, gia cầm nhập khẩu không kiểm soát. Do đó cần có chính sách đặc thù để tăng tính tự vệ trong ngành chăn nuôi.

Đây là trách nhiệm liên ngành, không chỉ riêng trách nhiệm của Bộ NN-PTNT. Đại diện Hội Chăn nuôi dự kiến nếu không thể kiểm soát được nhập khẩu và xúc tiến xuất khẩu, ngành chăn nuôi trong những năm tới sẽ không thể phát triển như mục tiêu đặt ra.

Trước thực trạng về tình hình nhập lậu gia cầm, trứng gia cầm qua biên giới vào Việt Nam, Phó Chánh Thanh tra Bộ NN-PTNT Đào Văn Thanh cho biết, Bộ đã tham mưu Thủ tướng 02 công điện và ra 18 văn bản chỉ đạo địa phương, ban ngành liên quan để có biện pháp xử lý, ngăn chặn tình trạng này.

Ngày 6/12/2023, Thủ tướng đã ký ban hành Chỉ thị số 29 về việc ngăn chặn nhập lậu, vận chuyển trái phép động vật, sản phẩm động vật; kiểm soát tốt dịch bệnh, phát triển chăn nuôi bền vững, bảo đảm nguồn cung thực phẩm.

Để triển khai Chỉ thị 29, Thanh tra Bộ đề xuất Bộ theo dõi sát tình hình, chủ động chỉ đạo, triển khai các biện pháp đảm bảo nguồn cung thực phẩm trong dịp Tết Nguyên đán; chỉ đạo các cơ quan chuyên môn về thú y tăng cường công tác kiểm dịch nhập khẩu, vận chuyển động vật, sản phẩm động vật trong nội địa và nhập khẩu; phối hợp với các địa phương và Bộ, ngành liên quan kịp thời phát hiện, xử lý các trường hợp buôn bán, vận chuyển trái phép động vật và sản phẩm động vật qua biên giới; tập trung chỉ đạo, đôn đốc, hướng dẫn triển khai phòng chống dịch.

Thứ trưởng Phùng Đức Tiến nhận định, cần có một chương trình, kế hoạch dài hơi, đặc biệt trong giai đoạn giáp Tết, xây dựng kinh phí theo Chỉ thị để bố trí lực lượng triển khai. Thứ trưởng yêu cầu Thanh tra phối hợp với Báo Nông nghiệp Việt Nam và Cục Thú y để duy trì các biện pháp phòng ngừa và xử lý tình trạng nhập lậu qua biên giới.

Về vấn đề nhập lậu, Cục trưởng Cục Thú y Nguyễn Văn Long cho rằng, ngoài thu thập số liệu, cần phối hợp chặt chẽ với cơ quan truyền thông để xử lý, truy tố một số vụ việc nhằm tăng tính răn đe. Trong Chỉ thị, Công điện của Thủ tướng và trong các văn bản của Bộ NN-PTNT gửi các địa phương, Bộ Công an, Bộ Quốc phòng và Bộ đội Biên phòng cũng nêu rõ các biện pháp phối hợp tổ chức thực hiện về phòng, chống buôn lậu gia súc, gia cầm qua biên giới cần được triển khai quyết liệt ngay ở cấp cơ sở.

Về kế hoạch thúc đẩy sản xuất và xuất khẩu, ông Long khẳng định, tới thời điểm này đã có đủ Chiến lược, chương trình, kế hoạch quốc gia để thúc đẩy phát triển chăn nuôi, nuôi trồng thủy sản. Trong những năm qua, Cục đã tham mưu Bộ đầy đủ các văn bản của Bộ, ký thỏa thuận với Tổ chức Thú y Thế giới xây dựng vùng An toàn dịch bệnh (ATDB), ký các nghị định thư về tổ yến, lở mồm long móng…

Đến nay, cả nước đã có 4.000 cơ sở, vùng ATDB tại 50 tỉnh, thành phố. Tuy nhiên, để xây dựng vùng ATDB theo tiêu chuẩn của Tổ chức Thú y Thế giới, Cục đã tham mưu để Bộ trình Chính phủ ban hành các quy định, từ đó xây dựng các vùng ATDB đạt tiêu chuẩn ATDB Việt Nam và tiêu chuẩn ATDB phục vụ xuất khẩu theo lộ trình đến năm 2030...

Kết luận tại cuộc họp, Thứ trưởng Phùng Đức Tiến dự đoán tình hình buôn lậu gia súc, gia cầm sẽ diễn biến rất phức tạp trong thời gian tới. Trong thời gian qua, ngành chăn nuôi có đóng góp quan trọng cho sự tăng trưởng của ngành nông nghiệp. Tuy nhiên, xuất khẩu vẫn chậm, mặc dù năm nay đạt 5 triệu USD, tăng 26%.

Nhu cầu trứng, thịt, sữa trên đầu người còn thấp, nhưng ngành chăn nuôi không chỉ phục vụ cho 100 triệu dân. Các doanh nghiệp trong nước và doanh nghiệp FDI cần tính toán đến vấn đề xuất khẩu và bảo vệ sản xuất trong nước.

Thứ trưởng Phùng Đức Tiến đề nghị Cục Chăn nuôi tập trung triển khai 5 đề án trọng tâm gồm Chiến lược phát triển chăn nuôi giai đoạn 2021 - 2030, tầm nhìn 2045 gồm phát triển công nghiệp sản xuất giống vật nuôi; phát triển công nghiệp chế biến thức ăn chăn nuôi; phát triển công nghiệp chuồng trại và xử lý chất thải chăn nuôi;

Phát triển công nghiệp giết mổ, chế biến và thị trường sản phẩm chăn nuôi và nâng cao chất lượng nguồn nhân lực; đẩy mạnh hoạt động khoa học - công nghệ, khuyến nông trong chăn nuôi và tăng cường năng lực quản lý Nhà nước ngành chăn nuôi. Đảm bảo các đề án được tổ chức thực hiện đúng tiến độ giúp tăng cường năng lực sản xuất của ngành chăn nuôi.

Đồng thời, đề nghị Cục Thú y rà soát lại các Hiệp định biên giới, phối hợp cùng Vụ Hợp tác quốc tế và các doanh nghiệp nghiên cứu thị trường lớn, đặc biệt là thị trường Halal nhằm tính toán các giải pháp đồng bộ cho xuất khẩu...