Tưởng niệm 773 năm ngày mất của An Sinh Vương Trần Liễu

An Sinh Vương Trần Liễu sinh năm Tân Mùi (1211), là tôn thất thuộc hoàng tộc nhà Trần, con trưởng của Thượng hoàng Trần Thừa, anh ruột của Trần Cảnh (tức Trần Thái Tông 1218 -1277), vị vua đầu tiên của Triều Trần. Ông được vua Lý Huệ Tông gả công chúa Thuận Thiên, phong là Phò mã đô úy, cấp đất A Sào (nay là phần đất thuộc hai xã An Đông và An Thái, huyện Quỳnh Phụ, tỉnh Thái Bình) để làm thực ấp.

Năm 1237, Trần Liễu được triều đình cắt vùng đất rộng lớn (thuộc thị xã Kinh Môn, Hải Dương; thị xã Đông Triều và thành phố Uông Bí, tỉnh Quảng Ninh ngày nay) ban cho ông làm thực ấp và phong tước An Sinh Vương.

An Sinh Vương Trần Liễu đã giúp vua trấn thủ vùng Đông Bắc (từ dãy An Phụ, Yên Tử), là người có công lớn trong việc xây dựng vương triều Trần; xây dựng, kiến thiết khu vực ven biển Hải Đông thành vùng giàu có, vững mạnh.

Trong việc khai hóa vùng sơn dã thành một trung tâm văn hóa, khoa bảng nở rộ, tăng viện huy hoàng, đạo quán rộng khắp nổi tiếng vương triều, An Sinh Vương cũng là người có công mở đường cho những thắng lợi này.

An Sinh Vương Trần Liễu cũng được biết đến là người có cuộc sống đạm bạc, lấy việc xây dựng trang ấp giàu mạnh, nhân dân no đủ làm niềm vui, dạy các con phương trưởng là điều hạnh phúc.

An Sinh Vương Trần Liễu cũng chính là thân phụ của Hưng Đạo Đại Vương Trần Quốc Tuấn (1288-1300) - một người con trung hiếu, văn võ song toàn, một anh hùng dân tộc, 2 lần thống lĩnh quân dân Đại Việt đánh thắng quân xâm lược Nguyên Mông năm 1258 và 1288.

Năm 1251, An Sinh Vương Trần Liễu mất tại phủ đệ An Phụ, vua Trần Thái Tông đã truy phong tước Khâm Định Đại Vương và sắc chỉ cho nhân dân lập đền thờ ông trên núi An Phụ.

Đền Cao (tên tự là An Phụ Sơn Từ) nằm trên đỉnh cao nhất của dãy An Phụ (phường An Sinh, thị xã Kinh Môn, tỉnh Hải Dương) là điểm nhấn trong quần thể di tích An Phụ - Kính Chủ - Nhẫm Dương. Đền Cao An Phụ thuộc xã An Sinh, được xây dựng vào thời Trần (thế kỷ XIII), thờ An Sinh Vương Trần Liễu. Trong khuôn viên đền Cao còn có chùa Tường Vân thờ Phật và Phật hoàng Trần Nhân Tông - người sáng lập ra thiền phái Trúc Lâm Yên Tử.

Năm 2016, Thủ tướng Chính phủ đã ký quyết định xếp hạng Di tích lịch sử và danh lam thắng cảnh quần thể An Phụ - Kính Chủ - Nhẫm Dương là di tích quốc gia đặc biệt.

Năm 2022, Lễ hội đền Cao An Phụ được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đưa vào danh mục Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia.

Hằng năm, để tưởng nhớ công đức to lớn của An Sinh Vương Trần Liễu, chính quyền địa phương thường tổ chức nhiều hoạt động văn hóa truyền thống gắn với Lễ hội đền Cao - An Phụ và Lễ tưởng niệm ngày mất của An Sinh Vương. Lễ hội đền Cao - An Phụ thường bắt đầu từ ngày mùng 8 tháng Giêng đến ngày mùng 1/4 âm lịch hằng năm.

Lễ tưởng niệm 773 năm ngày mất của An Sinh Vương Trần Liễu thể hiện sự trân trọng lịch sử, truyền thống yêu nước, lòng tự hào dân tộc, giáo dục đạo lý uống nước nhớ nguồn, tưởng nhớ, tôn vinh công lao của bậc tiền nhân trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ đất nước.