Sáng nay (21/11), TAND TP H Nội đã mở phiên ta xét xử sơ thẩm cựu Thứ trưởng Bộ Y tế Cao Minh Quang v các bị cáo khác trong vụ thiếu trách nhiệm gây thất thoát hơn 3,8 triệu USD mua nguyên liệu thuốc để phng, chống dịch cúm A(H5N1) xảy ra tại Bộ Y tế v Cng ty Cổ phần Dược phẩm Cửu Long.
Trong phần thủ tục tại phiên tòa, luật sư đề nghị triệu tập ông Trương Quốc Cường (cựu Cục trưởng Cục Quản lý Dược, cựu Thứ trưởng). Ngoài ra, một luật sư khác cũng cho rằng trong vụ án này, HĐXX xác định nguyên đơn dân sự là Bộ Y tế, luật sư có đề nghị HĐXX cho biết vụ án này có bị đơn dân sự hay không?
Trước những đề nghị trên, HĐXX đã tiến hành hội ý, sau khi hội ý, HĐXX xét thấy Tòa án đã có lời khai của những người làm chứng, nếu cần thiết HĐXX sẽ tiếp tục triệu tập. Liên quan đến việc xác định có bị đơn dân sự hay không, HĐXX nhận định thiệt hại trong vụ án là của Nhà nước nên HĐXX xác định Bộ Y tế là nguyên đơn dân sự, những người khác là người có nghĩa vụ và quyền lợi liên quan.
Theo quyết định đưa vụ án ra xét xử sơ thẩm, có 9 bị cáo, trong đó có 5 bị cáo nguyên là cán bộ, lãnh đạo của Bộ Y tế, gồm: Cao Minh Quang (SN 1956, cựu Thứ trưởng Bộ Y tế), Dương Huy Liệu (SN 1948, cựu Vụ trưởng Vụ Kế hoạch Tài chính Bộ Y tế), Nguyễn Nam Liên (SN 1970, cựu Phó Vụ trưởng Vụ Kế hoạch Tài chính Bộ Y tế, Phó Trưởng ban quản lý thực hiện kế hoạch phòng, chống dịch cúm A (H5N1) Bộ Y tế), Phạm Thị Minh Nga (SN 1972, chuyên viên Vụ Kế hoạch Tài chính Bộ Y tế, cựu Kế toán trưởng Ban quản lý thực hiện kế hoạch phòng, chống dịch cúm A (H5N1) Bộ Y tế), Nguyễn Việt Hùng (SN 1956, cựu Phó Cục trưởng Cục Quản lý Dược, Bộ Y tế) bị Viện kiểm sát nhân dân tối cao truy tố về tội "Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng" theo quy định tại Điều 285, khoản 2 - Bộ luật Hình sự năm 1999.
Bốn bị cáo còn lại gồm: Lương Văn Hóa (SN 1957, cựu Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần Dược phẩm Cửu Long), Nguyễn Thanh Tòng (SN 1959, cựu Phó Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần Dược phẩm Cửu Long), Nguyễn Văn Thanh Hải (SN 1967, cựu Kế toán trưởng Công ty Cổ phần Dược phẩm Cửu Long), Ngô Hữu Hiếu Nghĩa (SN 1952, cựu Giám đốc Chi nhánh Thành phố Hồ Chí Minh, kiêm Giám đốc điều hành phòng xuất nhập khẩu thuộc Công ty Cổ phần Dược phẩm Cửu Long) bị Viện Kiểm sát nhân dân tối cao truy tố về tội "Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ" theo quy định tại Điều 356, khoản 3 - Bộ luật Hình sự năm 20, sửa đổi, bổ sung năm 2017.
Để chuẩn bị cho phiên tòa, Hội đồng xét xử đã triệu tập đại diện Bộ Y tế tới phiên tòa với tư cách là nguyên đơn dân sự; triệu tập đại diện Công ty cổ phần Dược phẩm Cửu Long, đại diện Tổng Công ty đầu tư và kinh doanh vốn Nhà nước (SCIC) cùng 5 người liên quan trong vụ án.
Tại phiên toà xét xử sáng nay, có tổng số 16 luật sư tham gia bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp cho các bị cáo tại phiên tòa. Mời nhiều luật sư nhất là bị cáo Nguyễn Việt Hùng và bị cáo Ngô Hữu Hiếu Nghĩa đều có 4 luật sư bào chữa. Bị cáo Cao Minh Quang có 2 luật sư bào chữa.
Tại phiên tòa, HĐXX cho biết: Trước khi diễn ra phiên tòa, bị cáo Nguyễn Thanh Tòng (SN 1959, cựu Phó Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần Dược phẩm Cửu Long) đã bị chết do mắc bệnh mãn tính.
Theo cáo trạng truy tố, thực hiện kế hoạch dự trữ thuốc Tamiflu và sản xuất thuốc Oseltamivir phòng, chống dịch cúm A(H5N1) tại Việt Nam của Thủ tướng Chính phủ, trên cơ sở thông báo giá thành sản xuất thuốc Oseltamivir của Bộ Tài chính, Bộ Y tế giao kế hoạch và đặt hàng Công ty Cổ phần Dược phẩm Cửu Long (viết tắt là Công ty CPDP Cửu Long) sản xuất thuốc Oseltamivir từ nguồn nguyên liệu nhập khẩu theo hình thức ký và thực hiện các Hợp đồng kinh tế.
Về nguyên tắc, Công ty CPDP Cửu Long phải chấp hành cơ chế quản lý giá và các mức giá do cơ quan Nhà nước có thẩm quyền quy định. Quá trình thực hiện kế hoạch sản xuất thuốc, Công ty CPDP Cửu Long được giảm giá mua nguyên liệu nhưng với động cơ vụ lợi, Lương Văn Hóa đã lợi dụng, chức vụ quyền hạn chỉ đạo Nguyễn Văn Thanh Hải hạch toán trái nguyên tắc kế toán; chỉ đạo Ngô Hữu Hiếu Nghĩa lập thư giãn nợ để che giấu việc kiểm tra, thanh tra; đồng thời chỉ đạo Nguyễn Văn Thanh Hải, Ngô Hữu Hiếu Nghĩa hợp thức hồ sơ thanh toán che giấu nhằm giữ lại số tiền giảm giá mua nguyên liệu 3.848.000 USD (tương đương hơn 61 tỷ đồng) để sử dụng, gây thiệt hại cho ngân sách Nhà nước.
Các bị cáo: Dương Huy Liệu, Nguyễn Nam Liên và Phạm Thị Minh Nga được giao nhiệm vụ ký kết, theo dõi việc thực hiện, thanh quyết toán hợp đồng sản xuất thuốc giữa Bộ Y tế và Công ty CPDP Cửu Long, quá trình thực hiện hợp đồng và khi thanh lý hợp đồng đã không xem xét, kiểm tra việc thực hiện điều khoản đàm phán, giảm giá mua nguyên liệu được quy định trong hợp đồng (không kiểm tra chứng từ thanh toán mua nguyên liệu; không yêu cầu báo cáo việc thực hiện điều khoản đàm phán giảm giá).
Cáo trạng xác định, bị cáo Cao Minh Quang được giao nhiệm vụ chỉ đạo định kỳ kiểm tra, đánh giá, tổng hợp tình hình mua, bảo quản, sử dụng thuốc Tamiflu, nguyên liệu Oseltamivir và sản xuất thuốc dự trữ theo Quyết định số 92/QĐ-BYT ngày 11/1/2008, nhưng bị cáo Cao Minh Quang đã thiếu trách nhiệm không thực hiện đầy đủ nhiệm vụ được giao, không chỉ đạo kiểm tra để làm rõ số tiền 3.848.000 USD Công ty CPDP Cửu Long chưa thanh toán cho nhà cung cấp nguyên liệu nên không phát hiện được Công ty CPDP Cửu Long đã giữ lại gây thiệt hại cho ngân sách Nhà nước.