Phía sau 8 chuyến bay "giải cứu" công dân từ Malaysia về nước

Cơ quan An ninh điều tra Bộ Công an vừa đề nghị truy tố 54 bị can về các tội danh: Đưa hối lộ, Môi giới hối lộ, Nhận hối hộ, Lừa đảo chiếm đoạt tài sản và Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ liên quan đến "chuyến bay giải cứu".

Trong số 54 bị can có 4 bị can bị truy tố về tội “Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ” gồm: Trần Việt Thái, nguyên Đại sứ đặc mệnh toàn quyền Việt Nam tại Malaysia, Nguyễn Lê Ngọc Anh, Nguyễn Hoàng Linh, Đặng Minh Phương, nguyên cán bộ Đại sứ quán Việt Nam tại Malaysia.

Kết luận điều tra thể hiện, quá đình điều tra vụ án “chuyến bay giải cứu”, ngày 31/3/2022, Cơ quan An ninh điều tra Bộ Công an nhận được phiếu chuyển nguồn tin về tội phạm của Văn phòng Cơ quan CSĐT Bộ Công an về đơn tố cáo của ông Q.V.M., quốc tịch Việt Nam, cư trú tại Malaysia.

Nội dung tố cáo liên quan đến các cán bộ Đại sứ quán Việt Nam (ĐSQVN) tại Malaysia thu tiền trái quy định của những người là công dân Việt Nam, đang ở trong các “trại chờ” của Malaysia trong quá trình tổ chức các chuyến bay đưa họ về nước trong đại dịch Covid-19.

Từ nguồn tin trên, cơ quan An ninh điều tra đã vào cuộc làm rõ hành vi lợi dụng chức vụ quyền hạn của nhóm cựu cán bộ Đại sứ quán Việt Nam (ĐSQVN) tại Malaysia khi thực hiện 8 chuyến bay.

Theo kết luận điều tra, tháng 5/2020, Trần Việt Thái được bổ nhiệm làm Đại sứ đặc mệnh toàn quyền Việt Nam tại Malaysia, có nhiệm vụ chỉ đạo, tổ chức thực hiện và chịu trách nhiệm về việc thực hiện chức năng nhiệm vụ của Đại sứ quán Việt Nam tại Malaysia và là người chỉ đạo và chịu trách nhiệm chính trong việc tổ chức các "chuyến bay giải cứu" đưa công dân Việt Nam ở Malaysia về nước trong đại dịch Covid -19.

Từ tháng 5/2020 đến tháng 1/2022, ĐSQVN tại Malaysia đã tổ chức 21 chuyến bay giải cứu đưa công dân Việt Nam từ Malaysia về nước. Trong đó thời gian từ tháng 5/2021 đến tháng 1/2022, ĐSQVN tại Malaysia đã tổ chức 8 chuyến bay, đưa 1.891 người về nước cách ly tại các cơ sở tập trung của quân đội.

Để tổ chức 8 chuyến bay trên, Thái đã phân công, chỉ đạo Nguyễn Hoàng Linh và Nguyễn Lê Ngọc Anh đi khảo sát tại các "trại chờ", xây dựng kế hoạch, phương án, đề xuất kinh phí, mức thu, chi. Trong đó, Đặng Minh Phương, cán bộ kế toán cùng với Hoàng Linh và Ngọc Anh thực hiện giám sát, quản lý thu, chi, kinh phí tổ chức chuyến bay.

Sau khi khảo sát tại các "trại chờ", Linh và Anh cùng Phương thảo luận thống nhất mức thu tiền báo cáo, đề xuất Trần Việt Thái thu của mỗi người 20.300.000 VND. Đối với những người không có hộ chiếu, Trần Việt Thái chỉ đạo thu .940.000 VND.

Ngoài ra, sau khi thống nhất mức thu, Trần Ngọc Thái ký công hàm để Anh và Linh đến các "trại chờ" lập danh sách công dân Việt Nam làm thủ tục cấp hộ chiếu rút gọn cho họ về nước, đồng thời cho liên lạc điện thoại để người thân hoặc chủ lao động nộp tiền cho họ về nước vào tài khoản của As Na Huy và tài khoản của Nguyễn Lê Ngọc Anh.

Đến tháng 11/2021, sau khi tổ chức được 4 chuyến bay, do kết thúc nhiệm kỳ, Đặng Minh Phương về nước. Lúc này, Trần Việt Thái phân công, chỉ đạo Nguyễn Lê Ngọc Anh tiếp tục quản lý thu, chi 4 chuyến bay còn lại.

Cơ quan điều tra xác định, tổng số tiền đã thu được của người thân hoặc chủ lao động của những người này là hơn 44 tỷ đồng.

Khi bị bắt, các bị can khai nhận đã sử dụng khoảng 33 tỷ để chi phí cho việc tổ chức 8 chuyến bay. Sau khi đã trừ đi chi phí tổ chức chuyến bay, số tiền còn lại hơn 11 tỷ đồng.

Thái đã chỉ đạo sử dụng số tiền hơn 1 tỷ đồng để chi phí hỏa táng cho những người bị chết vì Covid 19 nhưng không được chấp nhận do việc hỏa táng đã diễn ra trước khi thực hiện các chuyến bay giải cứu. Tiếp đó, Thái sử dụng hơn 5 tỷ đồng để chi cho các cán bộ, nhân viên ĐSQVN

“Quá trình tổ chức 8 chuyến bay giải cứu, Trần Việt Thái đã chỉ đạo cán bộ cấp dưới thu tiền của công dân qua tài khoản cá nhân không thông qua tài khoản của Đại sứ quán và tài khoản quỹ Bảo hộ công dân theo quy định, không công khai các khoản thu, chi với công dân đã nộp tiền cho ĐSQVN.

Thu nộp tiền lệ phí cấp hộ chiếu trái quy định của pháp luật, thu tiền cao hơn chi phí thực tế, sau đó sử dụng một phần để chia nhau hưởng lợi bất chính gây thiệt hại về tài sản 11 tỷ 600 triệu đồng”, kết luận điều tra nêu rõ.

Cơ quan điều tra xác định, bị can Trần Việt Thái với vai trò là Đại sứ đặc mệnh toàn quyền Việt Nam tại Malaysia, đã có hành vi lợi dụng chức vụ quyền hạn chỉ đạo cấp dưới thu chi, sử sụng tiền của công dân trái quy định của pháp luật trong quá trình tổ chức chuyến bay đưa công dân về nước trong thời gian xảy ra dịch bệnh Covid-19, gây hậu quả thiệt hại 11,6 tỷ đồng.

Hành vi của Trần Việt Thái và các thuộc cấp đã phạm vào tội “Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thành công vụ”, trong đó Trần Việt Thái có vai trò chủ mưu cầm đầu.